Жеке жазылушылар үшін 65367 1 жылға 3083,04 3274,80 3427,68 Мекемелер мен ұйымдар үшін



Pdf көрінісі
бет9/11
Дата26.01.2017
өлшемі15,68 Mb.
#2783
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

Мақаш Т ТІМОВТІҢ 

қайтыс болуына байланысты марқұмның отбасы мен ағайын-

туыстарына қайғыларына ортақтасып, к ңіл айтады.

Бір топ жолдастары белгілі  журналист,  «Жас Алаш» газеті 

мен Қазақ радиосының бұрынғы басшысы  Т рехан  Рысбекұлы  

Данияровқа  анасы



Күлжамал  БУҒАЛИҚЫЗЫНЫҢ

қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, к ңіл айтады.

«Қазақ газеттері» ЖШС және Серіктестікке қарасты ба сы-

лым дардың еңбек ұжымдары  белгілі журналист Данияр Т реханға  

анасы

Күлжамал  БУҒАЛИҚЫЗЫНЫҢ

қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, к ңіл айтады.

Еліміздің Ауыл шаруашылығы  министрлігінде қырық жылдай 

қызмет атқарған  ардақты азамат 



Мелісбек Баймұханұлы Мусиповтың

қайтыс болуына байланысты отбасына, туған-туыстарына 

қайғыларына ортақтасып, к ңіл айтамыз. 

Министрлік жанындағы ардагерлер кеңесінің 

мүшелері атынан Серік Тілеубаев. 

Адам ашуға бой алдырған кезде оның к ңіл күйінде 

з геріс тер пайда болады. Мә се лен, қан қысымының жо-

ғар ылап кетуі, жүрек соғысы мен тыныс алудың жиілеуі, 

күйзеліс және т.б. белгілер пайда болады. 

Асқазан, ішек жолдары ның созылып-жиырылуы 

баяулайды. Ас қорыту нашарлап, сұйықтығы азаяды. 

Алақан терлеп, к здің қарашығы үлкейеді. К кбауыр 

жиырылып денеңіздің басқа да мүшелерінде шұғыл 

згерістер орын алады. Сол себепті адам ашуланғанда 

алдымен бозарады, мазасызданады. Басы айналып, 

к зі қарауытады. Қол-аяғы терлеп, тамаққа да зауқы 

соқпайды.   

Кез келген суретші, біреудің 

бейнесін жасағанда, тек оның 

бет-әлпетін ғана емес, ішкі 

жан дүниесін де жеткізуге 

ұмтылады. 

Портрет жанрының етек 

жайған тұстары болған. Ескі 

Рим мен Қайта  рлеу дәуірі 

– соның айғағы. Бірақ пор-

трет жанрының ең гүлденген 

дәуірі – голланд Рембранд 

Харменс ван Рейн мен Франс Гальс, фламанд 

Антонис ван Дейк пен испан Диего де Сильва 

Веласкес сынды ұлы шеберлердің есімдерімен 

байланысты. Олар XVII ғасырда  мір сүрген. 

Суретшілер қолынан шыққан тамаша портрет-

тер  ткен дәуір адамдарын тірі қалпында к з 

алдымызға алып келді. Бейнебір тарихтың  зін 

қайта тірілтіп тұрғандай әсер етеді. Ресей еліндегі 

портрет  нерінің гүлденген дәуірі XVIII ғасырға 

тиесілі. Ф.Рокотов, Д.Левицкий, В.Боровиковский 

атақты ақсүйектердің к зтартарлық портреттерін 

жасады. ХІХ ғасырдың орыс суретшілері тегі арқылы 

емес, ел алдындағы еңбегі, таланты арқылы даңқы 

шыққан адамдардың портреттерін дүниеге әкелді. 

Ол туындыларда адамдардың ішкі жан дүниесіне, 

рухани әлпетіне к бірек назар аударылған. Бұл орай-

да И.Репин, В.Серовтардың ерекше қолтаңбаларын 

атап  туге болады. 

Ақтөбе қаласы Н.Байғанин 

атындағы  облыстық балалар 

кітапханасында «Мен  Тәуелсіз 

елдің  ұрпағымын!» атты бала-

лар кітабының апталығы өтті. 

Апталық ел Тәуелсіздігінің 25 

жылдығына арналды. Шара 

аясында белгілі ақын  Ертай 

Ашықбаевтың 60 жасқа толу ме-

рейтойына арналған «Жүрегінен 

жұлдызды жырлар саулаған» 

кеші ұйымдастырылды.  

Мақсат РСАЛИН, 

ҚР Мәдениет қайраткері 

Күні кеше ғана сияқты еді. Бір жағынан аға, бір жағынан дос болып,тонның ішкі бауындай сыйласып 

жүрген жезқазғандық композитор Марат Түсіпбековтің бұл дүниеден озғанына мінеки, аттай сегіз 

жыл өтіпті. Арамызда болғанда сәуірдің соңына таман Мәкеңнің жетпіс жасқа толғанын тойлаған бо-

лар едік. Бірақ ол бұл күнге жете алмай кетті. Мәкеңнің артында сырлы да, сазды әндері қалды. Оның 

ән-ғұмыры үзілмеген екен. Көңілге медеті – осы. 

Қ

Қ



ұрақ көрпе

ұрақ көрпе

Қ

Қ

ұрақ көрпе



ұрақ көрпе

  зірлеген Нұрлан ҚҰМАР

СІЗ БІЛЕСІЗ БЕ? 

Ағаш, темір, қағаз, желім, 

Бұлардың басын қосқан к рдім жерін.

Шырқырап неше түрлі ән салады, 

Ішіне толтырып-ап барлық жемін. 

Сырқат малды демде емдеді,

Демде емдемегенде

Ол мал сенделгендей еді.

Сондықтан малды демде емдеді.

(Шаян)

ЖАСЫРДЫМ ЖҰМБАҚ



ҚАЙТАЛАП КӨРІҢІЗ

Бейнелеу өнері

ӨНЕР

Кеш оянған ұят

ҚАЗ-ҚАЛПЫНДА 

ШАРА


ҒАЛАМ

ӨСІМДІКТЕР ӘЛЕМІ 

АДАМ ҚҰПИЯСЫ

Плутонның жұмбағы

Қолтықсабақ 

Ашу – дұшпан...

Сырлы саз

тын ұлының бұл қылығына әкесі де таңғалушы еді. 

Ақыры к п с йлемейтін Мараттың ауызынан: «Мен 

музыкант боламын. Басқа ешқандай оқуға бармай-

мын» деген кесімді с зді естіген соң, әкесі де оны 

заңгер етемін деген ойының бос әурешілік екенін 

ұққандай болды. С йтіп, Марат орыс мектебінің 

сегізінші сыныбын тәмамдаған бойдан Қарағанды 

музыкалық училищесінің табалдырығын аттайды. 

кең асқар тау, анаң мәуелі 

жасыл бақ, бұл екеуі тұрғанда 

мірдің қиын дығын сезіне 

қоймайсың. Жас тық шақтың уайым-

сыз, қайғысыз  тетіні содан ғой. Ал  

ержетіп, жеке отау құрып,  мірді  зіңше 

бастадың-ақ, аты  шкір қиыншылықпен 

күнде ұшырасасың. Адамның бүкіл 

мірі осы қиыншылықпен күресуге 

арналғандай. 

Имандай шыным, Алмас екеуміз 

үйленіп, үй болғанша қиыншылық де-

геннің не екенін білмеппін. Біз бақытты 

едік. Жұбайлық  мірдің алғаш қы алты 

айы еш уайымсыз, қайғысыз зымырап 

те шықты. Мен оқу бітіріп, қолыма 

дип лом алдым. Мұғалім боп мектеп-

ке жұмысқа тұрдым. Алмас болса бұ-

рынғыша емханада дәрігер. 

Айтпақшы, Алмаспен танысуым 

да қызық. Университет асха на сының 

тамағы жақпады ма, кеш түсе асқазаным 

бүріп ауырып, бебеуледім де қалдым. 

не қояр, міне қоярмен таңды к зіммен 

атырдым. Анам «Жедел жәрдем» шақыра 

қояйық десе де к нбедім. «Жедел жәр-

дем» қажет деп тапса ауруханаға апарады 

да тастап жүре беруден тайынбайды. Ал 

мен ертең емтихан тапсыруым керек. 

Емтиханнан кеш қалғандардың қандай 

әуре-сарсаңға түсетінін жақсы білемін.

– Одан да Сәуле Болатқызын ша-

қыртайық, – дедім жаным қиналып 

бара жатқан соң. Ол  зіміздің учас келік 

терапевт, бұдан бұрын да бірнеше мәрте 

үйімізде болған. Сол кісіге үйреніп 

қалғанбыз. Анам емханаға телефон 

соқты да, «Дәрігер тоғыз жарымдарда 

келеді» деп жұмысына асыға ж нелді.

К зім ілініп кеткен екен, есік қоңы-

рауы бажылдап оятып жіберді. 

– Бұл кім екен? – дедім зорлана 

дауыстап.

– Дәрігер шақыртып па едіңіз? 

– Есік сыртынан мен күткен Сәуле 

Болатқызының емес – мен күтпеген жігіт 

дауысы естілді. «Дәрігер боп келіп тұрған 

пиғылы б тен біреу емес пе екен?» деген 

ой қапелімде басымды шырмап алсын, 

есікті ашар-ашпасымды білмедім. 

– Мен Сәуле Болатқызын күтіп отыр 

едім, сіз кімсіз?

– Орнына мен келдім,ол кісі басқа 

шаруамен қолы тимей жатыр. Кәне, 

ашыңыз. Уақыт тығыз. Сізден басқа т рт 

үйге баруым керек.

Есікті ашпасқа амалым қалмады. 

Ұзын бойлы, қою қара шашты сымбатты 

дәрігер жігіт қобдишасын қолына ұстап 

үйге кіріп келе жатты. Қолын жуып ке-

ліп, т сек жанындағы орындыққа тізе 

бүкті.

– Қане,  қай жеріңіз ауырады?



– Асқазаным... ішім... 

Салтанатты жиынды Ақт бе 

облыстық мәдениет, мұрағаттар және 

құжаттама басқармасы басшысының 

орынбасары Қ.Ермұқан ашып, ме-

рейтой иесіне ізгі тілегін білдірді. 

Қ а л а м г е р д і ң   ш ы ғ а р м а ш ы л ы ғ ы 

т у р а л ы   с з   қ о з ғ а п ,   ж ы р л а р ы -

нан үзінді оқыды. Кітап к рмесі 

ұйымдастырылды. 

Е.Ашықбаев оқырмандарымен 

емен-жарқын әңгімелесіп, №31 

орта мектебінің 6-сынып оқушысы 

Қуаныш Тілеулиев «Нұрпейіс ата» 

атты  леңін оқыды. Ақын с зіне 

жазылған Мейрамгүл Жаман құлова-

ның «Жолда» әнінің тұсауы ке-

сілді. Талай байқауда топ жарып, 

болашағынан үлкен үміт күтіп 

жүрген кішкентай әншілеріміз 

« Ж а й д а р м а н »   б а л а л а р   в о к а л 

студиясының оқушылары Ақнұр 

Майлыбай, Ақмерей  Абраманова, 

Нәзира Қайыржанқызы  з  нерлерін 

о р т а ғ а   с а л ы п ,   к р е р м е н н і ң 

ыстық ықыласына б ленді. «Гео-

лог» Мәдениет үйінің директоры 

Н ұ р т а л а п   Ж ү с і п о в   « А ғ а й ы н д ы 

Жұбановтар» әнін шырқады. Шара-

ны кітапхана директоры Гүлжайнар 

Нәренқызы қорытындылады. 

скелең ұрпақты патриоттыққа 

тәрбиелеу мақсатында «Оқы, ақт -

белік  ренім!» облыстық оқу мара-

фонын қабылдап алу кезегі Темір 

аудандық балалар кітапха насы ның 

меңгерушісі Райхан Мұханбет-

қалиеваға табыс етілді. Белсенді 

оқырманымыз Қуаныш Тілеулиев 

Е.Ашықбаевтың «Кітап жыры» 

леңінен үзінді оқып, кітапты серік 

етуге шақырды. 



К.ЫДЫРЫСОВА,

Н.Байғанин атындағы облыстық 

балалар кітапханасының қызметкері 

–   Ж а қ п а с   т а м а қ   ж е п   қ о й ғ а н 

шығарсыз. Кәне, к рейін.

Жұмсақ алақанымен ішімді сипалай 

бастағаны. Еріксіз к зімді жұмдым, де-

неме жігіт қолы тиіп к рмегендіктен бір 

жағынан қатты ыңғайсызданып жатыр-

мын, бір жағынан қолы тиген сайын жа-

ным жай тауып, ауруым басыла бастаған 

сыңайлы.


– Түк те емес, – деді сәлден соң, – 

дәрі жазып  беремін, ертең-ақ ойнақтап 

кетесіз. 

Орнымнан сүйретіліп тұрып, анам 

беріп кеткен мың теңгені ұсындым. 

Ол таңырқай қарай: «Ақша емес, басқа 

бір нәрсе берсеңіз қой демес едім» деп 

жымияды.


түкті ойламайды-ау. Бұрын қоғамды 

кінәлаушы едім, енді Алмасқа шын 

ренжідім. «Осыдан к зіме к рінсінші, 

айқайлап жылап, не бар қылармын, не 

жоқ қылармын» деп қатулымын. Үйге 

келсем мәз боп Алмасым отыр.

– Неге жетісіп отырсың? – деп дүрсе 

қоя берейін.

– Қой-ә, ашуланба, мен бір мықты 

жұмыс тауып келдім. Ақшасы екі мың 

доллар! – дейді екі езуі екі құлағына 

жетіп. Құдай атып, күліп жіберіппін.

– Иә, айтшы, айтшы...

– Сержанды білесің ғой, курстасым. 

Бағана жолықтым, мықты фирмада 

менеджер екен, дәрі-дәрмек сататын. 

Мені бастығымен жолықтырып жұмысқа 

алғызды. Алып бара жатқан қиын 

жұмыс емес, емхана аралап әлгі қымбат 

дәрілерді насихаттаймыз. Қысқасы 

ткіземіз. Дәрігерлерді де құр алақан 

қалдырмаймыз. Жұмыс жүрген сайын 

екі мың доллар емес, үш, тіпті т рт мың 

доллар береміз деп отыр. 

– Алақай! Алақай!

Қуанғаным сонша Алмастың екі 

бетінен ш пілдетіп сүйе беріппін. 

Ертеңіне дүкен аралап, бар жиған-

терген ақшаға Алмасқа костюм-шалбар 

алдық. Ұят қой, кісінің киіміне қарап 

бағалайтын заман емес пе?

Алмастың жаңа жұмысы шынымен 

берекелі боп шықты. Тұрмысымыз дем-

де түзеліп жүре берсін. Күйеуім де зыр 

жүгіріп, үйде отырмайтын боп алды. 

Басқа қалаларға іссапарға к п шығады. 

Сондай іссапарға кеткен бір күні  зімді 

жайсыз сезіне берген соң дәрігерге қа-

ралып едім, әлдебір дәріні жазып берді. 

Дереу Алмасқа телефон шалып, жазып 

берген қымбат дәрінің атын айттым. 

Сол сол-ақ екен Алмас шошып кетті.

– Ойбай, ол дәріні іше к рме, алма, 

балаға зиян, – деп жаны шығып кете 

жаздады.

– Зиян болса неге береді?

– Ол біз  ткізіп жүрген дәрі ғой. 

Мен келгенше қоя тұршы, жаным.

Алмас келгеннен кейін мән-жайға 

қаныққандай болдым. Ол дәрінің бойға 

бала бітірмейтіндей қасиеті бар екен. 

Жаным түршігіп кетті. 

Алмас екеуіміз ұзақ с йлестік. 

Замандастарымыздың бірқатары иман-

сызданып, азып-тозып бара жатқанын 

әңгімеледік. «Иә, – деді бір кезде, – 

ақшаның соңына түсем деп ар-ұяттан, 

адам гер шіліктен  жұрдай  бола  жаз-

даппын. Адамға пайдалы адал іспен 

айналысайын, арам іспен айналысам 

деп ұрпағымды құрта жаздаппын ғой». 

Ертеңіне фирмамен қош айтысып, 

аудандық емханаға дәрігер боп баяғы 

жұмысыма қайтып барды. 

беріп, к ркем нерпаздықты дамытуға белсене 

атсалысады. Кейіннен белгілі кенші, білікті бас-

шы, ақын Садық Асатовтың шақыруымен Жәйре 

кенметаллургия комбинатына барып, осындағы 

кеншілер Мәдениет сарайының  нерпаздарына 

жетекшілік етеді. Осы тұста Марат Түсіпбековтің 

композиторлық қырлары кеңінен ашыла түседі. 

