| 65. Сөз тудырушы жұрнақтар мен форма тудырушы жұрнақтардың ерекшеліктері
Жұрнақтар өз ішінде екі топқа бөлінеді: оның бірі - сөз тудырушы жұрнақтар (словообразующие суффиксы), екіншісі - форма тудырушы жүрнақтар (формаобразующие суффиксы).
Сөз тудырушы жұрнақ жалғанған сөзіне жаңа мағына ұстеп, туынды сөз жасайды. Сөз тудырушы жұрнақтардың жалғануы арқылы жасалған туынды сөздердің әрқайсысы дербес лексикалык бірлікке (сөзге) айналып, сөздіктерде өз алдына белек (дербес) реестр соз ретінде қаралады. Мысалы, ек, су, цол деген түбірлерге сөз тудырушы жұрнақтардың жалғануынан жасалған мынандай туынды сөздер бар:
егін, егітиі, егініиілік, егінді, егіс, егістік, екпе; супы, сулыц, сула, суландыру, сусау, сусыз; цолдау, цолдаушы, ңолдан, цолданыс, цолдас, цолтыц, цолтыцта жэне т.б.
Сөз тудырушы жұрнақтардың жалғануы арқылы жасалган осы туынды сөздердің әрқайсысы өзіне негіз болған түбірден мағынасы басқаша, өз алдына бөлек-бөлек лексикалық бірліктер (сөздер) ретінде ұғынылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
