Жас сарбаздардың әскерге бейімделуінің психологиялық ерекшеліктері

Бейімделу, Г.Гартманн бойынша, қақтығыстық жағдайлармен байланысты процесстер сияқты, қақтығыстан еркін Мен саласына жататын процесстерде кіреді. Ішкі және сыртқы стимул ассимиляциясын және орташа бейімделу және қалыпты бейімделуге әкелетін және тұлғаның дамуының бұзылысына әкелетін, сонымен байланысты және сол механизмдермен қарым – қатынасы үрдісін бақылау қызықтырақ болады. Г.Гартманн мінез – құлықтың, дарынның, «Мен қызығушылығына» қатысты көптеген мәселелер, белгілі бір жағдайдағы қорғаныс механизімін таңдау және т.б. тек инстинкт және конфликт терминімен шешілуі мүмкін емес .Психоанализ саласындағы зерттеулер Меннің ашылуымен және қорғаныс механизмдерінің сипатталуымен басталды, алайда, психоанализ шекарасында басқа қызметтерді зерттеу және өзге аспектілердің белсенділігін зерттеу қажеттілігі туындады Г. Гартманн бойынша, белгілі бір инттелектуалды процесстің (Мысалы, интеллектуализация, А.Фрейд бойынша, жас өспірім кезіндегі қорғаныс механизмі ретінде көрінетін, өзінің жеке инстинктивті құштарлығына қарсылық) қорғаныс рөлін атқаруы, берілген функция оның анықтамасын өзгертпейді. Бұл процесс тұлғаның бейімделуіне ықпал ететін, сыртқы шындыққа бағытталуы мүмкін. Меннің көптеген функциясы жеке тұлғаның қақтығыстарына тікелей тартылмаған, бірақ қорғаныш процесстеріне жанама әсер етеді. Г.Гартманның ойынша интеллектінің даму онтогенезінде қақтығыстан тәуелсіз және Меннің «үш майданда» күрес жүргізу деп есептеген . Г.Гартманн және басқа да психоаналитиктер процесс және осы процесстің нәтижесі ретіндегі бейімделушілік, бейімделу арасныдағы айырмашылықтарды жүргізеді. Жақсы бейімделген адам деп психоаналитиктер өнімділігі, өмірден ләззаттану қабілеті бар және психикалық тепе – теңдігі жойылмаған адамдарды жатқызды. Бейімделу процессінде жеке тұлға, сонымен қатар ортасы белседі түрде өзгереді, олардың арасында бейімделушілілк қатынасы орнатылады.Мысалы, бір адам соғыс техникасы мен ұрыс жүргізудің заманауи әдістерін белсенді және мақсатты бағытталған түрде игереді, өйткені ол шайқаста кім мықты дайындалған болса, соның жеңіске жету мүмкіндігінің көбірек екендігін түсінеді. Енді бір адам ұрыс кезінде қауіпті жағдайлардан қашып құтылуға, өз жолдастарының артына тығылуға тырысады, яғни қорқақтық танытады.Әскери – кәсіби қызметтің басқа түрі – кәдімгі, бейбіт жағдайдағы қызмет. Бір қарағанда, ол адамның Қарулы күштер қатарына шақырылғанға немесе келісім – шарт бойынша әскери қызметке кіріскенге дейінгі қызметінен айтарлықтай ерекшеленуі екіталай. Бірақ бұл қате пікір. Нағыз әскери борышын өтеуге шақырылған, әскери оқу орнына түскен немесе келісім шарт бойынша әскери қызмет етуге ниет білдірген жас жігіт, ең алдымен, үйреншікті мінез стереотиптерінен бас тартуға мәжбүр болады.