Кеншілермен етене араласып жүрген Кәкімбек 

Салықов, Садық Асатов ағаларымен бірлесіп 

к птеген жаңа әндерді дүниеге әкеледі. 

Мараттың бір ерекше қасиеті –  нерде жүрген 

аза мат тарды ерекше бағалай-тын. Оларға қызға-

нышпен емес, аса бір терең құрметпен қарайтын 

еді. Мысалы, ол  зінен бұрын ерте таныл ған ком-

позитор,  нер тарланы Жақсыкелді Сейіловпен 

бірге Жезқазғанда жүрген кездері «Қарак з» 

ансамблінің құрамында талай жерлерге гастрольдік 

сапарға бірге шығып, онымен аса сыйлас, сырлас, 

жақсы дос болғандығын жұрттың бәрі бірдей біле 

бермейтін. Жақсыкелді  те сыпайы, кішіпейіл, 

елгезек мінезді азамат еді ғой. Ол кішілігін сақтап, 

Мәкеңді аға тұтты. Мәкеңнің шығарған әндеріне 

үнемі ілтипатпен қарап, сүйсініп отыратын. 

Оның музыканттығын, композиторлығын жоғары 

бағалады.  нердегі осындай сыйластық, зара 

түсіністік қазір кейінгі толқындардың арасында 

жалғасып жатса қандай ғанибет!

 Композитор Марат Түсіпбеков кезінде 

лең мәтініне аса үлкен талғаммен қарады.  зі 

орыс мектебінде оқыса да, ол кейіннен  зінше 

ізденіп, қазақ ақындарының  леңдерін к п 

оқуға дағдыланды.  зінің ана тілін құрметтеген 

композитордың бұл еңбегі текке кеткен жоқ. 

Кейіннен жауһар әндер дүниеге к п келе бастады. 

Қазақта «Келіннің бетін кім ашса, сол ыстық» деген 

бір әдемі с з бар. Мәкеңнің сүйікті авторларының 

бірі – к рнекті ақын Кәкімбек Салықов еді. 

Кәкеңнің  леңдері композитор інісіне үлкен шабыт 

сыйлады. Аға мен інінің шығармашылық байла-

нысы ұзақ жылдар бойы бір үзілген емес. Соның 

нәтижесінде Кәкеңнің с зіне жазылған «Элегия», 

«Ақ тырналар», «Жезқазғаным – Қаныштың жан 

жүрегі», «Астана-Бас қала», т.б. әндер бірінен 

соң бірі дүниеге келді. Мәкеңнің қазақтың ақын 

қызы Марфуға Айтқожинамен шығармашылық 

қарым-қатынасы айтуға тұрарлықтай болды. Нәзік 

сезімді, сыршыл ақын Марфуғаның «Сағыныштың 

моншақтары»,«Құм суреті», «Қайда сол кездер», 

т.б.  леңдеріне жазған әндері жұртшылыққа 

кеңінен танымал. Сондай-ақ Мәкеңнің кезінде 

Жезқазған  ңірінде Қуаныш Ахметов, Зинаида Чу-

маковамен және осы жолдардың авторымен к бірек 

шығармашылық байланыста болғаны елге белгілі. 

 Марат Түсіпбеков  зінің ән шығарғыштық 

қасиетімен ерте танылғандардың бірі болды. 1993 

жылы «Алматы» баспасынан жарық к рген «Жастық 

шақ әуендері» атты ұжымдық жинаққа оның т рт 

әні кірген еді. Содан бері талай әннің тұсауы 

кесілді. Мәкең  зінің композиторлық қырының 

мықтылығын сан рет облыстық, республикалық ән 

байқауларында таныта білді. 2000 жылы ол «Жаңа 

ғасырға – жаңа ән» атты республикалық әндер 

байқауында Мұқағали Мақатаевтың «Ей,  мір» 

атты  леңіне жазған әні үшін үздіктер қатарынан 

к рініп, арнайы дипломға ие болды. Қазіргі кезде 

композитор Марат Түсіпбековтің к птеген әндері 

«Карак зде» жиі орындалып жүр. К зі тірісінде де, 

мірден  зі  ткеннен соң да Жезқазған, Қарағанды 

және республикалық телеарналардан бірнеше рет 

арнайы хабарлар берілді. 

Марат Түсіпбеков Жезқазған, Қарағанды 

ңірлерінің  нері мен мәдениетінің ілгері  рлеуіне 

айрықша үлес қосқан  нер иесі еді. Оған оның 

лмес мұрасы – лирикалық сазды әсем әндерінің 

халық жүрегінде мәңгі ұялап қалғаны дәлел. Со-

нымен қатар Мәкең Серке Қожамқұлов атындағы 

Жезқазған қазақ музыкалы-драма театрының му-

зыка б ліміне к п жылдар бойы жетекшілік етті. 

Театрдың республикалық және халықаралық театр-

лар фестивальдерінде жүлделі орыннан к рінуіне 

зінің лайықты үлесін қосты. Соның бірі - театр 

ұжымының Бішкек қаласында  ткен халықаралық 

театрлар фестивалінде жүлделі орын алуына Ма-

рат Түсіпбековтің жазған музыкасының үлкен 

септігі тиген-ді. Ол осы фестивальде қойылған 

Ш.Айтматовтың «Арманым –  селім» спектаклінің 

музыкасын жазғаны үшін арнайы жүлдені жеңіп 

алып,  з театры,  з облысы ғана емес, Қазақстанның 

абыройын асқақтатып қайтқан болатын. 

 Жақсының ізі  шпейді. Бұл к неден келе 

жатқан қағида. Композитор Марат Түсіпбековтің 

ән-ғұмыры да соны дәлелдейді. Кенді  лкеде белгілі 

композитордың мерейтойы аталып  тіп жатса 

– құба-құп. Бұл шараның  туіне мәдениет пен 

нердің дамуына жанашыр азаматтардың тарапы-

нан нақты қолдау болады деп ойлаймыз. Мәкеңнің 

жан жары Алтын мен артында қалған ұл-қыздары да 

қазір осы бағытта жұмыс жасап жатқандарын айта-

ды. « лі риза болмай, тірі байымайды» деген халық 

даналығы тағы бар ғой. 

 Мәкеңнің үзілмеген ән-ғұмыры жалғаса береді 

деп сенеміз. 



 Ибрагим БЕКМАХАНҰЛЫ,

 Қазақстан Журналистер және Жазушылар

 одағының мүшесі

АЛМАТЫ 


– Сәуле Болатқызы мың теңгеден 

а р т ы қ   а л м а у ш ы   е д і ,   –   д е п   қ а т т ы 

ыңғайсызданып қалдым.

– Сіз мені түсінбедіңіз, ыстық шай 

берсеңіз қатып кетер еді. Оразамды аш-

пап едім.

Газге шай қойып жатып «дәу де 

болсаң бойдақсың-ау» деп ойладым. 

Жүрегім дүрсілдеп қоя берді. Жымиып 

күлгені қандай жарасымды. Екеуміз 

дастарқан басына жайғастық. Ол маған 

с мкесінен алып дәрі ішкізді. «Алмаз 

Бекетұлы мын, – деп қолын ұсынды. – 

Жай ғана Алмас дей беріңіз».

Сол күні кешкісін үйге телефон 

соғып хал-жағдайымды сұрады.  зімді 

жақсы сезініп, к ңілді отыр едім, 

әңгімеміз салған жерден жарасып кетті. 

Құданың құдіреті түнде түсіме енгені. 

Таңертең т сегімнен біртүрлі қуанып 

тұрдым. Емтиханнан бестік алдым. Ал-

мас тағы да телефон шалып, құттықтады. 

Келесі сенбіде киноға шақырды. Іштей 

қуандым. Енді ше,  зі сымбатты,  зі 

дәрігер. Ұзын с здің қысқасы, біз осы-

лай табыстық. 

Алмас анасы екеуі екі б лмелі 

пәтерде тұрады екен.  кесі бұрынырақта 

қайтыс болған. Мен келін боп түскен 

соң енем т сек тартып жатқан кәрі 

әкесін күтуге ауылға аттанды. Бір үйде 

екеуден екеу қалдық. Бізден бақытты 

жан жоқ еді сол шақта. Қиыншылық 

дегенді ойымызға алмаймыз. Жұмысқа 

барғанымызға, жұмыстан асығып үйге 

қайтқанымызға мәзбіз. Ақыры бір күні 

қиыншылық біздің есіктен де сығалады. 

