Жеке тұлғаның ерік жүйесі Орындаған: Екі шет тілі 102 топ магистранты Рахимова Мөлдір Жоспары: Ерік туралы түсінік



бет1/3
Дата18.10.2022
өлшемі191,62 Kb.
#43798
  1   2   3

Жеке тұлғаның ерік жүйесі
Орындаған: Екі шет тілі 102 топ магистранты
Рахимова Мөлдір
Жоспары:
  • Ерік туралы түсінік
  • Еріктің физиологиялық негіздері
  • Ерік сапалары

Ерік
Ерік —
Адамның мақсаты, қалауы, әр түрлі істерді орындауға ұмтылуы, жалпы алғанда, ниеттерінің, жиынтығы психологияда адам ниетінің өрісі делінеді. Басқаша айтқанда, бұл — адамнын бағдарлы әрекеті. Сонымен, адам ниетінің өрісіне оның саналы әрекеті, еріксіз істері, айқындалған істері, мақсаты, әлі жете анықталмаған істері де жатады. Ниеттерді орындауда тіршілік үшін маңызды да, мәні аз да істер кездесіп отырады. Ниет өрісі өзгергіш, әрі қозғалғыш, сондай-ақ сыртқы жағдайлардық өзгеріп отыруына орай айнымалы болып келеді. Алға қойған мақсатқа сәйкес ниеттің мазмұны да айқындала түседі. Осы тұрғыдан алғанда, адам ниетінің мәні жекеменшікті не менмендікті, өрісі тар тоғышарлықты не өрісі кең қоғамдық сипатты білдіреді. Адам ниетінің өрісі белгілі мақсатқа бағытталып, оның азаматтық қасиеті мен іскерлігін, адамгершілік сапаларынын өзгеруі мен тұр-сипатын білдіреді.
Әрбір жеке адамнық ерікті іс-әрекеттерінін өзіндік синаты бар. Бұл сипат қоғамдық манызды жұмыстарды орындау үшін мәні аз іс-әрекеттерді соған бағындырып, өзінін. жеке мақсатынан бас тартып отырады. Ерік — адамнын қарқынды іс-әрекетін білдіретін процесс. Сөйтіп, адамнын мінез-кұлкы мен әрқилы істерді орындауға үмтылуы маңызы зор, мақсатты істерді орындау-а бағытталады. Адам еркінін, көрінісі оныд саналы түрдегі іс-әрекетінен байқалады. Қиын-қыстау жағдайлардан жол тауып шығуға жетелейді, соны жұзеге асыруға қажетті құрал табады.
Тарихта болған белгілі адамдардыд өмір жолына назар аударсақ, олардың алға қойған мақсаттарын орындау үшін орасан зор күш жүмсап, рухтанып, қиыншылықты ерікті істерімен жеқіп шыққанын көреміз. Бұған мысал ретінде «Шығыстын, кос жүлдызы» атанған Әлия мен Мәншүктің Ұлы Отан соғысындағы ерлігін айтуға болады, Ел басына күн туған шақта туған жерге деген сүйіспеншілік осынау нәп-нәзік қазақ қыздарынын. бойына күш-жігер, рух берді. Олар ерлік пен батылдықтың" өшпес үлгісін көрсетіп, Отан үшін жанын пида етті. Бұл да — адам еркінің бір көрінісі.
Ерік
Ерік қоғамдық еңбек процесінде пайда болып, қалыптасқан. Тек еңбек ету аркылы адам озінің әр түрлі амалдарын, қимылдарын корсетіп, түрлі қажеттерін отей алады. Адамның еріктік қимылдары оның омір сүріп отырған ортасының, ягни сыртқы дүние заттары мен қүбылыстарының әсер етуіне байланысты корінеді.
Физиологиялық негізі
Е р і к
Жүйке жүйесі
Әрекет акцепторлары
Қаңқа бұлшық еттері
Қызметтік жүйе
Қимыл
Қимыл
Қимыл
Қимыл
Қимыл
Қимыл
Қимыл
Қимыл
Қимыл
Қимыл
Еріктің әрекеттері
  • Еріктің физиологиялық механизмі де ми қабығының рефлекстік табиғатына жатады. Ерік процесінде жоғарыда айтылып откен ерікті қозғалыстардың алатын орны ерекше. 


  • Ерікті қозгалыс дегеніміз мақсатқа багытталган қозгалыстар, яғни күрделі шартты рефлекстер.
  • Еріксіз қозғалыстарда тумалық қасиет болса, ерікті қозғалыстар омірде жүре-бара қалыптасады.
  • Ерікті қозгалыстарды орындау дегеніміз — еріктің ең карапайым түрде сыртқа шығуы.



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет