Жоспар Кіріспе Жер сілкінісіне түсініктеме. Жер сілкінісінің түрлері. Негізгі бөлім


ЖЕР СІЛКІНІСІНІҢ ТҮРЛЕРІ(баллдары)



бет3/5
Дата10.12.2023
өлшемі136,63 Kb.
#136779
1   2   3   4   5
Байланысты:
срс эко (копия)

ЖЕР СІЛКІНІСІНІҢ ТҮРЛЕРІ(баллдары)
Тектоникалық жер сілкінісі-жарылым бойымен блоктар өзара ығысып, талай жылдар аралығында жиналған энергия бір сәтте бөлінеді де, жер беті тербеліске келеді.
Әр жер сілкініс баллы әртүрлі сезіледі мысалы, MSK-64 ұпайлары бетінің зақымдалуына қалай сәйкес келеді. Сезілген жоқ. Сейсмикалық аспаптармен ғана тіркелген.Өте әлсіз соққылар. Ғимараттардың жоғарғы қабаттарында толығымен демалатын кейбір адамдарға және үй жануарларына назар аударыңыз.Әлсіз. Ол кейбір ғимараттардың ішінде ғана, өтіп бара жатқан трамвайдан жер сілкінгендей сезіледі.Қарқынды. Көпшілік мұндай жер сілкінісін байқайды. Тұрмыстық заттардың, терезе әйнектерінің шамалы дірілін немесе сылдырлауын байқауға болады. Есіктер және/немесе қабырғалар сықырлауы мүмкін.Өте күшті. Көптеген адамдар оны ғимараттардың сыртында да сезінеді, бірақ ішінде - бәрі. Жиһаз тербеледі, сағат маятниктері тоқтайды, терезелер мен гипсте жарықтар пайда болуы мүмкін [화산과 지진[Жанартаулар мен жер сілкінісі]
Тектоникалық жер сілкіністері өзінің ошақтарының тереңдігіне байланысты, үш түрге бөлінеді.
1. «Қалыпты» жер сілкіну ошағының тереңдігі жер қыртысында орналасқан 50-60 км. тереңдікке .
2. «Аралық фокус» сілкіну ошағының тереңдігі 300 км. астам.
3.«Терең фокусты» жер сілкінуі ошағының тереңдігі 300 км. Астам
(
https://ppt-online.org/630900)
ЖАСАНДЫ ЖЕР СІЛКІНІСТЕРІ
Жасанды жер сілкінісінің пайда болуы негізінен төмендегі себептерге байланысты
1. Ірі су қоймаларын салу.
2. Мұнай және басқа кен орындарын пайдалану.
3. Сұйық қалдықтарды ұнғымаларға жоғары қысыммен құю.
4. Жер асты ядролық жарылыстары.
5. Тау –кен жұмыстары және т.б,
Бұл құбылысты зерттеуші ғалымдардың пікірінше мұндай «жасанды» сілкіністер табиғи тектоникалық сілкіністердің бір түрі. Олар адамзаттың белсенді істері салдарынан шағын үлескілер аумағында жер қойнауының тектоникалық тепе -теңдігі бұзылу салдарынан п.б.
Қазақстанда тау-кен өндірісі зор дамыған ел, бұл аймақта жер асты соққыларда кездесіп тұрады. Оларды жан –жақты зерттеп, өндіріс орнына арнаулы нұсқаулар беру- ғалымдардың алдында үлкен міндет. Сонымен жасанды сілкіністер туралы мағлұматттар әлем аумағына жеткілікті. Олардың пайда болуына жоғарыда келтірілген себептер жер астын жиналған бұрын тез арада бөлініп шығу механизмі.
[Нұрмұхамбетов Ә. «Жер сілкінісінің ошақтары» ]


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет