«жол және көтеріп-тасымалдау машиналары» пәні бойынша ТӘжірибелік сабақтар

жүктеу/скачать 6,22 Mb.

бет	5/28
Дата	11.10.2024
өлшемі	6,22 Mb.
	#147691
түрі	Сабақ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 28

Байланысты:
Практические занятия по ДиПТМ на каз — копия (2) — копия

С_о, кН/м²	, град	С_о, кН/м²	, град
С_о, кН/м²
Қатты	22	100	25	60	28	20
Жартылай қатты	20	60	23	40	26	15
Баяу икемді	18	40	21	25	24	10
Жұмсақ икемді	14	20	17	15	20	5
Тартқыш пикемді	8	10	ТЗ	10	18	2
Аққыш	6	5	10	5	14	0

Кесте 1.8.
Топырақтың топырақпен үйкеліс бұрышының мәні , тығыздау дәрежесі бойынша құмды топырақтар үшін

Құмдық топырақ	, град.		Құмдық топырақ	, град.
Құмдық топырақ	орташа тығыздықты	тығыз	Құмдық топырақ	орташа тығыздықты	тығыз
Ұсақ түйіршікті	27	30	Ұсақ түйіршікті	29	33
Орта түйіршікті	28	32	Орта түйіршікті	30	35

Кесте 1.9
Болатқа топырақтың үйкеліс бұрышының мәні 

Топырақ типі	, град.	Топырақ типі	, град.
Балшық	6…22	Құмдық қатпар	14…16
Саздық	27…35	Құмтас	9…12
Құм	17…39	Әктас	23…30
Мергель	8	Доломит	18…27
Сазды қалайы	14…16	Кремнийлі жыныстар	28
Үсіген балшық	12…17

Кесте 1.10.

Топырақтың топырақпен және болатпен үйкелу бұрыштары

Топырақ	Топырақтың топырақпен сыртқы үйкеліс бұрышы , град.	Топырақтың болатпен сыртқы үйкеліс бұрышы , град.	Топырақтың топырақпен ішкі үйкеліс бұрышы , град.
Құм, құмдық	31…37	25…27	39…27
Саздық	37…40	27…31	28…22
Балшық	40…41	31…35	23…13

Кесте 1.11.
Табиғи құлама бұрышының  градустағы мәні

Топырақ жағдайы	Гравий	Галька	Құм			Балшық	Саздық	Саздық жеңіл	Өсімдік топырағы
Топырақ жағдайы	Гравий	Галька	ірі	орта	Ұсақ	Балшық	Саздық	Саздық жеңіл	Өсімдік топырағы
Құрғақ	40	35	30	28	25	45	50	40	40
Ылғал	40	45	32	35	30	35	40	30	35
Дымқыл	35	25	27	25	20	15	30	20	25

Ескертпе: Деректер тыныштықта табиғи еңіс бұрышын  көрсетеді. Бұрыштан  қозғалысқа көшу үшін олардың мәнін 30% - ға дейін азайту

қажет.
№ 2 тәжірибелік жұмыс

ОРТАША ЖАНАМА ЖӘНЕ ОРТАША-МАКСИМАЛДЫ ҚАЛЫПТЫ КЕСУ КҮШІН АНЫҚТАУ

КІРІСПЕ

Тәжірибелік жұмыс студенттердің кесудің құрамдас бөліктерін есептеу әдістерін, оның ішінде уақыт өлшемінің өзгеруін есепке ала отырып, қалыпты және жанама есептеу әдістерін зерттеуге арналған.

1 ЖҰМЫС МАҚСАТЫ

Тәжірибелік жұмыстың мақсаты студенттердің орташа жанасу және орташа-максималды қалыпты кесу күшін есептеудің практикалық дағдыларын меңгеру болып табылады

2 ТЕОРИЯЛЫҚ МӘЛІМЕТТЕР

Бұл жұмыс № 1 тәжірибелік жұмыстың жалғасы болып табылады, сондықтан мұнда топырақты кесу күштерін есептеу тәсілдері туралы қосымша мәліметтер келтіріледі.

Кесудің орташа максимальды күші (№1 тәжірибелік жұмысты қараңыз) топырақ жоңқасын массивтен бөліп алу сәтіне сәйкес келеді және жер қазатын машиналардың жұмыс органдарын беріктікке есептеу кезінде негіз болады. Алайда, топырақты кесу үшін талап етілетін қуатты есептеу процестің барлық уақытында орташа кесу күшінің шамасына негізделеді.
Ол орташа максималды кесу күшінен аз (2.1 сурет) және күрделі пышақ үшін тең:
(2.1)
мұнда k_э – энергия сыйымдылығы коэффициенті (1.3-кестені қараңыз).

Сатылы жоңқаны бөлу кезіндегі кесу күшінің тербелісі

2.1. Сурет

Қарапайым пышақ үшін формула:

. (2.2)
Кесу қуаты белгілі Р_ср және кесу жылдамдығы  бойынша анықталады:
. (2.3)
Кесу күші- бұл тек толық кесу күшінің жанама (көлденең) құрамы. Толық кесу күшінің (қалыпты кесу күші) қалыпты құрамдауышы, Р жанама күшінен функция ретінде, кесу бұрышы , тозу алаңының көлбеу бұрышы немесе пышақтың мұқалуына  топырақ наростының төменгі беті және пышақтың топырақпен үйкеліс бұрышы  ретінде анықталады:
. (2.4)
3 ЖҰМЫСТЫ ОРЫНДАУ РЕТІ

1. № 1 жұмыста келтірілген кесу күшін есептеу бойынша мәліметтерді қайталау. Топырақты кесу күші туралы қосымша мәліметтерді меңгеру.

2. Есептеу сызбасын сызу.
3. Кесудің орташа максимальды күшін есептеу (№1 тәжірибелік жұмысты қараңыз) және кесудің орташа максимальды қалыпты күшін есептеу.
4. Кесу қуатын есептеу.
4 БАСТАПҚЫ ДЕРЕКТЕР

Бастапқы деректер № 1 тәжірибелік жұмыста келтірілген.

5 ЕСЕПТЕУ ҮЛГІСІ

Кесудің орташа белгіленген күші Р=202,2кН тең деп анықталған (№1 тәжірибелік жұмысты қараңыз). 3 кесте бойынша кесудің орташа күшін анықтау үшін саздақты k_э = 0,87 деп қабылдаймыз. Сонда (2.2) аламыз:

Бульдозермен топырақты өңдеу, көбіне, ІІ берілісте жүргізіледі, сондықтан, ДЗ-124ХЛ бульдозерінің техникалық сипаттамасы бойынша (1.2-кестені қараңыз) II беріліс үшін ауыстыру жылдамдығы 4,70 км / сағ тең немесе
м/с.
Кесу қуаты мына формула бойынша (2.3):
.
Тозған алаңның немесе жүк наростың төменгі бетінің еңіс бұрышы ₁тозған пышақта 20⁰деп аламыз, саздақ үшін топырақтың пышақпен үйкеліс бұрышы  = 20⁰ (1.9-кестені қараңыз), кесу бұрышын  = 55⁰ (№ 1 тәжірибелік жұмысты қараңыз) аламыз, сонда (2.4) формула бойынша кесудің орташа максимальды қалыпты күшін анықтаймыз:

Есептен, бульдозер пышағы массивке созылатын болады. Кесіктің берілген қалыңдығын сақтау үшін оны көтеру механизмімен ұстап тұру керек.
6 РӘСІМДЕУ МЕН СТУДЕНТТІҢ ОРЫНДАЛҒАН ЖҰМЫСЫН ҚОРҒАУЫНА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР

№ 1 тәжірибелік жұмысқа ұқсас.

7 ӨЗІНДІК ЗЕРТТЕУ ҮШІН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

№ 1 тәжірибелік жұмысты қараңыз.

№ 3 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС

СОЗУ ПРИЗМАЛАРЫНА КЕДЕРГІНІ ЖЕҢУ КҮШІН АНЫҚТАУ

КІРІСПЕ

«Созу призмасының кедергісін жеңу үшін күштерді анықтау» тәжірибелік жұмысы студенттердің топырақты созу призмасының кедергісін жеңу үшін құраушы күштерді есептеу әдістерін зерттеуге арналған.

1 ЖҰМЫС МАҚСАТЫ

Тәжірибелік жұмыстың мақсаты студенттердің созу призмасының кедергілерін жеңу үшін қалыпты және жанама күштерді есептеудің практикалық дағдыларын меңгеру және осы күштерді қолдану нүктесін табу болып табылады.

2 ШАРТТЫ БЕЛГІЛЕР, ТАҢБАЛАР, БІРЛІКТЕР, ТЕРМИНДЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР

СИ жүйесіндегі бірліктер. Р_i – тиісті күш,  – топырақ тығыздығы;  – топырақтың үйкеліс бұрышы.

3 ТЕОРИЯЛЫҚ МӘЛІМЕТТЕР МЕН есептік формулалар

Созу призмасының кедергісін жеңу үшін күш есебі туралы мәліметтер.

Кесуден және бұзылудан кейінгі топырақтардың физика-механикалық қасиеттерінің көрсеткіштері теңелетінін есептен қабылдаймыз.
Созу призмасының топырағын шашыраңқыға жақын тұтқыр емес материал ретінде қарастыруға болады.
Созу призмасының кескіні күрекшенің нысанымен, оның қозғалыс траекториясымен, топырақтың табиғи еңісінің бұрышымен және топырақ массивінің беткейінің көлбеу бұрышымен анықталады. Созу призмасының жылу процесін шөміштегі күрекше немесе топырақ жағынан қысымнан периодты қайталанатын ығысу ретінде қарастыру керек. Келтірілген күштерімен күрекше алдындағы және шөміштегі созу призмалары схемасы 3.1,а және 3.1,б суретте көрсетілген.
Қарапайым жағдайда, оның енінің бірлігіне келетін созу призмасының кедергісін жеңу күшіне арналған р_пр және қалыпты п_пр-ға қатысты формулалар, келесідей түрге ие:
; (3.1)
, (3.2
мұнда  – созу призмасы фунтының тығыздығы, Н/м³;
 – топырақ призмасының күрекшемен үйкеліс бұрышы;
А_пр – тригонометриялық шамалармен көрсетілген және топырақтың ішкі үйкеліс бұрышына _от мен _пр және бұрышқа тәуелді коэффициент . А_пр сандық мәндері 3.1-кестеде келтірілген.

Кесте 3.1

Призма топырағының бос бетінде _пр =  бұрышында А_пр мәні

_о	_о	_от, град
_о	_о	20	30	40	50	60	70	80	90	100	110	120
10	0	1,34	1,20	1,03	0,92	0,83	0,85	0,87	0,90	0,94	1,12	1,33
	5	1,34	1,20	1,03	0,92	0,87	0,86	0,90	0,97	1,07	1,22	1,50
	10	1,39	1,20	1,03	0,92	0,87	0,86	0,90
20	0		0,58	0,62	0,60	0,59	0,63	0,68	0,77	0,90	1,11	1,40
	10		0,50	0,62	0,60	0,60	0,65	0,73	0,84	1,01	1,29	1,75
	20		0,58	0,62	0,60	0,60	0,65	0,74	0,88	1,16	1,38	2,00
30	0			0,30	0,35	0,52	0,43	0,50	0,60	0,76	1,00	1,86
	15			0,30	0,35	0,39	0,44	0,55	0,70	0,95	1,28	1,80
	30			0,30	0,36	0,39	0,45	0,56	0,75	1,16	1,78	2,50

Қисық сызықты күрекшеде, құрылғының бұрышының өзгеруін _от ескеру керек. Іздестірілетін күштер интегралдау арқылы анықталады:

; (3.3)
Созу призмаларына тән сұлбалар

а-күрекше алдында; б – тар күрекше алдында; в-шөміш алдында.
3.1. Сурет
, (3.4)
мұнда q – шекті тепе-теңдік жағдайында күрекшеге топырақтың пассивті қысымы.
Есептеулерді оңайлату үшін, шартты түрде күрекше хордасы бойынша, күрекшені жазық және көлбеу деп есептеуге болады. Сонда есептеу қарапайым жағдай үшін формула бойынша орындалады.
Бұл ретте призма, күрекшенің ортаңғы бөлігінің алдында үш қырлы кескінді және конус бөліктерінің бүйірінен көрінісі бар деп есептеледі. Сондықтан созу призмасының орта бөлігінің кедергісін жеңу үшін үлестік күштерді алдыңғы формулалар бойынша анықтаймыз, ал жанама және қалыпты күштерді мына формулалар бойынша анықтаймыз:
, (3.5)
, (3.6)
мұнда
. (3.7)
Созу призмасы формасының кеңістіктілігін есепке алу үшін р_пр және п_пр погондық күштер оның толық еніне емес, призманың бір бүйірлік бөлігін шегергендегі еніне келетін деп есептеледі:

, (3.8)
, (3.9)
мұнда b_пр – созу призмасының ені;
b_пр.бок – призманың бүйірлік бөлігінің ені.

жүктеу/скачать 6,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 28