Жеке жазылушылар үшін 65367 1 жылға 3083,04 3274,80 3427,68 Мекемелер мен ұйымдар үшін
Көрме – выставка. Дүниежүзілік көрме
жүктеу/скачать 2,46 Mb. Pdf көрінісі
|
Көрме – выставка. Дүниежүзілік көрме – всемирная выс тавка. Халықаралық көрме – международ- ная выставка. Келуші (лер) – посититель (и). Ұйымдастырушы (лар) – организатор (ы).
Демеуші – спонсор. Ерікті (лер) – волонтер (ы). Ресми сапар – официальный визит. Елбасы, мемлекет басшысы – Пре- зидент, глава государства. Мемлекет басшылары – главы госу- дарства.
Жаһандық мәселелер – глобальные вопросы.
Экономикалық оңалту – эконо- мичес кая реабилитация. Келешек, болашақ – будущее. Дайындық – подготовка. Мүмкіндік – возможность. Жоба – проект. Ұлттық жоба – национальный про- ект.
Аудармашы (лар) – переводчик (и). Турис (тер) – турист (ы). Шара – мероприятие. Жетістік – достижение. Концерттік бағдарлама – концертная программа. Тарихи қойылым – исторический спектакль. Тарихи оқиға – историческое со- бытие.
Отандық өнім – отечественная про- дукция.
Жоғары деңгей – на высшем уровне. Ұлттық тағам – национальное блюдо. Ұлттық киім – национальная одежда. Ұлттық ойын – национальная игра. Бұйым – изделие. зергерлік бұйымдар – ювелирные из- делия.
Кәдесый – сувенир. Этноауылдар – этноаулы. Ел – страна. Салтдәстүр – обычаи. Мәдениет – культура. Қазақ мәдениеті – казахская куль- тура.
Әдебиет – литература. Қазақ әдебиеті – казахская лите- ратура.
Тіл – язык. Ана тілі – родной язык. Мемлкеттік тіл – государственный язык.
Қазақ тілі – казахский язык. Орыс тілі – русский язык. Ағылшын тілі – английский язык. Тарих – история. Ғылым – наука. Өнер – искусство. Астана – столица. Мұражай – музей. Сәулет – архитектура. Кешен – комплекс. Қонақ – гость. Қонақжайлылық – гостеприимство. Қонақүй – гостиница. Мейрамхана – ресторан. Ұлт – нация. Халық – народ. ата-бабамыздың көшпенді өмір салтында, күнделікті тіршілігінде сиыр малының ерекше орын алғаны белгілі. осыған орай сиырға байланысты әртүрлі атаулар, тұрақты сөз тіркестері ежелден бері қалыптасып, орныққан. ауыз әдебиетінде, фольклорлық туындыларда мұндай атауларды көптеп кездестіруге болады. «төрт түліктің төл атаулары» айдары бойынша ұсынылып отырған мақалада өмір салтының өзгеруіне байланысты ұмыт болып жатқан сөздер мен сөз тіркестері де жоқ емес. оларды жүйелеп, оқырман назарына ұсынып отырғанымыздың мәні осында. Халқымыз үшін «жиен» сөзі ежел- ден қастерлі, қадірлі. ата-бабамыз «Жиен назары күшті» деп жиеннің көңілін қалдырмауға, барын- ша қамқор болуға, құрметтеуге тырысқан. Жиенге тек анасының туған-туысқандары ғана емес, бүкіл ауыл, ел-жұрт, нағашы болып есеп- телген. Дәстүр бойынша жиенді ренжітуге, қол жұмсауға болмайды. «Жиенді ұрғанның қолы қалтырайды» деген мақалдың шығу тегі осыдан. тіпті жиеннің қалауын орындап, сұрағанын беріп немесе жиендік жа- сап (сұраусыз) алып кетсе де ренжімей «Жиенге сот жоқ» деп дәстүр мен салтқа бағынған халықпыз. ондай оқиғалардың куәсі болып жүрміз. Газетіміздің биылғы №5 (1315) 4-10 ақпан аралығындағы санында журна- лист Д.төлебаевтың мемлекеттік қызметшілер жөнінде жазған «Қазақ тілін білмегеніне қиналмайды!..» атты мақаласы жарық көрген еді. онда автор еліміздегі мемлекеттік қызметшілер мемлекеттік тілді білуі тиіс деген орынды мәселе көтерді. Өйткені қазақ тілінінің мәртебесін биіктету жолында мемлекеттік қызметшілердің де қосатын үлесі аз емес екені белгілі. Бұл бағытта кешенді шаралар қолға алынып, тиісті жұмыстар атқарылуы тиіс. осы орайда Қазақстан Республикасы президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясы Дипломатия институты Мемлекеттік және шет тілдері кафедрасының профессоры, педагогика ғылымының кандидаты Назигүл төленбергенова өз мақаласында мемлекеттік қызметшілердің қазақ тілін меңгеруіне байланысты бірқатар түйткілді мәселелерді ортаға салған екен. Сол мақаланы оқырман назарына ұсынуды жөн көрдік. «пролетариаттың көсемі лениннiң өз дегенiне жеткенiн елiмiздiң социалистiк қоғам ауқымында өткiзген жетпiс жылдық тарихы қапысыз дәлелдедi. Мұның нәтижесiнде бүгiнгi таңда «қазiргi қазақ қоғамында тектiлер түгелге жуық қалмады, себебi социалистiк за- ман негiзiнен тексiздердiң дәуiрлеу заманы едi, бұл жылдар ба- рысында некен-саяқ сақталған бұрынғы тектiлер ұрпағының да қанын таза сақтауына мүмкiндiк шектелдi, соңғы үш-төрт ұрпақ тарихында (әрбiр ұрпақ арасын орта есеппен 20-25 жыл деп есепте- сек) ұлтымыздың өкiлдерi тегi мен шежiресi белгiсiздермен жаппай араласып кеттi» деп мәлiмдеуге толық негiз бар» деген ҚР ұға- ның корреспондент-мүшесi Несіпқали Сейітовтың осынау пікірінде қорғасындай салмақ жатыр. Жуықта құзырлы мекеме маманы маған бір сауал қойды. ол кісінің сұрағына орай, «ресми хат жазғанда, кез келген кісінің аты- жөні құжатында көрсетілгендей жазылуы тиіс! заң талабы солай» деп жауап бердім. заңгер болмасам да заң жүзінде барлығы құжатта қалай жазылғанға байланысты екенін білемін. алайда өзіміздің заңымыз өзімізге қарсы шығатын мәселелер де туын- дап жатады. СиЫРСоҚпаҚ ататегімізді бір ізге түсірсек Сергелдеңге түспес үшін...
С и ы р м а л ы н а б а й л а н ы с т ы с ө з тіркестерінің ішінде теңеу сөздер де жиі кездеседі. Солардың бірі сиырдың бүйрегіндей бытырады. Оның мағы- насы тоз-тоз болып, жан-жаққа тарады, берекесі кетті, басы қосылмады дегенді білдіреді. «Жүр онда сиырдың бүй- регіндей бытырауға айналған екенбіз, тек арты қайырлы болсын» (С.Мұқанов, Таңд.шығ.). Суырдайын күн кешіп, әркім ойлап өз басын, Тұлпарларын т ұ қ ы р т ы п , т ұ ғ ы р л а р ы о з ғ а с ы н , Бүйрегіндей сиырдың бөлшек тенген бұл қазақ, Құмалақтай бытырап, қалай ғана тозбасын (М.Мақатаев, Шығ.) Сиыр егіз тапты. Сиыр әдеттегідей жалқы бұзауламады (Сиыр егіз тап- қанын қазақ жақсы ырымға санамайды. Егіз бұзаудың бірін бөтен біреуге беріп жібереді). «Ол сиырының егіз тапқанын жаман ырымға жорыды» (Ауызекі). Сиыр тілді. Ретсіз, жөнсіз, артық сөй лейтін адам туралы айтылады. Сиыр ферма. Сиыр өсіретін ферма. Көрінген ақ шатырдай қазақ үйлер, Шопандар, малшылармен отыр белде. Жайлауы Аңырқай мен Ақдолы да, Қой, жылқы ызғып жатыр, сиыр ферма (К.Әзірбаев, Таңд. шығ.). Сиыр. Ысыру, сыпыру деген ма- ғына да қолданылады. Қарлығаш одея- лын сиырып, орнынан тұра берді (Қ.Жұмаділов, Көкейкесті). Шал балтаны қайық түбіне дүңк еткізіп лақтырып жіберді де, екі шелекті жағадан былайырақ сиырып тастады (Қ.Ысқақов, Бұқтырма.). 2. Сыды- ру, аршу. Мал жусанның басы мен сабағының сыртын сиырып тастап, түбіндегі бүршігін жейді («Айқап»).
