Жоспар: Коллоидтық химия пәні
) Егер концентрацияның С(а) өсуіне байланысты σ азайса, яғни
жүктеу/скачать 2,31 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бұл-теріс адсорбция
| 4) Егер концентрацияның С(а) өсуіне байланысты σ азайса, яғни
𝒅𝝈 𝒅𝒄 ⁄ < 0болса, адсорбция Г>0 болады. Бұл-оң адсорбция. Осы шарттарға сәйкес келетін заттар беттік активті (белсенді) заттар (БАЗ) деп аталады.Оларға көмірсутек радикалынан (R) және полярлы топтан тұратын жалпы фрамуласы R-P болатын заттар, мысалы май қышқылдары және олардың тұздары (полярлы топ-СООН), спирттер (-ОН), аминдер (-NH 2 , =NH, ≡N), аминқышқылдары, сульфоқышқылдар және т.б. жатады. Мұндай заттардың беттік қабаттағы концентрациясы еріткіш көлеміндегіден артық болады. 5) Егер σ концентрацияға (с) өскенде өсетін болса, яғни егер 𝒅𝝈 𝒅𝒄 ⁄ > 0 болса, онда Г<0 болады. Бұл еріген заттың ерітінді көлеміне қарағанда беттік қабатта жетімсіздігін (аздығын) білдіреді. Бұл-теріс адсорбция. Беттік керілуді (σ) арттыратын заттар беттік инактивті (активсіз) заттар (БИЗ немесе БИАЗ) деп атады. Оларға минералды қышқылдар, сілтілер, тұздар, яғни иондарға диссоциацияланатын, суға қарағанда полярлығы жоғары, ерітінді ішіне қарай кететін заттар жатады. 6) Егер σ концентрацияға тәуелсіз болса, онда 𝒅𝝈 𝒅𝒄 ⁄ = 𝟎 және Г=0 болады, яғни еріген зат концентрациясы беттік қабатта да, ерітінді көлемінде де бірдей болады және адсорбция болмайды. Мұндай заттарға қант жатады. болады. 3. Лэнгмюрдың мономолекулалық адсорбция теориясы. Адсорбцияның қарапайым түрі қатты дене бетіндегі адсорбция, қарапайымдылығы «қатты дене – газ» жүйесінде екі компонент қана кезедеседі, ал «қатты дене – сұйықтық» жүйесінде адсорбция қиындайды, себебі еріткіш кедергі келтіреді. 1915-1917гг. американ ғалымы Ирвинг Лэнгмюр адсорбцияның мономолекулалық теориясын ұсынды. Өзінің ойларын орыс ғалымы Л.Г. Гурвичтің (1912 г.) адсорбциялық күштертуралы ой толғаныстарымен дамыта отырды. Осы теорияны дайындау барысында И. Лэнгмюр негізгі қағидалар ұсынды: 1. Адсорбция ауыздықталған және химиялық күштерге жақын күштермен туындайды. Оларға білану, кристалдау, беттік керілудегі күштерді жатқызады. 2. Кез келген тегіс бетте пиктар болады, оларды жанында қанықпаған өріс болады, ол қабырғалары мен бұрыштарында да кездеседі. Сондықтан И.ЛЭнгмюр газдар молекуласының адсорбциясы бірдей энергетикалы белсенді орталықтарда жүреді деген. 3. Адсорбциялық күштердің іс әрекетінің аймағы өте аз. Әрбір белсенді орталы тек бір ғана адсорбтив молекуласын сіңіре алады және мономолекулалық қабат түзеді деген. 4. И. Лэнгмюркөрші адсорбцияланған молекулаларға әсер ететін күштер ескермеді, сондықтан белсенді орталықтарда молекулалардың болу ұзақтығы көршілес белсенді орталықтарында молекулалар бер ма жоқ па екендігін ескермеген. 5. Адсорбцияланған молекулалар белсенді орталықтармен тек белгілі уақыт аралығында ғана болады, содан кейін десорбцияланып, газды фазаға өтеді. Газ молекуласы + адсорбенттің белсенді орталығы адсорбциялық кешен а = а max kр/(1+ kр) (6) мұндағы: а – адсорбтивтің беттік концентрациясы; а 0 – кадсорбент бетіндегі еркін белсенді орталықтардың концентрациясы; р – газ қысымы; k – концентрацияға тәуелсәз және температурада тұрақты болатын константа. жүктеу/скачать 2,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|