К. Жаңабеков Г. К. Жаңабекова Жануарлар морфологиясы жəне латын терминологиясы



бет179/607
Дата30.12.2023
өлшемі3,09 Mb.
#145123
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   607
Байланысты:
Морфология-emirsaba.org

Алтыншы мойын омыртқа құрылысы жағынан ортаңғы мойын
омыртқаларға ұқсас. Айырмашылығы: омыртқа денесінде вентральды қыр 
жетілмеген, қабырғалық өсінді тым жақсы жетілген, оның пішіні жалпақ
болып келеді. 


Жетінші мойын омыртқаның жоталық өсіндісі жақсы жетілген.
Көлденең өсіндіде қабырғалық өсінді болмайды. Көлденең өсінді мен 
омыртқа денесі аралығындағы көлденең тесік жоқ. Омыртқа денесінің
каудальды жиегінің екі қапталында жұп қабырға ойысы болады. Вентральды 
қыр орнында вентральды төмпешік көрінеді.
Бел омыртқалары (поясничные позвонки) — vertebrae lumbales —
жануарлар бел аумағының беріктігі мен қозғалмалылығын қамтамасыз етеді. 
Бел аумағында қабырғалардың болмауына байланысты омыртқа денесінде
қабырға ойыстары болмайды. Қабырғалардың омыртқалық ұштарының 
қалдықтары бел омыртқалардың көлденең өсінділерімен тұтаса жалғасып,
ұзынша келген көлденең-қабырға өсінділерін құрайды. 

171



Ерекшеліктері. Жылқыда вентральды қыралдыңғы омыртқалар 
денелерінде ғана байқалады. Соңғы үш бел омыртқалардың көлденең-
қабырға өсінділері қалыңдау болып келеді. Олардың бүйір беттерінде бір-
бірімен өзара жəне құйымшақ сүйегі қанатымен байланысатын буын беттері
болады. Кəрі жылқыларда аталған омыртқа өсінділері буын беттері арқылы 
бір-бірімен тұтаса байланысып сүйектеніп, бірігіп кетеді.
Сиыр, қой жəне ешкі бел омыртқаларының краниальды буын
өсінділерінің пішіні ілмек тəрізді, ал каудальды буын өсінділері цилиндр 
тəрізді болып келеді. Омыртқалардың вентральды қырлары жақсы жетілген,
жоталық өсінділері қысқа жəне жалпақ келеді. 


Шошқа бел омыртқалары көлденең-қабырға өсінділерінің пішіні доға
тəрізді болып келеді. Олар төмен қарай сəл иіліп тұрады. Жоталық өсінділері 
ұзын, емізікше өсінділері жақсы жетілген.

Иттің бел омыртқаларының көлденең-қабырға өсінділері кранио-
вентральды бағытта иіліп тұрады. Жоталық жəне емізікше өсінділері жақсы 
жетілген.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   175   176   177   178   179   180   181   182   ...   607




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет