«жол және көтеріп-тасымалдау машиналары» пәні бойынша ТӘжірибелік сабақтар

жүктеу/скачать 6,22 Mb.

бет	6/28
Дата	11.10.2024
өлшемі	6,22 Mb.
	#147691
түрі	Сабақ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 28

Байланысты:
Практические занятия по ДиПТМ на каз — копия (2) — копия

4 ЖҰМЫСТЫ ОРЫНДАУ РЕТІ

1. Созу призмасының кедергісін жеңу күші есебі туралы мәліметтерді меңгеру.

2. Есептеу сұлбаларын сызу.
3. Есептеу формулаларын олардың құрамдастарымен ашып көрсету.
4. Қажетті есептерді жүргізу.

5 БАСТАПҚЫ ДЕРЕКТЕР

Бастапқы деректер 3.2-кестеде келтірілген.

Кесте 3.2
Тәжірибелік жұмысқа тапсырма нұсқалары

Нұсқа	Бульдозер маркасы	Күрекшенің бұры-лу бұры-шы _от, град	Топырақ тығыздығы , кг/м³	Топырақ үйкеліс бұрышы  = , град	Нұсқа	Бульдозер маркасы	Күрекшенің бұры-лу бұры-шы _от, град	Топырақ тығыздығы , кг/м³	Топырақ үйкеліс бұрышы  = , град
1.	ДЗ-102	51	1525	10	25.	ДЗ-110А	61	1625	10
2.		54	1575	15	26.		63	1600	15
3.		57	1625	20	27.		65	1575	20
4.	ДЗ-48	60	1675	25	28.	ДЗ-110А	54	1500	25
5.		63	1425	30	29.		56	1550	30
6.		65	1575	35	30.		58	1600	35
7.	ДЗ-48	50	1500	10	31.	ДЗ-35	59	1450	10
8.		52	1550	15	32.		60	1650	20
9.		54	1600	20	33.		61	1400	30
10.	Caterpillar 834	56	1650	25	34	ДЗ-118	62	1500	15
11.		58	1400	30	35.		63	1600	25
12.		61	1550	35	36.		64	1400	35
13.	ДЗ-113	52	1500	10	37.	ДЗ-118	53	1450	20
14.		55	1600	20	38.		54	1650	25
15.		58	1500	30	39.		55	1550	30
16.	ДЗ-128	59	1575	15	40.	ДЗ-129ХЛ ДЗ-124ХЛ	56	1525	10
17.		62	1625	25	41.		57	1625	15
18.		65	1675	35	42.		58	1525	20
19.	ДЗ-104	49	1600	10	43.	D-455–А-1 Komatsu	52	1550	25
20.		51	1650	20	44.		54	1650	30
21.		53	1400	30	45.		56	1450	35
22.	ДЗ-54С	55	1500	15	46.	Caterpillar D-10	53	1500	15
23.		57	1550	25	47.		55	1600	25
24.		59	1600	35	48.		57	1300	35

Ескерту: 1 кг/м³  10 Н/м³
6 ЕСЕПТЕУ ҮЛГІСІ

Берілген: ДЗ-124ХЛ бульдозер күрекшесімен, саздықтағы, тығыздығы қопсытылған күйде =1550кг/м³=15500 Н/м³созу призмасының кедергісін жеңу үшін қалыпты және жанасу күшін есептеу және осы күштердің келтіру нүктесін анықтау. Күрекшенің еңіс бұрышы _от = 55°. Топырақтың үйкеліс бұрышы  =  = 15°.
Шешім: есептеу үшін, созылу призмасы мен ортогональды проекциялардағы күш сұлбасын сызамыз және тапсырма бойынша өлшемдер мен шамаларды қоямыз (3.1,а суретін қараңыз).
ДЗ-124ХЛ бульдозерінің техникалық сипаттамасы бойынша (1.2 кестені қараңыз) аламыз: b = b_np = 4,86 м; Н_от = 1,88 м.
Есептеу үшін, призманың табиғи еңісінің бұрышы _пр     15° алынады.
12 кесте бойынша _от = 55° және  =  = 15° кезінде интерполяциямен А_пр  0,75 табамыз.
Салыстырмалы күштер р_пр және п_пр (3.1) және (3.2) тәуелділіктерімен табамыз:

Созылу призмасының ұштасуын жеңу үшін нәтижелі күштерді анықтаймыз. Күрекше ені бойынша шектелген болғандықтан, созу призмасы тек ортаңғы бөлігінде үшбұрышты қимаға ие. Оның бүйірінде конустық кескіні бар (3.1 суретін қараңыз). Сондықтан нәтиже беретін жақын күштерді үшін меншікті күштерді призманың толық еніне емес, b_np.бок шегерілген призманың еніне көбейту керек.
Сондықтан Р_пр және N_np есептеу алдында (3.7) b_np.бок шаманы табамыз

Бірақ үйіндінің ені 4,86 м. Сондықтан призма биіктігі 1,88 м кем конусты түрде болады (Сурет 3.1,б қараймыз). Бұл жағдайда призманың биіктігі:
м.
Бұл биіктікті созу призмасы кедергісінің меншікті құрамдасты күштерін анықтауда есептік деп қабылдау қажет. Сол себепті р_пр және п_пр есептеу қайта жүргізіледі:

Р_пр және N_np анықтағанда ескеру керек, сонда (3.8) және (3.9) мәндерінен аламыз:

Нәтижелі күштердің келтірілген нүктелерін анықтаймыз. Призманың орта бөлігінде күрекше бетіндегі қысым эпюрасы қимада үшбұрыш түрдегі призмаларға ие. Сондықтан күрекшенің осы бөлігіндегі нәтижелік күштер призманың биіктігінің 1/3 деңгейінде күрекшенің симметрия осіндегі нүктесіне салынған.
Бүйір бөліктеріндегі қысым эпюрасы призмасының кескіні үш қырлы пирамидаға жақын келеді. Нәтижелік күштердің қосымша нүктесі пирамиданың ауырлық ортасының деңгейінде жатыр, ол массив бетінен 1/4Н_от тең қашықтықта болады. Сондықтан барлық күрекше үшін нәтиже беретін күштер оның бетіндегі нүктеге қоса берілуі тиіс:
,
мұнда Р_пр.ср – призманың орта бөлігінің кедергісін жеңу үшін жанама нәтиже күші;
Р_пр.бок – призманың бүйірлік бөлігінің кедергісін жеңу үшін жанама нәтиже күші.
Бұл ретте

Біздің жағдайда, Р_пр.ср = 0 болғандықтан, аламыз:
м.
7 РӘСІМДЕУ МЕН СТУДЕНТТІҢ ОРЫНДАЛҒАН ЖҰМЫСЫН ҚОРҒАУЫНА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР

№ 1 тәжірибелік жұмысқа ұқсас.

8 ӨЗІНДІК ЗЕРТТЕУ ҮШІН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

№ 1 тәжірибелік жұмысты қараңыз.

№ 4 Тәжірибелік жұмыс

КҮРЕКШЕ АЛДЫНДА ЖОҢҚАНЫ ТОПЫРАҚ АРҚЫЛЫ ЖЫЛЖЫТУҒА КЕДЕРГІНІ ЖЕҢУ КҮШІН АНЫҚТАУ

КІРІСПЕ

Тәжірибелік жұмыс студенттердің жоңқаның жылжуы кезінде туындайтын кедергілерді есептеу әдістерін зерделеуге арналған.

1 ЖҰМЫС МАҚСАТЫ

Тәжірибелік жұмыстың мақсаты-студенттердің бульдозер күрекшесінің алдында топырақ арқылы жоңқаның жылжу кедергісін жеңу күштерін есептеудің практикалық дағдыларын меңгеру.

2 ШАРТТЫ БЕЛГІЛЕР, ТАҢБАЛАР, БІРЛІКТЕР, ТЕРМИНДЕР МЕН ҚЫСҚАРТУЛАР

СИ жүйесіндегі бірліктер. С – ілінісу; h – кесу тереңдігі;  – топырақ тығыздығы; b – күрекше ені; Н_от – күрекше биіктігі.

3 ТЕОРИЯЛЫҚ МӘЛІМЕТТЕР МЕН ЕСЕПТІК ФОРМУЛаЛАР

Бұл күш шөміште немесе созу призмасында топырақ денесі арқылы өтетін жоңқаның реактивті қысымынан туындайтын пышақ алдындағы массивті тиеуден кесуге қосымша кедергілерді жеңу үшін күш түрінде көрінеді. Бұл қысым жоңқаның өз салмағы q_cmp күштерінен және жоңқалар мен t₁шөміште немесе күрекшеде қалған, сондай-ақ жоңқа және t₂ күрекшеде қалған топырақтардың үйкеліс күштерінен құрылады (сурет 4.1). Олар жоңқаның бөлу аумағында массив бетінде жүктемені Р_стр құрайды. Аталған үйкеліс күшін ортаның тойтарыс нәтижесі ретінде ескеру қажет, өйткені жоңқаға өзінің жылжуы үшін шөміште немесе призмада топырақтың қалған массасын жылжыту қажет.

Шөміштегі немесе созу призмасындағы топырақ ағынының есептік профильдері

а - тік жазықты күрекшеде және призманың еңіс бетінде; б - түсірілген жапқышы бар скреперлік шөміште; в-еңісті күрекшеде және призманың еңістік бетінде.
Сурет 4.1.
Қарапайым жағдайда тегіс тік жазықтықты отвалды беттің алдында жоңқаның созылу призмасы арқылы жылжу шарттарын есептеу керек (4.1,а суретін қараңыз). р_зап және п_зап меншікті күштері Р_стр жүктемесінен туындаған болып саналады. Күш әрекет ететін а алаңының ені, жоңқаның бөлімше бетінің кесу траекториясына бұрышпен бағыты туралы жорамалданумен анықталады:
. (4.1)
t₁ күші тең:
. (4.2)
А_пр коэфициентінің мәні 3.1 кестеде берілген.
t₂ күші _от = 90° қарапайым жағдай кезінде және күрекше мен жаңқа арасындағы үйкеліс бұрышына, топырақтың ішкі үйкелу бұрышына тең кезінде, t₁күшіне тең. Сондықтан а, алаңында әрекет ететін жиынтық күш , болады, ал жүктеме:
. (4.3)
Шешімнің келесі бөлігі жүктемеден р_стр кедергілерді жеңу үшін кесудің қосымша күшін анықтаудан тұрады. Пышақтың алдыңғы қырына қысымның қосымша қалыпты компоненті былай анықталады:
(4.4)
мұнда

– пышақ пен топырақ арасындағы үйкелудің шартты бұрышы.
Ен бірлігіне келетін үлестік күш тең болады:
. (4.5)
Көптеген жағдайлар үшін ескеріледі , Н/м², мұнда С – ілінісу.
Онда
(4.6)
Шешім маңызды сипатқа 4.1,б –суретте көрсетілген сұлбалар жағдайында ие болады, жоңқа қозғалысы созу призмасы арқылы және күрекше бойымен бұрышпен жүзеге асады. Бұл жағдайда жүктеме р_стр көлбеу әрекет етеді, және күш t₂ > t₁.
, (4.7)
. (4.8)
Оңайлату мақсатында пышаққа қысымның қосымша қалыпты компоненттерінің шамасын тек қана нормалды массив бетінен толық тиеуді құрайтын массивтің бетіне анықтау ұсынылады:
. (4.9)
6-суреттегі жағдай үшін, топырақ ағынының призма арқылы жылжу кедергілерін жеңу күштері а тең болады:
(4.10)
Шартты бұрыш дәйекті жақындау арқылы табылады. Алдымен еркін мән беріледі . Мысалы, =  қабылдай аламыз. Содан кейін, = , кезінде q есептеп, процесс шарттарына жақын мәнді табуға және q шамасын анықтауға болады. Мәндерді нақтылау мынадай формула бойынша жүргізіледі:
. (4.11)

жүктеу/скачать 6,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 28