К ә с І п т І к б І л І м б е ру г. В. Ярочкина электротехника негіздері


кезең деп аталады.  Кезең Т әрпімен белгіленеді және секундпен (с) ӛлшенеді.  Жиілік



Pdf көрінісі
бет43/159
Дата16.10.2023
өлшемі7,04 Mb.
#116057
түріОқулық
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   159
Байланысты:
Ярочкина-Электр-техника-негіздері.-Оқулық

кезең
деп аталады. 
Кезең Т әрпімен белгіленеді және секундпен (с) ӛлшенеді. 
Жиілік. 
1 с жасалатын
 
ЭҚК айнымалысының (кернеу немесе ток) 
толық ӛзгертулердің саны 
жиілік
деп аталады. Жиілік f әрпімен 
белгіленеді және ол герцпен (Гц) ӛлшенеді. Ҥлкен жиіліктерді 
ӛлшегенде килогерц (кГц) және мегагерц (МГц) бірліктерімен 
пайдаланады.
1 кГц = 1 000Гц, 1 МГц = 1 000 кГц, 1 кГц = 1 000 000 Гц. 
Айнымалы токтың жиілігі неғҧрлым кӛп болса, соғҧрлым кезең 
қысқа болады. Сонымен, жиілік – кезеңге кері шама. 


Магниттік ӛрісте орам айналған кезде оның бір айналымы 360°, 
немесе 2 радианға сәйкес болады. Осы орамның айналуының 
бҧрыштық 
жылдамдығы 
радиан/секундына 
(рад/с) 
тҥрінде 
ӛрнектеледі. Және қатынасымен анықталады. Бҧл шама бҧрыштық 
жиілік деп аталады және әрпімен белгіленеді:
Радиан секундына ӛрнектелген бұрыштық жиілігі герцпен 
ӛрнектелген токтың жиілігінен 2есе кӛп.
Лездік және максималды мәндері. 
ЭҚК айнымалысының, ток 
кҥшінің, кернеудің және қуаттың уақыттың кез келген сәтіндегі 
шамаларды осы шамалардың 
лездік мәндері
деп аталады. Және олар 
тиісінше жазба әріптерімен (
e, i, u, p) ,
белгіленеді және келесідей 
жазылады: 
Максималдық 
мәні. 
ЭҚК 
(кернеудің 
немесе 
токтың) 
айнымалысының максималдық мәні (амплитуда) деп ол бір кезеңнің 
ішінде жететін ең кӛп шама. ЭҚК максималдық мәні Е
m
, кернеудің – 
U
m
, токтың - I
m
белгіленеді.
Әрекеттегі шама. 
Айнымалы токтың әрекеттегі шамасы деп 
айнымалы ток ӛтетін бір уақытта тең кедергі арқылы ӛтіп, жылудың 
бірдей кӛлемін шығарады.
Айнымалы токтың тізбегіне қосылған электрӛлшеуіш қҧралдары 
(амперметр, вольтметр) тиісінше токтың және кернеудің қолданыстағы 
мәндерін ӛлшейді.
Синусоидалды айнымалы тогы ҥшін қолданыстағы мәні 
максималдық мәніне 1,41 есе аз, яғни есе: 


Осыған ҧқсас ЭҚК айнымалысының қолданыстағы мәндері және 
кернеу олардың максималдық мәндері 1,41 есе аз. 
4.1.-мысал. 
Электр тізбегінің қысқыштарына қосылған вольтметр 
U=36B қолданыстағы кернеуді кӛрсетеді. Осы айнымалы кернеудің 
максималдық мәні (амплитуда) есептелсін. 
Шешімі: 
Кернеудің максималдық мәні қолданыстағы мәнінен есе кӛп 
сондықтан: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   159




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет