72. Жердің цифрлық үлгісін қолданып жер бедерінің көлденең тілімдену көрсеткіштерін анықтау
Жер бедерінің тілімденуі – эндогендік және экзогендік күштердің (жел,су,т.б) әсерінен жер бедері пішінің өзгеруі, мезорельеф формасының өзгеруі (сай,жыра,төбелер,ойыстарт.б. ). Жер бетінің тілімдену көрсеткіштері тік, көлденең және жалпы (тік және көлденең) деп қарастырылады.
Көлденең тілімдену–жер бетінің теріс рельеф формаларының (жыралар, өзен аңғарлары) желісімен бөліну дәрежесі. Яғни жердің геологиялық құрылымы оның сыртқы ландшафт әртүрлілігінің дәрежесін, аумақтың контрастын және оның динамизмін анықтайды.
Біз көлденең тілімдену дәрежесін анықтау үшін 49 млн м2 тық (ені мен ұзындығы 7000 м) шаршы ішіндегі ағын сулардың ұзындықтарының жалпы суммасы нәтижесі арқылы анықтадық.
Жұмыстыңорындалуреті: ArcToolbox – Управление данными – Выборка – Построить сетку құралы арқылы ASTER түсірілімін негізге ала отырып ені мен ұзындығы 7000 м шаршылар құру
Ағын сулар қабатын қосу
ArcToolbox – Анализ – Наложение – Пересечение құралы арқылы әр шаршының шекарасы бойынша ағын суларды кесу
Ағын сулардың атрибуттық кестесіне жаңа қатар қоса отырып, вычислить геометрию опциясы арқылы ұзындығын анықтау (өлшем бірлігі - метр)
ArcToolbox – Анализ – Наложение – Пространственное соединение құралы арқылы әр шаршы ішіндегі барлық ағын сулардың жалпы ұзындықтарын (суммасын) анықтау
Көлденең тілімдену қабатының свойствасына кіріп, 6 классқа бөлу. Тілімдену дәрежелерін анықтау.
