Өнімнің ассортименті мен құрылымын талдау

269
Сыртқысына нарық конъюнктурасы, өнімнің жекелеген түрлеріне 
сұраныстың өзгеруі, материалдық-техникалық қамтамасыз етудің жай-күйі, 
оған байланысты емес себептер бойынша кәсіпорынның өндірістік 
қуаттарының уақтылы іске қосылмауы жатады. 
Ішкі себептер-өндірісті ұйымдастырудағы кемшіліктер, Жабдықтың 
техникалық жай-күйінің нашарлығы, оның тоқтап қалуы, авариялар, электр 
энергиясының жетіспеушілігі, өндіріс мәдениетінің төмендігі, басқару және 
материалдық ынталандыру жүйесіндегі кемшіліктер.
Өндірілген өнімнің сапасын талдау. Өнімнің сапасы-өнімнің 
параметрлік, операциялық, тұтынушылық, технологиялық, дизайнерлік 
қасиеттерін, оны стандарттау және біріктіру деңгейін, сенімділігі мен 
беріктігін сипаттайтын ұғым. Өнім сапасының жалпылама, жеке және 
жанама көрсеткіштерін ажыратыңыз
Кесте 10.2-өнім сапасының көрсеткіштері
Жалпылама көрсеткіштер сипаттайды
барлық өндірілген өнімнің сапасы
оның түрі мен мақсатына қарамастан:
Жеке (бірлі-жарым) көрсеткіштер
өнімнің сапасы заттардың бірін сипаттайды:
а) жаңа өнімнің жалпы шығарылымындағы 
үлес салмағы;
б) жоғары сапалы санаттағы өнімнің үлес 
салмағы;
в) өнімнің орташа өлшенген балы;
г) сорттылықтың орташа коэффициенті;
д) аттестатталған және аттестатталмаған 
өнімнің үлес салмағы;
е) сертификатталған өнімнің үлес салмағы;
ж) әлемдік стандарттарға сәйкес келетін 
өнімнің үлес салмағы;
з) экспортталатын өнімнің, оның ішінде 
жоғары дамыған өнеркәсіптік елдерге үлес 
салмағы.
а) пайдалылығы (сүттің майлылығы, 
күлділігі
көмір, Кендегі темір мөлшері, Тамақ 
өнімдеріндегі ақуыз мөлшері);
б) сенімділік (ұзақ мерзімділік, жұмыста 
тоқтаусыз болу);
в) технологиялылығы, яғни конструкторлық 
және 
технологиялық 
шешімдердің 
тиімділігі (еңбек сыйымдылығы, энергия 
сыйымдылығы);
г) бұйымдардың эстетикасы.
Жанама көрсеткіштер-бұл сапасыз өнімдер үшін айыппұлдар, 
қабылданбаған өнімдердің еврей салмағы, жарнамаланған өнімдердің үлесі, 
ақаулардан болатын шығындар және т. б.
Өнім сапасын талдау бағыттары:
1. Сапа бойынша жоспардың орындалуын бағалау;
2. Сапа көрсеткіштерінің серпінін бағалау;
3. Өнім сапасының өзгеруінің кәсіпорын жұмысының құндық 
көрсеткіштеріне әсерін айқындау (өндіріс және өткізу көлемі, пайда және т. 
б.));
4. Өнім сапасының өзгеру себептерін анықтау;
5. Кәсіпорын өнімінің сапасын арттыру бойынша практикалық іс-
шараларды әзірлеу.

270
Өнім сапасы бойынша жоспардың орындалуын жалпылама бағалау 
үшін сапаны бағалау әдісіне байланысты ерекшеленетін тәсілдер (балдармен 
немесе сорттармен) пайдаланылады.
Сапаны бағалаудың балдық әдісімен:
- өнім сапасының орташа өлшенген балын анықтайды;
- сапа бойынша жоспардың орындалу пайызын анықтайды;
- өнімнің орташа өлшенген бағасын есептеңіз
Сапаны сорттармен немесе кондициямен бағалау кезінде:
- өндірістің жалпы көлеміндегі әрбір сорт (кондиция) өнімінің үлесі 
есептеледі;
- сұрыптылықтың орташа коэффициенті анықталады

жүктеу/скачать 6,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: