1.3. ПОТЕНЦИАЛ . Электр ӛрісінің әр нҥктесін сипаттайтын негізгі ӛлшемдер потенциал мен
ӛріс кернеулігі болып табылады. Электр ӛрісіне электр зарядын енгізгенде осы
ӛріс кҥшін еңсеру ҥшін айтарлықтай жҧмыс жасау керек болады.
Электрлік потенциал — бҧл электр ӛрісінің аталған нҥктесінде
орналасқан, электрлік мӛлшерінің бірлігін, энергия (потенциалды
энергия) қорын анықтайтын ӛлшем
Аталған ӛріс нҥктесінің потенциалы - электр ӛрісі оң заряд бірлігін
аталған ӛріс нҥктесінен шексіз алшақтатылған нҥктеге орналастырған
кезде жҧмсайтын жҧмысы.
+q зарядын шексіз алшақтатылған нҥктеден В нҥктесіне қайта
орналастыру ҥшін, ішкі кҥш ӛрістің электрлік нҥктесін еңсеруге кететін, А
жҧмыс атқару керек
В нҥктесінің Ғ потенциалы жҧмыс пен электр ӛлшемінің қатынасына
тең:
Электр ӛрісінің А жҧмысы,Н, жолға, м, кеткен кҥш туындысымен
анықталады:
Мҧндағы
F — кҥш, Н;
S — жол, м.
1.2 сурет. Электр ӛрісінің
әр нҥктедегі
потенциалдардың әр тҥрлілігі
Оң зарядты электр ӛрісінде кез келген
нҥктенің потенциалы
оң , ал, теріс заряд –
ӛрісі –
теріс .
Электр
ӛрісінде
зарядтардың
А
нҥктесінен В нҥктесіне қозғалуы (1.2 сурет),
сәйкесінше,
A
және
B
– ға тең, ӛріс кҥші
орындайтын
жҧмыс,зарядтың
жол
басындағы және соңындағы нҥктелеріндегі,
А және В, потенциалды энергияның
тҥрлілігіне тең болады. Сӛйтіп, зарядтың А
жҧмысы келесі формуламен ӛрнектеледі:
A =
FS,
БАҚЫЛАУ СҦРАҚТАРЫ , 1.Электр ӛрісінің әр нҥктесін сипаттайтын ӛлшемдер қандай?
2.
Электрлік потенциал дегеніміз не?
3.
Ӛрістің аталған нҥктесінің потенциалы дегеніміз не?
