Жерді қашықтан зондтау саласының даму тарихы


Қашықтықтан зондтау мәліметтерінің параметрлеріне қойылатын талаптар



бет22/75
Дата20.12.2023
өлшемі11,81 Mb.
#141386
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   75

24. Қашықтықтан зондтау мәліметтерінің параметрлеріне қойылатын талаптар


ЖҚЗ-ға қойылатын талаптар қажетті техникалық құралдар мен олар шығарылатын орбитаның параметрлерін құру стратегиясын анықтайды. Бұл талаптар тұтынушылар сұраныстарына тікелей байланысты және де ЖҚЗ кешенін құрайтын техникалық құралдар және өңдеу әдістерінің қазіргі жағдайы мен келешегі, елдің экономикалық мүмкіндіктерімен сай болуы тиіс.
ЖҚЗ параметрлеріне қойылған талаптарға байланысты мынадай тапсырмалар шешіледі:
-ЖҚЗ-нызондтауменөңдеуәдістерін таңдаy
-Зымыран-ғарыштық техникалық құралдардың және жерде өңдейтін кешендердің типтерін анықтау;
-борттық ақпараттық жүйелердің құрамы мен параметрлерін анықтау.
ЖҚЗ-ның негізгі параметрлері мыналар:
- жер бетінің нақты объектілеріне жатқызылатын ақпаратқа кеңістіктік түсіру ауқымы;
- радиометрліктүсіруауқымы;
- ақпарат алудың жеделдігі (зондтау сәті мен тұтынушының ақпарат алу сәтінің арасындағы уақыт аралығы);
- спектрлік диапазондарға қамту ауқымы қабілетінің масштабы бойынша ақпараттың кешенділігі;
- ЖҚЗматериалдарыныңшолушылығы;
- ЖҚЗкезеңділігі.
Табиғи ресурстық және картографиялық мақсаттар үшін
ЖҚЗ-ның аса маңызды параметрлері кеңістіктік жән е радиометрлік түсіру мүмкіндігі болып табылады.
Кеңістіктік түсіру ауқымы (R) ретінде ЖҚЗ әртүрлі жүйелерінен алынған суреттерде бейнеленген объектілер орналасқан жердегі ең төменгі сызықтық көлемдер түсініледі.
Кеңістіктік түсіру ауқымын бағалау әртүрлі әдістермен жүргізіледі. «Объектив – жарық сезгіш қабат» жүйесінің түсіру мүмкіндігі абсолютті контрастық мирасын пайдалана отыра, зертханалық әдіспен анықталады. Алайда осындай әдіспен алынған көрсеткіштер нақты жағдайда алынған шынайы бейнені сипаттай алмайды, бірақта объектің контрасты абсолюттіктен оныншы және жүзінші үлесін құрауы мүмкін. Осыған байланысты қолданбалы мақсатта табиғи жағдайда анықталған түсіру мүмкіндігі қолданылады, осы кездегі орта есеппен объектінің минимальды ажырата алынатын ені, оның ұзындығының еніне қатынасы 10-нан кем емес болуы қажет.
Басқа әдіс камераның геометриялық түсіру аумағының қабілеті және (Н) түсірілетін беткейдің қондырғының биіктігі бойынша сканерлік бейнелеуді бағалау болып табылады. Геометриялық қамту ауқымының қабілеті бұрыштық түсіру рұқсатығы ретінде (миллирадиандағы (1мрад=0,057°)
(WмгҚсезімтал элемент энергиясын қармайтын денелік қас-
қағым сәттік бұрыш) немесе метрдегі түсірілім биіктігіне байланысты беріледі.
1 мрад. бұрыштық рұқсатығы 1000 м ұшу биіктігінен камера сезімтал элементінің 1х1 м өлшемімен надир нүктесіне бағытталған түсірілетін беттік учаскесін (қамту аумағы элементі) қамтиды. Белгілі бұрыштық түсіріс ауқымы кезінде кеңістіктік қамту аумағын анықтайтын стандарттық формуланың мынадай түрі бар:
R= Htg(W)МГ .
Түсірістің белгілі параметрлері кезінде: камера объективінің диаметрінде немесе ЖҚЗ (Д) радиолокациялық әдісі кезінде антенна ұзындығындағы, электромагниттік сәулелену толқынының (L) ұзындығында, түсіріс биіктігінде (Н) жуықтау формуласы қолданылады:
R=l/D*H
Міндеттердің айтарлықтай бөлігін шешу үшін 5м дейінгі түсіру рұқсатығы мүмкіндігі талап етіледі, ал абсолютті көпшілігі 15м дейінгі түсіруі мүмкіндігін талап етеді. ЖҚЗ материалдарының түсіру ауқымының қабілеті жоғары болған сайын, оларды қолданудың экономикалық тиімділігі де соншалықты жоғары. Екінші жағынан, түсіру мүмкіндігінің қабілетін көтеруде қолданылатын қондырғының капитал сыйымдылығын арттыруды талап етеді.
Бейнелеу толықтығының басқа көрсеткіші ретінде келтірілген көлем, яғни оңтайлы көлем қызмет етеді, онда түсіріс материалдары мәліметтерімен жұмыс істеу қажет. Ол 5 мм -1 (1 мм сызыққа 5 жұп) құрайтын адам көзінің RГ  түсіру
рұқсатығына сәйкес келеді. Формула бойынша келтірілген масштаб былай есептеледі:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   75




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет