Жазды Л. С. Выготский 1994 жылдың 7-10 маусымында Испанияда
Қазақстан Республикасында арнайы білім беру жүйесінін даму тарихы
жүктеу/скачать 48,59 Kb.
|
| Қазақстан Республикасында арнайы білім беру жүйесінін даму тарихы
Абайдың «Қара сөздерін» қарастырсақ бұл, 7, 19, 23, 34 сөздерінде жарық көрген. Өзінің 37-ші сөзінде: «Мен егер заң қуаты қолымда бар кісі болсам, адам мінезін түзетуге болмайды деген кісінің тілін кесер едім». Сұлтанмахмұт Торайғыров (1899-1920) өзінің педагогикалық шығармаларында қазақ тарихында бірінші болып жан мен тәннің, яғни психика мен мидың қатынасы туралы мәселе көтеріп, бұл екеуінің өзара байланысын ғылыми тұрғыдан дұрыс түсіндірген. 1921жылы Орынборда ең алғаш рет ақыл-ойы кем және естімейтін сөйлемейтін тұлғаларға арналған балалар үйі ашылды. 1922 жылы Ақмола губерниясында ауытқулықтары бар балаларға арналған балалар үйі ашылды. 1925 жылы жаңа әкімшілікі белінулерге сәйкес Қазақстанның астанасы Орынбордан Қызыл-Ордаға кешірілді. Соның салдарынан Орынборда болған ауытқулықтары бар балаларға арнайы мекемелер Ресейге көшірілді. 1931- 1932 оқу жылдарының басынан республикада естімейтін және көрмейтін балаларға арналған 2 типтегі арнайы мектептер ашылды. 1937 жылдан бастап Семей, Ақтебе, Орал, Қарағанды мен Қостанайда естімейтін балаларға арнайы мектептер мен балапар үйлері ашыла бастады. 1938 жылы естімейтін және көрмейтін балаларға арналған арнайы мектептердің материалдың базасы жақсара бастады. 1935 ж РСФСР-дан Қазакстанға 2 сурдопедагогпен Барнаулдық сурдопедагогика мамандығы бойынша техникумды аяктаған мұғалім келді. 1938 жылы Ленинградта 14 мүғалім 3 айлық курстардан өтіп келді. Бір жылдан кейін Ленинградта жалпы мектептерден тағы да 12 мүғалім жіберілді. 1940 ж республикада естімейтіндерге арналған мектептерге Мәскеулік 2 айлық курстардан өткен 13 адам келді. 1944 жылдың қарашасында балалар үйінің директорлар, хатшылар мен меңгерушілерінің республикалық жиналысы болып етгі. 1949 жылдын 15 тамыздан бастап СССР-дін Кеңес Министрі сейлеу кемістігі бар балаларға жалпы мектептерде логопедиялык пункттер ашуға шешім қабылдады. 1960 жылдың қазан айында ҚазССР-дің Кеңес Министрлігі «Ақыл-ойы кем, естімейтін, көрмейтін балаларға арналған мектептер жұмысы мен жағдайын жақсарту туралы» жарлық шығарды. 1961 жылы республиканың Министрлік Кенесі логопедиялық пункттерді ашуды үйымдастыру туралы жарлық кабылданды. 1967 жылдан бастап республиканың Министрлік Кеңесінің жарлығына байланысты жалпы білім беретін мекемелерде логопедиялық пункттер ашыла бастады. 1969-1970 жылдың басында сөйлеуінде ауыр бұзылыстары бар балаларға арналған мектеп ашылып қызмет атқарды, ол жерде 216 адам оқытылды. 1959 жылы Мәскеу каласында болған ғылыми конференция арнайы мектептерде оқыту мен тәрбие процесітерін жетілдіру сүрақтарына байланысты арнайы педагогиканың теориясы мен практикасының әрі қирай дамыту мәселесін жаң жақты қарастырда 1950 ж. барлық мүғалімдер мен тәрбиешілер Брайль жүйесі бойынша оқу мен жазуды игеру бойынша курстар өтті. 1960 жылдың 5-9 қаңтарында РСФСР-дің Педагогика ғылымдар Академиясындағы Дефектология ғылыми зерттеу институтында акыл-ойы кем, көрмейтін, естімейтін балаларға арналган арнайы мектептердін жұмыскерлеріне Педагогикалық семинарлар жүргізілді. 1961 жылы Қазақстандағы көмекші мектептерде шагын оку курстары жүргізілді. 1964-1965 ж.ж. республиканың халық ағартушылық министрлігі 3 айлық курстар ұйымдастырды, ол жерге 110 тындаушы қатысты. 1966-1969 жылдары Республикалық жиналыс - семинарлар өткізілді. 1969 жылдан бастап республикада арнайы мектептердің мұғалімдерін даярлауды әзірлеу бойынша белсенді жұмыс жасалынды. 1959-1960 оку жылдары Қазақстанға В.И.Ленин атындағы Мәскеу мемлекеттік педагогикалық институтының дефектология факультетінде қазақстан түлектеріне орындар бөліне бастады. 1962 жылдың қарашасында Алма-Аты қаласында естімейтін балаларға арналған мектепке көмекші мектептердің қызметкерлеріне арналған семинарлар жүргізілді. 1962 жылдың желтоқсанында Алма-Атыда №8 көмекші мектепте көмекші мектептер меңгерушілерінің Республикалык семинары өткізілді. 1970 жылы қарашада Алматы қалалық институтында мұғалімдерді кемелдендіруге байланысты дефектология кабинетіашылды. 1978 жылы орталық мұғалімдердің кәсіби біліктілігің жетілдіру институтында да дефектология кабинеті ашылды. Сол кабинет кызметкерлері 1980 жылы МПК мамандарымен бірге «Дене және акыл-ой кемістігі бар балалардың дифференциалдык диапюстикасы бойынша МПК жұмысының негіздері» деген тақырыпта семинар өткізіген 1976-1977 жылдары республикада Абай атындагы Қазак педагогикалық институтында дефектология факультеті ашылды. 1979-1980 оқу жылдарынан бастап Абай атындағы ҚазПИ-дің дефектологиялық факультетінде кемекші мектептер мұғалімдерін даярлау басталған. 1982 жылдан бастап дефектология факультетінде жоғарғы білімі бар тұлғаларға кәсіби дефектологиялық білім беру қолға алынды. Бірақ педагогикалық кадрлар көмекші мектепке ғана даярланды, ал сурдопедагогтарды даярлау 1985-1986 жылы басталды. 1971 жылы 8 акпанда шыққан ҚазССР Министрлер Кеңесінін «Дене және ақыл-ой дамуында кемістігі бар балаларға тэрбие мен білім беру жағдайларын жақсарту туралы» жарлығы жүктеу/скачать 48,59 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|