атауы; ысыру, сыпыру. Сиыру сөзін басқа түркі тілдердегі жеке ұрып, салт қолданылатын осындай сөздің мағынасымен салыстырсақ, ол біздің тіліміздегі сыпырудың тұп-тура сино- нимі болып шығады.
үлкен, зор, дардай дегенді білдіру үшін қолданылады.
қыс ты, түртпектесті деген мәнде қол- данылады. Мүйіздескен сиырдай, Байласаң бас жіп жетер ме? Еңбегін еш, тұзың сор, Қайратың селге кетер ме (XVIII – XIX ғ.ғ. қаз. ақын). Тұлыпқа мөңіреген сиырдай. Теңеулік мағынада қолданылып тұрған сөз. Бос алданып, көңіл жұбанышына сену, алданыш ету, жұбану дегенді біл діреді. Сөйткенше болған жоқ, ұзын составтың басындағы қаңқиған кәрі паравоз тұлыпқа мөңіреген сиырдай бірер рет ыңырсып алды да, ысылдап-пысылдап жылжып жүре берді (О.Сәрсенбаев, Сағым).
Сиыркөзді. Сиыркөзді өскен, сиыр- көзі бар. Сиыркөзді жер қоныс болмай- ды (Қазақ тілі. аймақ. сөздігі).
Шешендердің шеке тамыры білеудей болып, жыққан сиыркөзденіп, сөзге қ о н а қ б е р і с п е д і ( Ж . А й м а у ы т о в , Қартқожа).
сиыры көп адам туралы айтылады. Сиыр лы көш ілбіп, ілгерілей берді (Ш.Дәрмағанбетов, Менің замандас- тарым). Бұлар күн бата Соналы бойын- да отырған сиырлы ауылға келді (Ш.Орманов, Қос басшы).
барып қайтатын үйреншікті жолы. Сиырсоқпақтықтың шеті – қара сөз (Ауызекі). Сиырсілекей. Раушангүлділер тұқым дасына жататын гүлдері ұсақ, күңгірт қызыл түсті, көпжылдық өсімдік. Соңғы кезде ауыз ішін, қызыл иек ауруларын сиырсілекеймен ем- дегенде жақсы нәтижеге қол жетіп отыр. Сиырсілекей маусым-тамыз айларында гүлдейді. Сиырсілкейдің сабағы мен тамырларында илік заттар, қышқылдар, сапониндер, крахмал, С витамині, бояғыш заттар, эфир майы мен фионцидтер бар. Сиырсілекейдің шипалық қасиеті ертеден белгілі болған.
Е р т е р е к т е б і з д і ң а у ы л д а б і р атамыздың үйіне жиені келеді. Айлап жатып, құлындаса байлап, сауынға байлағалы отырған биесін кетерінде мініп кетеді. Атамыз санын соғып қалады. Әрі ойлап, бері ойлап тапқан амалы биенің соңындағы тайын мініп, жиенінің ауылына барып «Қарағым, мына тайды ала ғой, биемді өзіме қайтар» деп жалынып биесін алып кетіпті. Осындай тағы бір мысал- ды танысымнан естідім. Айтуынша, қаладағы дүкендердің біріне кіріп, шетелдік музыкалық орталық сатып алған екен. Ол кезде ауылда мұндай дүниелер мүлдем жоқ-тын. Үйге келіп қораптан шығарып, ата-анасына, ба- лаларына көрсетіп жатқанда, көрші ауылда тұратын қарындасының бала- сы жаңадан сатып алынған дүниені сыйлыққа сұрапты. Жиенге қарсылық жасауға болмайды деп келісіп, сыйға тартыпты. Қазақтың даналық философиясы жиенге ғана арналмаған. Нағашының орнын белгілеп, құрметін көрсеткенін мынандай аталы сөздерден көруге болады. «Жердің жақсы болмағы – ағашынан, жиеннің жақсы болмағы
Өнімсіз іске шеп-шебер, майданға түс- пей несі бар. Сиырша тойса мас болып, өрге келіп сүйкенер (Абай. Шығ.). Іргеге қарай ұйықтап жатқан Дәу қара сиырша ыңқылдайды. Оқыра тиген сиырша, орғыта ес қалмай; Жолында мейлі кім тұрса, екпіндеп келіп басқандай. Сиыршы. Сиыр бағатын кісі. Не көрмеді бұл Жәуке: қойшы да, сиыр шы да, жылқышы да болып көрді. Шаһар- ға сиыршы екен шалдың өзі. Олар- дың екеуінің көрді көзі. Ұлы жоқ, қатыны өлген бар шал екен. Ержеткен қасындағы жалғыз қызы (Ғашық-наме). Тау алдында отыратын сиыршылар ау- лынан сүтті де шауып барып өзі әкелді (Ә.Кекілбаев, Бір уыс). Сиыршыла. Орнынан әрең, зорға тұру дегенді білдіреді. Байболат орны- нан ауыр қозғалып, сиыршылап тұра берді (С.Омаров, Дала қызы). Әрине, неге жаман жегжат-жұрат, Қыз сорлы туған жерін неге қияды. Артымнан іздеп барар бауыр да жоқ, Тұрамын соны ой- ласам сиыршылап (Айтыс). Сиыршылық. Сиыр бағушылық, сиыр бағу кәсібі. Сылаңдап бос жүрмейін деп бөлімше меңгерушісіне барып сиыршылықты сұрады (А.Нұрманов, Құлан.).
кішіреп жіңішкеруді сиырқұйым шақ- тану деп айтады. Екінші мағы насы – істің аяқсыз қалып, соңы сұйы - лып, беркесіздеуі. Созылып жатқан ұзын жота. Теріскей жақ етегі сиыр- құйымшақтанып барып таусыл ған жер. Бозшакөлдің жиегіне астаса- ды (З.Ақышев, Жесірлер). Сәлден кейін сиырқұйымшақтанған жылқы ізі бірте-бірте тасқа сіңіп, жоқ бо- лыпты («Мәдениет және тұрмыс»). Сағиттың жыртқыштығы әуелде осында қатты түршігіп ызаланған Комсомол секретарының екпінді сөзі мінезімен басталса да, кейін тағы бірнеше күндер өткен соң, әлденеден бәсеңсіп, сиырқұйымашқтанып сұйыла берді (М.Әуезов, Шығ. жин.). Матайдың сөзінің басы таудай болса да, аяғы сиырқұйымшақтанып келіп қылдай бо- лып кетті. ( М.Әуезов, Тол. жин.). С и ы р б ұ р ш а қ . С а б а ғ ы т і к н е төселмелі, жапырақтары ірі, сарғылт жасыл гүлді, бұршақ тұқымдасының бір түрі. Сиырбұршақ – бұршақ тұқымдасына жататын біржылдық, кейде көпжылдық шөптесін өсімдік тер туысы (Қаз. тілі термин. Тамақ.).
де өсетін бүлдіргеннің жабайы түрі. Оның орнына піскен сиырбүлдіргенді пайдалануға болады (С.Сұханбердин, (Өсімдік - дәрі.).
өсетін жуаның бір түрі. Шабындық тың арасында сиыржуа көп өсті. (Ауызекі).
кішкене аласа шөп. Ол жерге сиыркөз көп өскен екен (Ауызекі).
сына жататын көпжылдық өсімдік. Бұршақ, сиыржоңышқа дақылда- ры ның сабағы да құнарлы азықтан есептеледі (К.Боранғазиев, Жем-шөп.). Сиыржоңышқаның бұл түрі фран- цуз жасымығы деген атпен мәдени- лендірілген (М.Қажымұратов, Пайдалы өсімдік.).
жуан әрі ұзын қурай. Енді бірде жақындап келгенде, қасқыр сияқты көрініп зәресін ұшырған нәрсе, қатар өскен үш сиырқұйрық боп шықты (М.Мұратбеков, Дос.). Мен суға шомы- лып жүріп, қисынсайдың қалың сиыр- құйрық, түлкіқурай өскен далиған аузына қарай бердім (Ә.Қалдыбаев, Шаншар). Сиырқұйымшақ. Мүйізді ірі қара ның құйымшақ омыртқасының майдала- нып, кішірейіп кеткен бөлігі. Сиыр- құйымшақ құйрыққа қарай ұсақталып кетеді (Ауызекі).
төрт түліктің төл атаулары «РЕСМи-іСКЕРліК ҚазаҚ тілі» типтік бағдарламасының тиімділігі неде? «Жиен» сөзін неге жатырқаймыз? соң, үлкен қызынан туған ұлды ба- уырына салып, ұл орнына ұстапты. Балаға асықты жілік ұстатып, ел-жұртты жиып той жасапты» деп басталатын ертегі ойыма оралды. Халқымыздың алдағыны болжап, мұрагер тағайындап алу салтына қайран боласыз. Жуықта бір қаламгер ағамызбен сөйлесіп, мына сөзін естігенде таңғалмасқа шарам қалмады. Ол кісінің де екі қыз, бір ұлы бар. Екі қыздан бес жиені бар. Ұлы әлі үйленбеген кез. «Бес немерем бар» деп, қайта-қайта қоймай қойды. «Аға, ол жиендеріңіз емес пе?» дедім еріксіз. – Е, қойшы, – деді ыңыранып, бәрі- бір емес пе, орыстар бәрін «внук» дейді. Енді ел алдында зор құрметке ие болып жүрген ағамыздың «Қызымның туған қарындасы. Жасы 85-те. Сонда да тың. Кенже қызының қолында тұрады екен.
Бір күні екеуіміз сөзге келісіп қалдық. Жиендік еркелігіме басып, ол кісі айтқан уәжге мен көнбедім. Өзімнің пікірімнен айнымадым. Таңертең тұрып, жұмысыма кеттім. Сол күні кешігіп қалған соң, ғылым академиясындағы қыздардың жатақханасына қондым. Ертеңінде үйге келсем, нағашы апам алдымнан күтіп алды. – Айналайын, «жиен назары күшті» деуші еді. Сені өкпелетіп алдым ба деп түні бойы ұйықтамадым. Уайымдадым. Ауырып қалдым, – дейді. – Ой, нағашы апа, кешіріңіз, мен сізді ренжіттім. Кешірім сұраймын көңіліне келіп қалар деп, оның балала- рын да немере деймін» дегені бар ма?! Оның ойынша, «жиен» көңілге келетін сөз болғаны. Сонда ғасырлар бойы жасап келе жатқан салт-дәстүр, ұлттық ұстаным, халықтың көзқарасы қайда қалады? Бұл немере болса «свой», жиен болса – «чужой» болады деген ойдан пайда болған түсінік. Мұны айтушы- лар орыстілді қазақтар. Ал, неге басқа болады, оны елеп-екшеуіміз, ұрпақтың санасына сіңіруіміз керек емес пе? Ата- бабаларымыз бұған да баға беріп кеткен. «Қыздан туғанның қиығы жоқ» дейді. Жиен өз балаң, бөтен емес дегені. «Жиен ел болмас, желке ас болмас» деген мақалды, «Жиен ел болады малы болса, желке ас болады жалы болса» деп қарсы мән-мағынасын, антонимдік қатарын қосарлайды. Бұл философиялық ой, даналық тұжырым, әлеуметтік шындық. Шындықты әркім өз ыңғайына қарай бұрмалай беру жақсылыққа апармай- ды. Ел сыйлаған, қауымға үлгі болып жүрген азаматтардың өзі «орыс бүй дейді», «қызымның көңіліне келеді» деп ұрпақтың алдында бұлтақтай бер- се не болады? Керісінше, аталған екі адамға жұртшылықтың алдында сөз сөйле, қазақтың салт-дәстүрі туралы айт десе, майын тамызып баяндама оқып берер еді. Ал өз үйінде, отбасын- да «жиен» сөзін қолданудан қашады. Ыңғайсызданады. Университетке жұмысқа тұрғаннан кейін, тоқсаныншы жылдардың басы, мені Алматыға ғылыми іс-тәжірибеден өтуге жіберді. Алғашқы 1-2 ай бойы Ғазиза нағашы апамның үйінде тұрдым. Ол кісі – нағашы атам Дүйсенбектің көріп солай жазғызды. Руларын айшықтағандар да жетерлік. Ә л е м х а л ы қ т а р ы н ы ң қ а й - қайсысына зер салып қарасаң да өздерінің ұлтына тән ататегі бар. Атап айтатын болсақ, армяндарда «ян», грузиндерде «швили», «адзе», украиндарда «ко», поляктарда «ский», жапондарда, корейлер- де бағзы заманнан қалыптасқан ататегін көріп еріксіз сүйсінесің. Оларды осы ататегіне қарап-ақ қай ұлттың өкілі екендігін оп-оңай ажыратып алуға болады. Осыған келгенде еріксіз ойға батасың. Мені қазақтың ата-тегіне «ата» сөзін тіркеп жазсақ қалай болар еді деген ой көптен бері мазалап жүр. Мысалы, Наурызбайата Махмұт Дүйсекұлы деп жазсақ, бұл жерде «ата» жалғауы, яғни Махмұттың атасының кім екендігін нақты көрсетіп тұр. Бұл – біріншіден, қазақ азаматтары өздерінің ататегіне «ата» сөзін тіркеп жазса, оның фамилиясының өзі-ақ төлқұжат иесінің қазақ ұлтынан екенін білдірсе, екіншіден, өзге қай елге, қай жерге бармайық сол мемлекеттің өкілдері төлқұжатымызға қарап-ақ қазақ екенімізді бірден айырар еді. Уақыт өте келе «тегі», «тің», «нің» деген жалғаулар «ата» сөзіне жол берері анық. Қазақ ұлтының біртұтас ұлт бо- лып жаралғанымызды білдіретін «ата» сөзі құлаққа жылы тиетін сөз. Бұған қоса ежелден жеті атаға дейін қыз алыспайтын берік дәстүріміз тағы бар. Ұрпаққа қан тазалығы деп, құшақтай алдым. Жиен болудың құрметін қандай болатынын маған бір мәрте түсіндіріп бергендей болды. Оны бұрынғыдан бетер жақсы көріп кеттім. Екеуміз сырлас құрбылардай болдық, қолымыз қалт етсе, әңгімеміз таусылмай- тын.
«Ұл – ырыс, қыз – өріс» дейді қазақ. Бұдан шығатын қорытынды – қыздың тұрмысқа кетіп, алысты жақындатуы. Сол себепті, жиен – нағашы жұртына құрметті қонақ, сыйлы адам. Әкемнің нағашылары Ресейдің Омбы қаласында тұрды. Жаз сайын қыдырып барамыз. 8-9 жастағы кезім. Үйде қарт ата-әжелер болған соң, бүкіл немере- лер, жиендер күні бойы сол үйдің ау- ласындамыз. Оған көршілердің бала- лары қосылады. Бір күні аулада жүрген балалардың біреуі мені бұрымымнан тартып құлатты. Сол-ақ екен, нағашы атам Айтым (Айтмұқан) он шақты ұл- қызды жинап алып, кішігірім жина- лыс өткізді. Менің елден келгендігімді (Қазақстаннан), жиен екенімді, жиеннің қадір-құрметін ұзақ әңгімеледі. Соңында «Жиен еліне ренжімей кетсін» деген сөзі есімде қалыпты. Сол күннен бастап, ауладағы бала-шаға маңайымда. «Киноға барасың ба?, Балмұздақ жейсің бе?» деп әркім өз әлінше құрмет көрсетуге ты- рысып, айналып-үйіріліп, құрақ ұшып жүрді. Жиен (жиеншар) болғанымды мақтан етіп, мәртебем өсіп қайттым. Атадан балаға мирас болып келе жатқан қазақтың жиендік салт-дәстүрінен, атап айтқанда «жиен» сөзінен қызының көңіліне қарап, немесе намыстанып бәрін немере көріп, жиен сөзінен жиреніп жүргендерге қайран қаламын. ататегі арқылы берілетіні медицина тұрғысынан баяғыда дәлелденген. Бүгінгінің жастары шежірені жетік білмегендіктен өзінің тегін осы «ата» сөзі арқылы ажыратып, қанның ара- ласып кетпеуінен сақтанатындығы хақ.
Ал енді саралап көрсек, қазақ хал - қы ататегіне жазылғанда не ұта мыз? Біріншіден, «Ата» жалғауынан қазақ халқы бір атаның балала- ры екенін білдіреді. Екіншіден, ата сөзі қазақ ұлтына «тайға таңба басқандай» таңбасы емес пе?! Үшіншіден, ұлтымыздың жүзге бөлінбеуіне басты бастамасы бо- лады.Төртіншіден, ұлтымызды бірлікке, ынтымаққа шақырады. Бесіншіден, қазақ халқын тілін және дінін қадірлеуге ықпал етеді. Алтыншыдан, қазақ мемлекетіндегі басқа ұлт өкілдерінің бастаушысы болады. Жетіншіден, шет мемле- кеттерге, Қазақ елі болмаған деген- дерге табанды ел екеніміздің дәлелі болады. Сегізіншіден, ұлтымыздың әдет-ғұрпын сақтауға, қадірлеуге әсерін тигізеді. Менікі көпшіліктің ортасына өз ұсыныс-пікірімді білдіру. Кім қалай қабылдайды, оны әркімнің өз таным-түйсігі біледі. Бірақ қалай дегенмен де Үкімет, еліміздің Парламенті бұл мәселеге терең зейін қойып талқыласа, қазақ ұлтының мәселесі болғандықтан бұл қадам керек-ақ. Біз ең алдымен отаршылдықтың құлдық психоло- гиясынан арылуымыз керек. Оның бірден-бір жолы ататегімізді бір үлгідегі ізге түсіру. Онсыз рухымыз еңсесін көтере алмайтыны ақиқат. Тектi атаның баласы Елiнiң қамын жейдi. Тексiзден туған таласып Елiнiң малын жейдi, – деген на- қылдың өмiр тәжiрибесiнен туын- дап, ұлтымыздың ғұламалығын ұғыну үшін ататек мәселесіне салиқалы көзқараспен қарайтын кез әлдеқайда жеткен сияқты. жүктеу/скачать 2,46 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|