К. Е. Раманкулова, А. М. Омаралиева, И. Килибаев

194
қыртыс пайда болады; әйтпесе өнім буланады. Термиялық кептіру әдісі 
кептірілген өнімге жылу беру принципімен анықталады. Жеміс-көкөніс 
өнеркәсібінде кептірудің белгілі әдістерінің ішінде конвективті, өткізгіш 
және радиациялық қолданылады.
Конвективті
кептіру әдісі
. Бұл жылу салқындатқыштың (қыздырылған 
ауаның) қозғалысы нәтижесінде кептірілген өнімнің бетіне түсетіндігімен 
сипатталады және оның қозғалысы буланған ылғалды алып тастайды.
КТБ-900 бланширователімен СПК-4г-90 кептіргіші (7.24-сурет) металл 
қалқандармен және есіктермен жабылған 5 камерадан тұрады. Рамка s іргетас 
бағандарына орнатылады. Ішінде бес деңгейлі торлы конвейер бар. 
Конвейердің барлық деңгейлері бірдей ұзындыққа және таспалардың қарама-
қарсы бағытына ие. Өнімді жоғарғы таспадан жетек және кернеу 
барабандарының төменгі осіне жақсы құю үшін бір-біріне қатысты 
жылжытылады. Конвейерлер арасында в жылытқыштары орналасқан, 
олардың әр қатарында 13 тарату коллекторынан бу шығаруға және әр 
аймақтағы жылу режимін реттеуге арналған реттеуші клапандар бар. Мұндай 
кептіргіштерді пайдалану орталықтандырылған бумен қамтамасыз етуді 
қажет етеді.
Кептіргіш жетегі 1 және 9 екі тәуелсіз станциядан тұрады, олардың 
әрқайсысында екі редуктор және тізбекті вариатор орнатылған. Бір редуктор 
таспаларды жүргізу үшін қолданылады, екіншісі-19. Бұл бір станциядан 
екінші және төртінші, екіншісінен бірінші, үшінші және бесінші таспалардың 
жылдамдығын реттеуге мүмкіндік береді.
7.24-сурет-КТБ-900 бланширователі бар СПК-4г-90 кептіргіші
Калориферлердің әрбір қатарында бу беру орындарында 14 реттеуші 
вентильдер, ал бу бұру орындарында - конденсат бұрғыштар 2 бар. 5 кептіру 
камерасындағы ауа температурасы 7 термометрмен, шығатын ауаның 
ылғалдылығы 76 психрометрмен бақыланады, оның датчигі 75 сору 
қолшатырына орнатылады, ол желдеткіштер орнатылған 20 келте 
құбырлармен аяқталады 18.
Температуралық режимді реттеудің автоматты процесі жылу буынан 
сигнал алатын 10 басқару қалқанындағы электрондық потенциометрлермен 
басқарылатын вентильдер арқылы калориферлерге будың қажетті мөлшерін
берумен қамтамасыз етіледі, 77.Конвейерлік таспалардың басында және 

195
соңында орнатылған қалқандарда өнімнің сынамасын алуға және Кептіру 
процесіне бақылау жүргізуге мүмкіндік беретін 5 бақылау люктері 
орналастырылған. Люктер 4 шамдарымен жарықтандырылады.Өнімді 
кептіргішке тиеу тиеу транспортерімен немесе бланширлеушімен жүзеге 
асырылады 72. Бұл конвейердегі өнім қабаты 77 шикізат таратқышымен 
теңестіріледі.
СКО - 90 таспалы конвейерлік кептіргіш, сұйық отында от 
калориферлері бар, өнеркәсіптік буы жоқ кәсіпорындарда қолданылады. 
Кептіргіш (7.25-сурет) 2 корпусымен жабылған, жылу өткізбейтін кептіру 
камерасы 5, оның ішінде бір-бірінен жоғары бес конвейер орналасқан, 
олардың қозғалысы 6 жетек бағандарынан жүзеге асырылады.
Өнімді кептіру камерасына салу және оны таспаның ені бойынша 
біркелкі тарату үшін 7 жүктеу конвейері бар. 9 жылу генераторлары кептіру 
агентін (ауаны) отынның жану өнімдерімен байланыссыз жылытуға 
арналған.
Сурет 7.25-таспалы конвейерлік кептіргіш СКО-90
Кептіру агентінің айналым жүйесі екі жабық тізбектен тұрады, олардың 
әрқайсысына 8 центрифугалық желдеткіштер, 10 каналдары, 3 
коллекторлары, 4 қораптары, 5 кептіру камерасы және 9 жылу генераторлары 
кіреді. Айналым жүйесінде пайдаланылған кептіру агентінің бір бөлігінің 
шығарылуын және таза ауаны соруды реттеуге арналған қолмен және 
автоматты клапандар бар. Кептіргіштің жұмысы 7 қалқанынан басқарылады.
Кондуктивтік кептіру тәсілі. Ол жоғары ылғалды көкөніс, картоп 
және жеміс пюресін кептіру үшін жылытылатын беті арқылы кептірілген 
өнімге жылу беру арқылы қолданылады. Бұл әдістің артықшылығы-
процестің айтарлықтай қарқындылығы.

196
Дизайн бойынша өткізгіш кептіргіштер бір және екі валентті болып 
бөлінеді. Бір білікті кептіргіштер бір кептіру білікшесінен (барабаннан), 
бірнеше жайылатын біліктер мен қыратын пышақтардан, екі білікті 
кептіргіштер - екі кептіру білікшесінен (барабаннан) тұрады. Өнімнің 
кептірілген қабатының қалыңдығы олардың арасындағы алшақтықты өзгерту 
арқылы реттеледі. Роликтер бір-біріне қарай бұрылады.
Радиациялық кептіру әдісі. Кептіру спектрдің инфрақызыл бөлігінің 
(IR сәулелері) сәулелерінің кептірілген өніміне тікелей әсер етеді. ИҚ 
сәулелерінің генераторлары ретінде арнайы электр лампалары немесе 
қыздырылған беттер қолданылады. ИҚ сәулелері өнімнің беткі 
қабаттарындағы атомдар мен молекулалардың қозғалысын күшейту 
нәтижесінде өнімді тиімді жылытуды қамтамасыз етеді.
Кептіргіштер-бұл белдік конвейері, оның үстіне IR-сәулелер 
генераторлары орнатылған.

жүктеу/скачать 6,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: