Жазды Л. С. Выготский 1994 жылдың 7-10 маусымында Испанияда


топ-конституционалдық тежелу



бет5/12
Дата26.07.2023
өлшемі48,59 Kb.
#104798
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
1 топ-конституционалдық тежелу
2 топ-соматогендік тежелу
3 топ-психогендік тежелу
4 топ-церебралды-органикалық тежелу
1994 жылы Дүниежүзілік денсаулық сақтаудың ұйымы (ДДҰ) қабылдаған топтастыру бойынша зият төмендеуінің төрт деңгейін бөліп көрсетті: шамалы, орташа, ауыр, терең.
71 және жоғары Калыпты Қалыпты
50-70 Шамалы зият бұзылысы, оқуда қиналуы. Дебил
35-49 Орташа зият бұзылысы, оқытудағы қиындық. Имбецил
25-39 Ауыр зият бұзылысы, оқытуда едәуір қиналу. нақұрыстық
20 және төмен Терең зиятының бұзылуы.
Зиятында ауытқушылығы бар балалардың түйсік пен қабылдау процестері көптеген ерекшеліктерімен, баяу қалыптасады. Бұл өзгешілік барлық психикалық процестердің дамуына әсерін тигізеді. ( Рубинштейн С.Я.)
Көру арқылы қабылдаудың баяулығы мен аз көлемін К.И. Вересотская, Нудельман М.М. дәлелдеген. Қабылдау кезде ақыл-ойы кемтар балалардың ұқсас заттарды ажырата алмауы да арнайы зерттеулермен дәлелденген (Кудрявцева Е.М., Шиф Ж.И.)
Бір нәрсеге назар аудару кабілеті де төмен дамығандықтан, зейін тұрақтылығы әлсіз. Осы себептен ақыл-ойы кемтар балалардың 50 % сөйлеу тілімен берілген нұсқауларды дұрыс пайдалана алмайды. Еркінше зейін қалыптасуы қиын түседі (Леонгард Э.И.). Зейн тұрақтылығын құбылмалы өзгеруі қозғыш және тежелу физиологиялық процестер арасындағы баланс бұзылуына байланысты (Певзнер М.С.).
Эскироль ақыл ой кемтарлықты жан-жақты зерттеп нақұрыстықты ауру емес екендігін дәлелде оны ақыл ой дамуы ешқашанда қалыптастаған жағдайымен сипатталатын күйі екенің түсінген. Эскироль еңбектері ақыл-ой кемтарлықтын клиникалық және психологиялық тұрғыдан зерттеулердің көз-қайнары болған.
Ақыл-ойы кемтарларды оқыту мүмкіндіктерін тексеру мен аңықтауға бір жағдай көмектесті. Авейрон орманында 11-12 жастағы жабайы ұл бала табылған, адам баласына ұқсамаған. Ж. Итар (1775-1838) сенсуализм ағымының екілі болғандықтан, сол баланы (Виктор деп ат қойып) оқыту барысында сезімдерін дамытуға сүйенген.
Эскирольдің шәкірті Э.Сеген (1846 ) нақұрыстықпен шамалы ақыл-ойдың кемтарлығы атты түсінктерге анықтама берген
Б. Морель (1857) азғындау теориясынын негізін қалаушы нақұрыстықтын себебі ретінде қарастырып, оны тұқым дамуының кері кетуі деген. В. Магнан (1893) ақыл-ойы кемтарлықты кері кетудің көрсеткіші деп есептеген.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет