К ә с І п т І к б І л І м б е ру г. В. Ярочкина электротехника негіздері
Мысал 2.2. Гальваникалық элементтің ішкі кедергісі
жүктеу/скачать 7,04 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ТӘЖІРИБЕЛІК ТАПСЫРМАЛАР
- Эквивалентті
- Есте сақтаңыз
| Мысал 2.2. Гальваникалық элементтің ішкі кедергісі
R t = 0,3 Ом және тҧйықталған кедергісі R = 2,7 Ом болатын электроқозғалтқыш кҥші Е. Тізбектегі ток кҥшін анықтау керек. Шешуі: Ом заңы бойынша ток кҥші: БАҚЫЛАУ СҦРАҚТАРЫ , 1. Ом заңын электр тізбегінің қандай аралық мӛлшеріне байланысты орнатады? 2. Кернеуді екі есе арттырсақ, тізбектегі ток қалай ӛзгереді? 3. Тізбек бӛлігінен ӛтетін ток кҥші мен кернеуді біле отырып, осы бӛліктегі кедергіні қалай анықтауға болады? 4. Қысқа тҧйықталу режимінің қаупі қандай? ТӘЖІРИБЕЛІК ТАПСЫРМАЛАР , 1.Электрлік шам желіге 220В кернеумен қосылған. Шам арқылы ӛтетін токты есептеңіз, оның жібінің кедергісі 240 Ом. 2. Желіге 220В кернеумен қосылған электрлік дәнекерлегіш, 0,3 А ток жҧмсайды, электрлік дәнекерлегіштің кедергісін табыңыз. 3. ЭҚК 2,5 В және ішкі кедергісі 0,1 Ом, қышқылдық аккумуляторға кедергісі 12 Ом тҧтынушы қосылған. Тізбектегі токты есептеңіз. 2.4. РЕЗИСТОРЛАРДЫҢ ТІЗБЕКТІ, ПАРАЛЛЕЛЬДІ ЖӘНЕ АРАЛАС ЖАЛҒАНУЫ Резисторлардың тізбекті жалғануы. Электр тізбегі кедергілері әртҥрлі бірнеше электрлік энергия қабылдағыштардан тҧрады. Электр тізбектерін есептеген жағдайда «эквивалентті кедергі» R экв ҧғымын қолданады. Эквивалентті (немесе жалпы) - кедергілердің осы тобының орнына қосқан кезде қалған тізбектің электр жағдайлары ӛзгеріссіз қалатын кедергісі аталады. Айталық, мысалы, генератордың сыртқы тізбесі (2.6.-сурет) кедергілері R 1 , R 2, R 3 болатын ҥш электрлік энергия қабылдағышынан тҧрады. Әр қайсысы бір тҧйық электр тізбегіне кезек-кезек қосылған электрлік энергиясы қабылдағыштың осындай жалғануы тізбекті деп аталады. Бҧл ретте барлық қабылдағыштардағы ток бірдей, ал сыртқы тізбектің кедергісі қабылдағыштардың кедергілер жиынтығына тең. Осы жағдай ҥшін Ом заңының формуласы келесідей: Ҥш тізбектей жалғанған ӛткізгіштер ҥшін тізбектің жалпы кедергісі қҧрайды: 2.6.-сурет. Резисторлардың тізбекті жалғануы Ал сыртқы тізбектің кедергісі: Энергия кӛзінің қысқыштарындағы кернеу сыртқы тізбесіне келтірілген кернеуге тең: Энергияның тізбекті жалғанған қабылдағыштарының әр қысқышындағы кернеу токтың осы қабылдағыштың кедергісінің кӛбейтіндісіне тең: U 1 = IR 1 ; U 2 =IR 2 ; U 3 =IR 3 тізбек учаскесінің жалпы кернеуі: U=U 1 +U 2 +U 3 Сонымен, тізбекті жалғанған қабылдағыштарындағы кернеулер қосындысы энергия кӛзінің қысқыштарындағы кернеуге тең . Кернеу ӛзгеріссіз болған жағдайда ток тізбектің кедергісіне байланысты. Тізбекті қосылған қабылдағыштардың бірінің кедергісінің ӛзгеруі бҥкіл тізбектің жалпы кедергісінің ӛзгеруіне, сондай-ақ, оның ішіндегі токқа да ықпалы бар. Есте сақтаңыз Қосымша резисторлардың тізбекті қосылуы іс жүзінде кернеуді (іске қосу және реттеу реостаттары) тӛмендету, сонымен қатар, ӛлшеуіш аспаптарының (мысалы, вольтметрлер) ӛлшеу шектерін кеңейту үшін пайдаланылады. жүктеу/скачать 7,04 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|