Тақырып 2.3 Қазақстан монғол шапқыншылығы дәуірінде (ХІІІ ғ.) Алтын Орда (1243-ХV ғ. ортасы) Монғол империясының құрылуы. Шыңғысханның Шығыс Түркістан мен Жетісуды жаулауы. Орта Азия мен Қазақстан жерлерін монғолдардың басып алуы. Қазақстан монғолдың ұлысы құрамында. Батый ханның Шығыс Еуропаға саяхаты. Алтын Орданың қалыптасуы. Ұлыстық жүйенің дамуы. Алтын Орда билеушілері. Исламды мемлекеттік дін ретінде қабылдау. Алтын Орданың Мамлүк мемлекетімен этносаяси байланысы. Темірдің Алтын Ордаға саяхаты. Алтын Орданың құлдырауы мен құлауы. Ұлыстық күрес. Шағатай мемлекетінің құрылуы.
Тақырып 2.4. Қазақстан жеріндегі ХІV- ХV ғасырлардағы саяси үрдістер. Көк Орда және Ақ Орда мемлекеттері (ХІІІ аяғы- ХV ғ. басы)- жергілікті этникалық негіздегі алғашқы ірі мемлекет. Сырдария жағалауындағы қалалар үшін күрес. Орта Азия және Хорезммен байланыс. Сырдария бойындағы қалалар үшін тимуридтермен болған күрес. Биліктің Шайбандиндерге көшуі.
Моғолстан (ХІV ғ. ортасы мен ХVІ ғ. басы). Мемлекеттің құрылуы. Территориясы мен этникалық құрамы. Мұсылман дінінің таралуы. Темірдің Моғолстанға жорығы. Моғолстан мен Көк орда басшылары одағының Темірге қарсы шығуы. Моғолстанның Темірге тәуелділігі. Мұхаммед хан тұсындағы биліктің күшеюі. Монғол-ойраттардың әскери төңкерісі. Моғолстанның құлдырауы мен құлауы.
Көшпелі өзбектер мемлекеті (1428-1468 ж.ж.) немесе Әбілқайыр хандығы. Территориясы мен этникалық құрамы. Әбілқайр ханның Орта Азияға әскери жорықтары. Сырдария жағалауындағы қалалар үшін күрес. Әбілқайырдың ойраттардан жеңіліс табуы (1457 ж.) Жәнібек пен Керей сұлтандардың көшуі.(1459 ж.). Хандықтың құлауы.
Ноғай ордасы (ХІV ғ. соғы- ХV ғ.). Территориясы мен этникалық құрамы. Ноғай ордасын басқарушылар. Ноғай ордасының іргелес елдермен қарым-қатынасы. Ноғай ордасының құлауы.
Сібір хандығы (ХV соңы- ХVІ ғғ.) Сібір хандығының құрылуы. Оның ішкі және сыртқы саясатының тарихы, территориясы, этникалық құрамы. Сібір хандығының құлауы.
Тақырып 2.5 Қазақ халқының қалыптасуы. «Қазақ» этнонимі. Қазақ жүздері. Қазақ халқының қалыптасу тарихы. Ежелгі және дамыған ортағасырдағы этникалық үрдістер. Қазақ халқының пайда болу үрдісі. Этникалық территорияның қалыптасуы, ортақ тілдің пайда болуы. Шаруашылық, материалдық және рухани мәдениеттің қалыптасуы. Мемлекеттің қалыптасу факторы және оның этникалық үрдіске әсері. Жазба көздеріндегі алғашқы «Қазақ» термині. Оның әлеуметтік мәні. «Өзбек» және «қазақ» атауларының арақатынасы. «Қазақ» этнонимінің халықтың атауы болуы. Қазақ халқының қалыптасуының аяқталуы (ХІV соңы- ХV ғғ). Қазақ жүздерінің пайда болуындағы этносаяси және шаруашылық факторлардың әсері. Жүздер-қазақтардың этностық территориялық бірлесуі. Ұлы, Орта, Кіші жүздердің пайда болуы.