Ол  бізге кедейшілік боп келді. Енді 

б і л д і к ,   е к е у м і з д і ң   д е   ж а л а қ ы м ы з 

мардымсыз екен. Қалай тартсаң да 

жетпейді. Оны анамның мерейтойында 

анық сезіндік. Тіпті жақсылап сыйлық 

алуға да артық ақшамыз жоқ екен. 

мірде бұлай қорланбаспын. Анам 

менен сыйлық дәметпейді ғой, бірақ 

менің к ңілім бәрбір жұбанбай қойды. 

Жылап қалдым. Алмастың да к ңілі 

орта. Содан бастап қайтсек к п ақша 

табамыз, қайтсек бай боламыз, тіпті 

бай болмай-ақ ел қатарлы қалай  мір 

сүреміз деген ой жатсам-тұрсам миым-

ды торлап, маза таптырмайтын болды. 

Алмастың не ойлайтынын қайдам, 

әзірге үнсіз, К рші келіншектің күйеуі 

сыра зауытында жұмысшы, бірақ ол 

жалақыны әлдеқайда к п алады екен. 

Ішім күйеді. « ттең-ай» деймін. Олай 

деп неге айтқанымды  зім де білмеймін. 

Алмасқа сыра зауытына жұмысқа тұр 

деп қалай айтасың, сонша жыл к з 

майын тауысып оқығанда қалай қара 

жұмысшы болмақ. Жо-жоқ, құрысын, 

не бәлені ойлап кеттім.

Менің торығып жүргенімді Алмас та 

сезеді. Тіпті бір күні «Жалақысы молдау 

басқа жұмыс ізде, мынау не,  мір ме, 

біріне тартсаң біріне жетпейді. Ертең ба-

лалы болсақ қалай тірлік қыламыз» деп 

ашуланып айтып тастаймын.

Енді әлгі қиыншылық қорқы нышқа 

айналып жүрегімізге еніп алды.  небір 

күндердегідей ұйқыдан қуанып емес, 

қорқып оянатын болып жүрміз. 

Мектептен айлық жалақымды ал-

дым. Айтуға тұрмайды. Аз. Сонша еңбек 

етіп жүріп тапқаным осы-ақ. Оның да 

біразы қарызға,  ткен аптада мектепті 

тексерген комиссияға кетті. Үйге ренжіп, 

қатты налып қайттым. Мен мен ғой, 

әйелмін, ал анау Алмас ер-азамат боп 

Иә, Марат  білдаұлы Түсіпбеков жаратылысы 

б лек, біртоға, бұйығы  скен, бірақ жан сарайы 

сұлу, ішкі иірімдері бай,ән  неріне құлай берілген, 

шығармашылық қуаты мен ізденісі мол, жаны 

таза, жүрегі кең, жайсаң мінезді азаматтың бірі 

де, бірегейі болатын. Осы естелікті жазарда менің 

қолыма композитор Марат Түсіпбековтің 2005 

жылы Астанадағы «Фолиант» баспасынан жарық 

к рген «Сарыарқадан соққан самал» атты әндер 

жинағы түскен еді. Кітаптың алғы с зі «Талғам мен 

дарын тоғысса» деген тақырыппен к рнекті компо-

зитор, КСРО Халық артисі Еркеғали Рахмадиевтің 

шағын лебізімен басталыпты. Онда әйгілі компо-

зитор Марат інісінің әндеріне ықыластана және 

сүйіспеншілік сезіммен қызыға қарайтынын,оның 

қай шығармасын алса да, нағыз шебердің қолынан 

шыққанын,  зінің майталман сазгер екендігін 

ағынан жарыла айтыпты. Одан әрі Е.Рахмадиев: 

«Марат композитор ретінде Жезқазған  ңіріне 

кеңінен танылған. Ол кенді  лкедегі Серке 

Қожамқұлов атындағы қазақ музыкалы-драма те-

атрында музыка б лімінің меңгерушісі қызметін 

атқарады. Жоғары кәсіби білімі бар маман бұған 

дейін де  нер саласында жемісті еңбек еткен екен. 

н жазумен ертеден айналысқан. Марат қазіргі 

кезде талғамына дарыны сай шебер сазгер бо-

лып қалыптасқан. Оның Мұқағали Мақатаев, 

Тұманбай Молдағалиев, Кәкімбек Салықов, 

Марфуға Айтхожина, Ақұштап Бақтыгереева, 

Ибрагим  Исаев, Юрий Грунин, Қуаныш Ахметов 

және тағы басқа ақындардың с зіне жазған әндері 

әртүрлі аймақтық және республикалық байқауларда 

жүлдеге ие болды. Ол Жезқазған театры үшін 

к птеген қойылымдардың музыкасын жазды. 

Бішкек қаласында  ткен алыс және жақын шетел-

дерден таңдаулы театрлар қатысқан халықаралық 

фестивальда Ш.Айтматовтың «Арманым –  селім» 

спектакліне жазған әуені үшін байқаудың Бас 

жүлдесін жеңіп алғандығының  зі сазгердің нағыз 

толысқан дарын екендігін білдірсе керек» деп ойын 

қорытқан екен. Бұл шынында, шалғай аймақта 

жүрген шығармашылық адам үшін үлкен баға 

екендігі даусыз. 

  кесі кезінде баласының үлкені Мараттан үлкен 

үміт күтіп, оны заңгерлік оқуға түсіп оқуын қалады. 

Бірақ ол кісінің бұл ойлағаны бола қоймады. Марат 

Қарағандыда орыс мектебінде оқыды. Осындағы 

достарына еліктеп, әдепкіде мандолин, гитара 

тартуға машықтанады. Ыңылдап ән де айта алмай-

Осы оқу орнында оқып жүріп Марат қобызбен бірге 

домбыра тартуды да үйреніп шығады. 

Бір күні Марат жұрттың бәрін таң-тамаша 

қалдырады. Орысшаға жетік, қазақшаға шорқақтау 

жас спірім жігіт республикалық басылымдардың 

бірінде жарық к рген к рнекті қазақ ақыны 

Кәкімбек Салықовтыңбір  леңіне ән жазуға 

аңсары ауады.  леңнің тақырыбы «Ғашық деген 

бар болса» екен.  зінің де жастықтың буымен 

алабұртып, сиқырлы бір сезімнің жетегінде жүрген 

кезі.  леңнің мәтіні сол к ңіл-күйіне д п кел-

ген сыңайлы. Жүрегін бір сиқырлы сезім баурап 

алғандай болады. Дауыс жоқ, тек тіл ұшына бір 

әдемі саз оралғандай болады. Ол үзік-үзік сол 

ән саздарын біресе гитараға, біресе домбыраға 

қосып, сан рет қайталап, сан рет нотаға түсіріп 

бақты. Дүниеге жаңа ән келді, тұңғыш ән!  зіне-

зі сенбейді. Қуанғаннан бұл әнді үй ішіндегілерге 

тыңдатып к рді. Анасы Файза мен тәтесі Мәк 

мәз-мейрам.  кесі де оқшырая қарап, басын 

шайқай береді. Мәк тәтесі қанша дегенмен, әнші 

ғой.  ннің әуенін қағып алып, шырқай ж нелсін. 

С йтіп, тұнғыш әннің тұсауы да кесілді. Сол бір 

жетпісінші жылдардың ортасында Мәкеңнің осы 

әні Қарағанды жастары арасында ауыздан-ауызға 

тез тарап кеткен еді. Эфирде талай шырқалып та 

жүрді. 


нге ғашық жүрек Мәкеңді училищеден кейін 

Қарағанды педагогикалық институтына әкелді. Ол 

осы оқу орнының «Музыка және ән сабағы» факуль-

тетіне түсіп оқып, одан дирижер мамандығын алып 

шығады. Институттан соң Қарағанды радио-

теледидар арнасында дыбыс режиссері қызметін 

атқарады. Мұнда ол әртүрлі хабарларды музыкамен 

к ркемдеуге, әр хабарға жаңаша түр, соны леп 

беруге шығармашылық ізденіспен лайықты үлесін 

қоса біледі. Сан түрлі музыкалық аспапта ойнай-

тын,  зі ән шығаратын қабілеті бар жас  нерпаздың 

бұдан кейінгі еңбек жолы Никольский (қазіргі 

Сәтбаев) қаласындағы мәдени-ағарту училищесінде 

жалғасады. Ол мұнда жас ұрпаққа музыкадан дәріс 

Кітапханадағы 

жүздесу


11

№16 (1326) 

21 – 27 сәуір

2016 жыл



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет