Казакстан тарихы шпаргалка (сурак жауап)
жүктеу/скачать 106,95 Kb.
|
Казакстан тарихы шпаргалка (сурак жауап)
| http://kumarov.jimdo.com стр. Казакстан тарихы шпаргалка (сурак - жауап) " Мұртты обалар" көп тараан аймақ/ Орталық Қазақстан "Ақ жалды жүйрік аттардың иелері" деп аталан тайпа/ Аргиппей "Аң стилі" дәстүрімен сақтар жорықтар кезінде танысқан ел/ Алдыңы Азия мен Иран "Атилла" операсын жазан италиян композиторы/ Джузеппе Верди "Ғұндар жақсы шыныққан, олар отты да қажет етпейді" деп жазан/ Марцеллин "Еділ" (Атилла) атымен аталатын өзен/ Волга "Жер дегеніміз - мемлекеттің негізі, оны қалай береміз" деген ұн басшысы/ Мөде "Қыш құмыралар заманы" деп аталатын дәуір/ Неолит "Мұртты" обалардың бөліну түрі/ 4-ке "Саналы адам" сүйегі алаш рет табылан үңгір/ Кро-Маньон "Тотемизм" дегеніміз/ Шыу тегін жануарлармен байланыстыру. "Халықтардың ұлы қоныс аударуын" бастаан/ Ғұндар “Алаш” сөзі шамамен қай ғасырларда алғаш рет айтылды/1Х-Х ғ. “Жүсіп-Зылиқа”атты поэманың авторы/ Әли ақын “Қаңлылар қыпшақша сөйлейді екен”-дегенді айтқан саяхатшы/ Плано Карпини “Қыпшақтар даласы”атанан аймақ:/Алтайдан Еділге дейін “Монол жеріндегі IX-XIII..өмір сүрген керейлер күшті дамыан ел”-деп айтқан тарихшы/ Рашид ад-Дни “Отырар апаты” – деген: 1218 ж. Шыңысхан жіберген саудагерлердің өлтірілуі “Оызнаманы” XVII ғасырда толық жазып қалдыран ұлама/Әбілазы хан “Тат”сөзінің маынасы/ Құл “Теле сөзінің маынасы./ Түрік “Түрік” этнонимі бірінші рет деректерде қашан кездесті/ 542 ж. “Хұсрау мен Шырын” шығармасының авторы Кутб ««Қазақ» сөзі хорасан түркімендері арасында этникалық сипатта қолданылған тәрізді»-деп жазған тарихшы:/ Б.Е.Көмеков «XX ғасырдың Гомері» атанан ақын:Жамбыл Жабаев «Азат» азаматтық қозалысын ұйымдастырушылардың көкейкесті арманы: Қазақстанның егеменді ел болуы «Алаш» сөзін жиі кездестіретін қазақ халқының аңызы:/«Алаша хан» «Арабша, тәжікше кітаптар көп. Ал бұл-біздің тіліміздегі тұңыш даналық жинақ» деп өз тілін қорсынып, жат елдің тілінде сөйлеу, шыарма жазу сияқты әрекеттерге қарсы болан ұлама:/ Ж. Баласаұни «Атбасар мыс кендері» акционерлік қоғамы жұмысшыларының ереуілі болған жыл 1911 жыл «Балқадиша», «Маңмаңгер», «Құлагер» әндерінің авторы Ақан Сері «Бұларды келістіріп жазалау керек» деген соғыс министрі Милютиннің сөзі аталған көтеріліске қатысты айтылды: Маңғыстау көтерілісі «Дешті уалаяты Берке ханға бағынған кезде дінсіздердің көп бөлігін ол ислам дініне кіргізді»-деп жазған Өтеміс қажының кітабының аты: «Шыңғыснама» «Дін үшін соыс» ұранымен араб қолбасшысы Насыр ибн Сейяр Қазақстанның Оңтүстігін басып алды:/ 737-748 ж.ж. «Жас тұлпар» ұлттық демократиялық бейресми ұйым құрылды: 1960ж. ішінде. «Жас тұлпар» ұлттық демократиялық бейресми ұйымының идеялық дем берушісі және басты ұйымдастырушысы: М.Әуезов «Жасақшы Савицкийді өлтірді» деп айып таылан, жас демократ, жалынды ақын Қ.Рысқұлбеков «Жастыымда бейнет бер, Қартайанда дәулет бер» деген қазақ мақал-мәтелі қай ұламаның еңбегінде кездеседі:/ Ж. Баласаұни «Жеті жарғы» бойынша құрылтай кеңесіне жіберілмей, дауыс беру құқығынан айырылды: Қарусыз келген адам «Жеті жарғы» бойынша хан: Барлық ру бірлестігінің басшысы, хандықтың басшысы, бас қолбасшысы «Жеті жарғы» заңдар жинағын жасауға қатысқан билер: Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би «КСРО-да социализм толық және түпкілікті жеңіске жетті» деген партиялық тұжырым қабылданды: 1950 жылдардың соңында «Қазақ жүздерінің құрылу себебі, олар (қазақтар) көшіп-қонып жүрген жерлерінде өз құқықтарын қорғау үшін одақтар құрған. Ол одақ – қазақ жүздері»-деп жазған ағартушы ғалым: / Ш.Уәлиханов «Қазақ КСР тарихының » екі томдыы жарияланды: 1957-1959 жылдары «Қазақ КСР-індегі Тілдер туралы Қазақ КСР-нің Заңы» қабылданды1989 жылдың қыркүйегінде «Қазақ сұлтандары хижраның 870 жылдары (1465-1466) билей бастады»деген мәлімет келтірілген тарихи шығарма: «Қазақ халқының жүзге бөлінуі, қазақ мемлекеті құрылғаннан кейінгі кезде өз жерін қорғау қажеттілігінен туған»-деп жазған қазақтың тұңғыш ағартушы ғалымы:/ Ш.Уәлиханов «Қазақ» сөзі этникалық мағынаға ие бола бастаған ғасыр: XIV ғасыр «Қазақстан 2030» даму стратегиясының қоамның ұзақ мерзімді жеті басым мақсаттарының біріншісі Ұлттық қауіпсіздік «Қазақстан отар болып келді және солай болып қалды» деп айтқан қайраткер: С.Садуақасов. «Қан мен тер» триологиясының авторы: Әбдіжәміл Нұрпейісов «Қозы Көрпеш – Баян Сұлу» поэмасының ерекше бір нұсқасының авторы, XVIIІ ғасырдың суырып салма ақындардың бірі Жанақ «Қорқыт ата» кітабы мен «Оызнама» дастанының қааза түсе бастаан уақыты:/ ХІ . «Қорқыт ата» кітабы неше жырдың қосындысынан тұрады:/12 «Қырғыз (қазақ) халқының 1000 әні» және «Қазақ халқының 500 әні мен күйі» деген жинақтар жариялады: А.Затаевич «Ленфильм» қазақтың бірінші дыбысты фильмі «Амангелді» кинокартинасын жасап шығарды: 1938ж. «Лепсі өлкесін қоршаған таулар» атты картинаның авторыВ.Верещагин «Невада-Семей» антиядролық, экологиялық қозалысының жетекшісі О.Сүлейменов «Орынбор ведомствасының қырғыз даласы» еңбегінде Кіші Жүз тарихын жан-жақты сипаттаған көрнекті зерттеуші К.Мейер «Орынбор және батыс Сібір генерал-губернаторлығындағы Дала облыстарын басқару туралы уақытша Ереже бекітілген жыл 1868 жылы 21 қазан «Орынбор қазақтарының Жарғысы» қашан шықты? 1824 жылы «Орынбор тарихы» атты зерттеу еңбегінде қазақ тарихының даму кезеңдерін көрсеткен орыс ғалымыП.Рычков «Өзбек ұлысы», «Өзбек хандығы», «Шайбани ұлысы» сияқты атаулар осы хандыққа тән:/ Әбілқайыр хандығы «Сырдария мен Жетісу облыстарын басқару» туралы Ереже бекітілген жыл: 1867 ж. 11 шілде «Сібір қазақтарының Ереже» бойынша аға сұлтанды сайлаушылар Тек сұлтандар «Сібір қазақтарының Ереже» бойынша ауыл 50-70 шаңырақтан «Сібір қазақтарының Ереже» бойынша болысқа кіретін ауыл саны: 10-12 ауыл «Сібір қазақтарының Ережесі» бойынша мұрагерлік жолмен тағайындалған шен: Болыс сұлтаны «Сібір қазақтарының Жарғысы» бойынша ауыл старшындары сайланды:3 жылға «Сібір қазақтарының Жарғысы» бойынша Қазақстанда құрылған әкімшілік жүйесі Үш буынды «Сібір қазақтарының Жарғысы» қашан қабылданды 1822 жылы «Сібір қазақтарының Жарғысын» жасауға қатысқан болашақ желтоқсаншы:Батеньков «Тарихи ақтаңдақтарды» әйгілеп, бұқаралық сананы көтеру мақсатында Республика Президентінің жарлыымен 1998 жыл: «Халықтар тұтастыы мен ұлттық тарих жылы» «Түркістан халқы қазақ саудагерлерімен ешқандай сауда келісімдерін жасамайтын болсын, олармен осы жерлердің тұрғындары арасында қарым-қатынас болмасын» деп жарлық шығарған хан: Мұхаммед Шайбани хан «Түрік тілдері сөздігінің» авторы:/ Махмұд Қашари «Уақытша ереженің» талаптарына қарсы 1869 жылғы көтеріліске қатысқандар саны:3000 «Үш жүз» аңызы бойынша қазақ халқы ру-тайпаларының өз таңбаларын салған жері:/ Таңбалы Нұра «Шаруалардың Жетісуға қоныс аударуы туралы уақытша ережені» қабылдауға ұсыныс жасады:Колпаковский «Шыанақ», «Миллионер», «Қараанды» прозалық шыармаларының авторы: Ғ.Мұстафин «Шыңғыснаманың» авторы: Өтеміс қажы 101 мың қазақстандықтар ГУЛАГ азабынан өтті, олардың ішінде атылғандары: 67 мыңнан астамы. 1137 ж. Ходжент жанында Қарахан әскерлеріне ойсырата соққы берген мемлекет:/Қарақытай 1207-1208 ж. Енисей қырыздарын басып алан Шыңысхан баласы/ Жошы 1208жылы Қарақытайларды Шыыста жеңген / Наймандар 1211-1215ж.Шыңысхан Қытайа жорыында қола түсірді:/ Сауданы. 1217-1218жж. Хорезм шахы Мұхамед Текеш қай қалада теңге соқтырды/ Отырар 1219 жылы Шаатай мен Үгедей қоршауа алан қала:/ Отырар 1227-1255 жылдары Алтын Орданы билеген:/ Батый хан 13 қола жебе табылан қоран/ Шілікті 1336-1405 жылдары өмір сүрген билеуші:/Әмір Темір 1371-1390 ж. дейін Моғолстанға Ақсақ Темірдің жорығы/ 10 рет 1379 ж. Тоқтамыстың Темір-Мәлікті жеңіп билікті қолына алған қаласы/ Сығанақ 1456-1457 жылдары Әбілқайырдың ойраттардан жеңілген қаласы/ Сығанақ 15 жастан 50 жасқа дейінгі жалпыға бірдей міндетті сауат ашу енгізілді: 1931ж. 1580 ж. Сарайшық қаласының біржола қирау себебі:/ Дон, Еділ қазақтарының Жайық бойына шапқыншылық жасау салдарынан 1583 жылы «Ант беріскен шартты » бұзып, Тәуекел хан Өзбек ханнан қайтарып алған қалалар: Сауран, Түркістан, Отырар, Сайрам 1598 жылғы шайқаста екі жақтың билеушісі де қаза болып, екі хандық хансыз қалды, бұл хандықтар: Қазақ хандығы мен Өзбек хандығы 16 желтоқсан -Конституция күні 1603 жылы бірінші қазақ-бұхар шайқасы болған жер: Айғыржар 1628-1652 жылдары хан тағына отырған Есім ханның баласы: Жәңгір 1680 жылы жоңғар шапқыншылығы кезінде аман қалған қала: Түркістан 1694 жылы I Петрмен елші Аталықов арқылы сауда байланысын дамытуға келісім жасаған хан: Тәуке 1710 жылы қазақ жерінің Қарақұм маңында бас қосу себебі: Жоңғарларға қарсы тойтарыс беру 1710 жылы қазақ жүздерінің белгілі өкілдері бас қосып, жоңғарларға соққы беру мәселесін талқылаған жер: Қарақұм 1714-1720 жылы патша өкіметінің Ертіс бойына әскери бекіністер салудағы басты мақсаты:Қазақ өлкесін біртіндеп жаулап алу 1715 жылы Тәуке өлгеннен кейін оның мирасқоры: Қайып 1723 ж. Жоңғарияның барлық күш – қуатын қазақ еліне қарсы жұмсауға мүмкіндік алуының себебі:Цин императоры Кансидың өлімі 1726 жылы болған «Қалмақ қырылған» шайқасының маңызы: Қазақстанның солтүстік-батысы азат етілді 1726 жылы қазақ жасақтарының жоңғарларды талқандауының басы болған оқиға: «Қалмақ қырылған» 1728 жылы қазақ жасақтарының жоңғар әскерлеріне күйрете соққы берген жер: Бұланты өзені 1731 жылы Әбілқайырды қолдап, Ресейдің қол астына кіруге ант берген Кіші жүз старшындарының саны: 29 старшын 1735 жылы Қазақстанның солтүстігінде өзен бойында салынған бекініс Ор 1738 жылы Орынборда қазақ сұлтандарының съезін шақырған Орынбор комиссиясының басшысы : В.Татищев 1740 жылы Кіші Жүздің шекарасына қауіп төндірген мемлекет: Иран 1741-1743 ж. Абылай сұлтан тұтқында болды:Жоңғарияның 1742 ж.20 мамырдағы Ресей Сенатының ЖарлығыҚазақтарды және шекаралық өңірдегі бекіністерді қорғау туралы 1747 жылы Нәдір шах өлгеннен кейін Хиуа тағына отырған хан: Қайып сұлтан 1756 жылы қыркүйекте патша әкімшілігі Кіші Жүз қазақтарына ресми шек қойды: Жайық жағалауына мал жаюға 1761ж. Абылай орыстың осы патшасынан ағаш ұстасын және 200-300 пұт астық жіберуді сұрап, хат жазды:Елизавета Петровна 1766 жылы Әбілмәмбет ханның II Екатеринаға хат жолдау себебіТүркістан арқылы өтетін керундерді Семей Жәміш бекіністерінде шек қоймай қабылдауға рұқсат алу 1766 жылы Екатерина патшадан Түркістан арқылы өтетін ірі керуенді Семей, Жәміш бекіністерінде қабылдауға рұқсат алған хан Әбілмәмбет 1771 ж. Орта жүздің ханы Әбілмәмбет қайтыс болғаннан кейін хан тағына отыруға тиіс мұрагер: Әбілпайыз 1773 жылы 17-18 қарашада Усиха өзені бойында Пугачевке жолыққан Нұралы ханның арнайы өкілі Зәбір 1774-1775 жылдары Сібір шебінде орналасқан тұрақты әскердің саны3500 адам 1778 жылы II Екатерина Абылай ханды Үш жүздің ханы етіп бекіттіОрта жүздің ханы етіп бекітті 1778 жылы II Екатерина Абылай хандыОрта жүздің ханы етіп бекітті 1783-1797 жылдары С.Датұлы бастаған көтерілістің қамтыған аймағы Кіші жүз 1785 жылы жазда Кіші жүз старшындарының съезінде қабылданған шешім Нұралыны тақтан тайдыру туралы 1785 жылы наурызда Сахарная бекінісне шабуыл кезінде тұтқынға түскен сұлтан: Айшуақ 1791 жылы Кіші жүздің ханы болып сайландыЕралы 1797 жылы 17 наурызда С.Датұлы тұтқиылдан шабуыл жасады Хан сарайына 1797 жылы Барон Игельстромның ұсынысы бойынша патша үкіметі бекіткен хан Айшуақ 1797 жылы Сырым Датұлын қудалаған Кіші жүз билеушісі: Қарабай сұлтанның 1799 ж. қарашада Орта жүз қазақтарын Ертістің оң жағасына қайта қоныс аударуға рұқсат еткен император: I Павел 1802 жыл С.Датұлы қаза болған жер Хиуа хандығы 1805-1806 жылдары Ресейдің Ю.Головкин бастаған елшілігіне сауда байланыстарын реттеу міндеті жүктелген мемлекет Қытай 1805-1806 жылдары Ресейдің Ю.Головкин бастаған елшілігіне сауда байланыстарын реттеу міндеті жүктелген мемлекет Қытай 1812 ж. Отан соғысында қазақтар шайқасқан құрама Башқұрт полкі 1812 жылы Орынбор губерниясында құрылған кавалериялық полктің саны 40 1812 жылы Отан соғысында ерлігімен «Георгий» орденінің кавалері аталған қазақ Н.Жанжігітұлы 1812 жылы Отан соғысының басты оқиғаларына белсене қатысқан шоқынған қазақ Я.Беляков 1812 жылы шілденің 6-сы күні Напалеонмен соғыс қаупі туралы І Александрдың манифест-үндеуі мен Орынбор губернаторының соғыс басталғандығы туралы хабары қазақ ауылдарына жетті:1812 жылы қазан-қарашада 1817 жылы Сүйік Абылайханұлының патша үкіметіне жасаған мәлімдемесі Қарамағындағы рулардың Ресей құрамына өтуді қалауы 1821 жылы Орта Азия хандықтарына қарсы Ұлы Жүздегі шаруалар көтерілісін басқарғанТентектөре батыр 1821 жылы Тентектөре бастаған шаруалар көтерілісінің сипаты: азаттық 1822 жылғы «Жарғы» бойынша қылмыстық істер қаралатын орган: округтік приказдар 1822 жылғы «Жарғы» бойынша шетелдермен келіссөз жүргізу құқығы берілді: шекаралық басқармаға 1822 жылғы «Сібір қазақтары Жарғысының» авторы Сперанский 1822 жылғы «Сібір қазақтарының Ережесі» бойынша 12 класқа жататын шенеуніктерге теңелді Болыс сұлтандар 1822 жылғы «Сібір қазақтарының Ережесі» бойынша аға сұлтанға 10 жылғы еңбегі үшін берілген атақ: Дворян 1822 жылғы Ереже бойынша Орта жүз территориясы құрамына кірген генерал-губернаторлық: Батыс-Сібір 1822 жылы «Сібір қазақтарының Жарғысының» басты мақсаты: Әкімшілік, сот, саяси жағынан басқаруды өзгерту 1822-1895 жылдары өмір сүрген халық ақыныСүйінбай 1824-1829 жылдары М.Өтемісұлы тұрған қала Орынбор 1825 жылы өз жерлерінде сыртқы округ ашуға келісім берген Ұлы Жүздің руы Үйсін 1827 жылы Бөкей хандығында құрылған хандық кеңестің мүшелерінің саны 12 би 1831 жылы қыркүйекте орысша білім беретін училище ашылған қалаСемей 1833 жылы А.С.Пушкиннің Орынбор қаласында жинаған тарихи материалдары «Е.Пугачев бүлігінің тарихы» 1836 жылы Кенесарының ағасы Саржан өлтіруге бұйрық берген хан:Хиуа ханы 1836 жылы қазақтар үшін интернаты бар училище ашылған қала Өскемен 1836-1838 жылдары Бөкей Ордасында болған көтерілістің басты қозғаушы күші шаруалар 1836-1838 жылдары көтеріліс бойынша сот жазалау ісін басқарған полковник Геке 1836-1838 жылдары көтеріліске түрткі болған жағдайЖәңгірдің қайын атасы Қарауылқожаның Каспий өңіріндегі руларға билеуші болып тағайындалуы 1837 жылы Александр княздің патшалық қабылдауында болған 1812 жылы Отан соғысына қатысқан жауынгер: Н.Жанжігітұлы 1837 жылы қазанның 15 де Исатай мен Махамбет бастаған қол Теректіқұмда кімнің ауылын ойрандадыБалқы бидің 1837 жылы хан сарайын қоршауға алғандағы көтерілісшілердің саны2 мың 1837-1847 жылдары болған ұлт-азаттық көтерілістің басшысыК.Қасымұлы 1838 жылы мамырда Кенесары сарбаздары Ақмола бекінісін өртеп жіберді 1841 жылы Кенесары әскерінің Ташкентке аттануына тоқтау болған себеп Сарбаздар арасында жұқпалы ауру тарады 1841 жылы татарша-орысша білім беретін мектеп ашылған хандық Кіші Орда 1843 жылы маусымда І Николай көтерілісті басу үшін кімдерді жіберуге келісім бердіСтаршина Лебедевтің 1844 жылы 20 шілдеде Кенесарыға қарсы ұрыста мерт болған сұлтандар саны 44 1844 жылы Кенесары мен патша үкіметінің арасындағы келіссөздердің тоқтатылу себебі Екі жақ бір-бірінің талаптарын мойындата алмады 1844 жылы Неплюевтің кадет корпусы орналасқан қала Орынбор 1845 жылы Кенесары ауылына келген патша елшілері Долгов пен поручик Герн 1845 жылы Кенесары Сарыарқадан бет алды: Ұлы жүзге 1847-1857 жылдары Қазақстанда айдауда болған украин ақыны Шевченко 1848 жылы Қарқара уезінде көпес Ботовтың есімімен аталған ірі жәрмеңке ашылған жер Талды-Қоянды 1851 жылға дейін Ресей мен Цин империясы арасындағы сауда байланыстары осы қала арқылы жүзеге асырылды:Кяхта 1853 жылы Ресейдің қол астына алынған қоқандықтардың бекінісі Ақмешіт 1854 жылы көктемде құрылған бекініс Верный 1854 жылы салынған Верный бекінісінің ертедегі атауы Алматы 1855 жылы Петербургте күміс медальға ие болған күйшіТәттімбет 1855 жылы Шыңжаң мен Қазақстанның сауда байланыстарының уақытша тоқтатылу себебі Шәуешектегі орыс көпестерінің сауда орындары талан-таражға салынды 1855 жылы шілдеде Есет батырдың тобы талқандаған күш Сұлтан Жантөрин 1856-1857 жылдары Нұрмұхамедұлы басқарған көтерілістің тірегі болған қала Жаңақала 1858 жылы Верныйда іске қосылған өнеркәсіпсыра зауыты 1858 жылы Қоқан билігіне қарсы болған көтерілістің нәтижесі Көтеріліс Қоқандықтардың билігін құлатуға алғышарт жасады 1858 жылы қырғыз-қазақ көтерілісшілері Қоқан әскеріне соққы берген жер Пішпек түбінде 1858 жылы наурызда басталған Қоқан езгісіне қарсы ең ірі көтерілістің бірі Әулиеата маңында болды 1860 жылғы Ұзынағаш шайқасының тарихи маңызы Жетісудың Қоқан езгісінен құтылуына ықпал етті 1860 жылы 19-21 қазанда қоқандықтар мен орыс әскерлері шайқасқан жер Ұзынағаш 1864 жылы көктемде Ресей үкіметі басып алған бекініс Түркістан 1864 жылы Ш.Уалихановтың генерал Н.Черняевтің әскерімен басып алуға қатысқан бекінісӘулиеата 1865 жылы 5 маусымда ІІ Александрдың бұйрығымен жүзеге асырылған Қазақ жерін зерттеу сұрақтарын дайындау 1865 жылы Біржан Қожағұлұлының ақындық өнеріне әсер еткен тұлға Абай 1866 жылдың басында орыс әскерлері басып алған Орта Азия хандығыБұқар хандығы 1867-1868 жж. реформаларға сәйкес, әскери-губернаторлар басқарды Облысты 1867-1868 жылғы «Ереже» бойынша Ақмола, Семей облыстары кіретін генерал-губернаторлық Батыс-Сібір 1867-1868 жылғы «Ереже» бойынша Қазақстанда отырықшы елді мекендерде басқару билігі ақсақалдар қолына берілген облыс: Сырдария 1867-1868 жылғы «Ереже» бойынша облыстар бөлінген әкімшілік буыны Уезд 1867-1868 жылғы «Ереже» бойынша салықтан босатылғандар: Шыңғыс тұқымдары 1867-1868 жылғы «Ережеден» кейін Қазақстанның Закаспий облысына өткен жері Маңғыстау приставтығы 1867-1868 жылғы «Ережелер» бойынша сот жүйесінің ең төменгі буыны Билер мен қазылар соты 1867-1868 жылғы «Ережелер» бойынша сот жүйесінің ең төменгі буыны – билер мен қазылар сотын бекіткен Әскери губернатор 1867-1868 жылғы «Ережелерге» сәйкес әр болыстың құрамындағы ауылдардың ішіндегі шаңырақ саны:100-200 1867-1868 жылғы «Ережелерге» сәйкес Иранмен, Қытаймен дипломатиялық келіссөз жүргізуге рұқсат берген әкімшілік Түркістан генерал-губернаторлығы 1867-1868 жылғы «Ережелерге» сәйкес қазылар соты сақталған аймақ Сырдария облысы 1867-1868 жылғы «Ережелердің» ең басты ауыртпалықтары Қазақ жері Ресей үкіметінің меншігі болып жарияланды 1867-1868 жылғы «Ереженің» басты қағидасы Әскери және азаматтық биліктің ажыратылмауы 1867-1868 жылғы Ережеге сәйкес уезд бастығын тағайындайтын басшы генерал-губернатор 1867-1868 жылдары бойынша облыстық басқармалары мынадай бөлімнен тұрды Шаруашылық, сот істері, жарлықты жүзеге асыру 1867-1868 жылы құрылған генерал-губернаторлықты атаңыз: Орынбор, Батыс Сібір, Түркістан 1867-68 жылдардағы реформа бойынша қазақ жері неше генерал-губернаторлықтың құрамына кірді? 3 1868 жылы «Жетісуда шаруаларды қоныстандыру туралы» ережесіне сай жан басына берілген жер көлемі:30 десятина 1868 жылы қаңтар айында келісім бойынша Қоқан хандығына қарасты жерлер аталмыш генерал-губернаторлыққа бағындырылды: Түркістан 1868 жылы Париждегі дүниежүзілік көрмеге қойылған бұйымдарҰлттық киімдер 1868-1869 жылдардағы Қазақ шаруаларының көтерілісі болған облыстар: Орал, Торғай 1868-1869 жылдары Орал мен Торғайдағы халық қозғалысын басқарғандар:ру басылары 1869 жылы көтерілісшілер 20000 қолмен фон Штемпельдің әскеріне шабуыл жасаған жер: Жамансай көлі маңында 1869 жылы наурыз, маусым айларында көтерілісшілер феодалдық топтарға қарсы жасаған шабуылдарының саны:41 1870 жылғы Маңғыстау көтерілісінің ерекшелігі Қазақ жалдамалы жұмысшыларының қатысуы 1870 жылғы Маңғыстау көтерілісінің жеңілуіне байланысты Хиуа хандығына көшіп кеткен адай қазақтары шаңырақтарының саны: 3000 1870 жылғы мұсылман мектептері туралы «Ереже» бойынша оқу жылы осы айлар аралығында болды: мамыр-тамыз 1870 жылы 40 мың шаңырақ адай руы төлеуге тиіс салық мөлшері: 160 мың сом 1870 жылы адайлар соғыс шығыны ретіндегі мал саны: 90 мың қой 1870 жылы мамырда Маңғыстаудағы көтерілісті басу үшін қосымша жазалаушы келді: Кавказдан 1870 жылы Маңғыстау көтерілісі кезінде қазақ шаруаларының рухын көтерген оқиға: Подполковник Рукиннің отрядының талқандалуы 1870 жылы Маңғыстауда болған көтерілістің антифеодалдық сипатының әлсіз болу себебі: Адайлықтардың арасында рулық-патриархалдық құбылыстар сақталып қалды 1870 жылы Маңғыстаудағы көтерілістің басшылары Д.Тәжіұлы, И.Тіленбайұлы 1870 жылы мұсылман мектептері туралы «Ереже» бойынша медресеге қабылданушының жасы 16 жасқа дейін 1872 жылдан бастап Бөкей Ордасының жері қараған әкімшілік аймақ Астрахань губерниясы 1879 жылы Ыбырай мектеп инспекторлығына тағайындалған облысТорғай 1881 жылы Ресей мен Қытай арасында болған шарт Петербург келісімі 1881-1884 жылдары Қазақстанға қоныс аударған дүнгендер саны 5000 1881-1884 жылдары Қазақстанға қоныс аударған ұйғырлар саны 45000 1883 жылдан бастап Жетісуда жаңадан қоныс аударушы шаруаларға берілген жеңілдік: Салықтардан үш жылға босатылды 1883 жылы ашылған Іле су жолының Шыңжаңдағы соңғы нүктесіСүйдін 1884-98 жылдары Шымкент, Ташкент, Әулиеата уездерінде құрылған орыс-қазақ қоныстарының саны 37 1886 жыл 2 маусымда бекітілген Ереже«Түркістан өлкесін басқару және онда жер, салық өзгерістерін енгізу туралы» 1886 жылғы «Ережеге» сай уездік және болыстық тұрғындарға қатысты мәселелерді шешетін сот жиыны: Соттардың төтенше съезі 1886 жылғы «Ережеге» сай уездік және болыстық тұрғындарға қатысты мәселелерді шешетін сот жиыны: Соттардың төтенше съезі 1886 жылдан бастап Түркістан өлкесіне енген облыстар Сырдария, Ферғана, Самарқан 1888 жылы Өскемен уезіндегі кен өндірісіндегі қазақ жұмысшылары ереуілінің нәтижесі Жұмысшылардың жалақысы артты 1890 жылы Шыңжанмен сауданы дамыту үшін ашылған сауда округіСемей сауда округі 1891 жыл 25 наурыздағы Ереже бойынша құрылған Дала генерал-губернаторлығына кірген облыстар: Ақмола, Семей, Жетісу 1891 жылғы «Ережеге» сай Дала генерал-губернаторлығына кірген үш облыстың орталығы болған қалаОмбы 1891 жылғы «Уақытша ереже» бойынша жан басына шаққанда 15 десятина жер берілді Бұрын қоныстанған шаруаларға 1891 жылы «Ережеге» сай құрылған жергілікті мұсылман тұрғындарының ісін қарайтын төменгі сот буыны Халық соттары 1893 жылы Қазақстан кен орындарында жұмыс істейтін әйелдердің үлесі 17,8 % 1896 жылы Ресейдің әр түрлі оқу орындарында оқыған Торғай облысының қазақ студенттерінің саны 50 ге жуық 1897 жылғы халық санағы бойынша ең көп қоныстанған ірі қалалар:Орал, Верный 1897 жылғы халық санағы бойынша сауатты қазақтардың үлесі: 10 % 1905 жылы 17 қазандағы патша манифесіне қазақтың ұлттық-демократиялық зиялы қауым өкілдерінің көзқарасы: Әшкереледі 1905 жылы 21 қарашада патша билігіне қарсылық білдірген әскери гарнизон орналасқан жер Жаркент 1905 жылы Қарқаралыда өткен халықтың бірлігін қуаттайтын саяси жиынға белсене қатысқан М.Дулатов 1905 жылы Семей облысы губернаторының Қарқаралыдан әскери күш шақыртуына себеп болған оқиға пошта-телеграф қызметкерлерінің ереуілі 1905 жылы Успен кенішінде құрылған алғашқы жұмысшы ұйымының атауы «Орыс-қырғыз одағы» 1905-1907 жылдардағы қазақ-орыс еңбекшілерінің интернационалдық бой көрсетуі болған жер Успен кеніші 1906-1907 жылдарда патша үкіметі қазақтардан тартып алған жер көлемі 17 млн десятина 1910 жылғы Столыпин реформасының мақсаты революцияны тұншықтыру 1913-1917 жылдарда «Қазақ» газетінің редакторы болған қайраткер А.Байтұрсынұлы 1914 жылы Қазақстанға қоныстанған халықтар санының өсуі: 211 есеге 1914 жылы қазақтардан жиналатын шаңырақ салығының мөлшері 600 мың сом 1915 жылы Автрия-Венгрия тұтқындарының ереуілі өткен жер Риддер кен байыту орны 1917 жылы Қазан төңкерісі қарсаңындағы халықтан тартып алынған жер көлемі 45 млн десятина 1930 жылдары ґзге республикалардың жоғары оқу орындары мен техникумдарында білім алған қазақстандық жастар саны: 20 мыңдай. 1930 жылы Қазақ АКСР БМСБ атуға үкім шығарды: Ж.Аймаутовты атуға үкім шығарды. 1930-32 жылдары аштықтан,түрлі індеттерден қырылған халықтың мґлшері: 40% 1931 жылы Қарағанды облысының, Осакаров ауданында негізінен пайда болды: 25 қоныс обсервация. 1931-32 жылдары Шұбартау ауданында мемлекетке етке өткізілген малдың мөлшері: 80% 1931-33 жылдары аштықтан қырылғандардың ішінде, қазақтан басқа халықтың шығыны: 0,4млн. 1931-33 жылдары республиканың 6,2 млн халқының аштықтан қырылғандары: 2,1млн-ы. 1933 жылы наурызда Сталинге ашық хат жазды : Т.Рысқұлов. 1934ж Құрманғазы атындағы Қазақ мемлекеттік оркестрін құрды: А.Жұбанов 1938 ж Өзбекстаннан неандертальдық баланың сүйегі табылан үңгір/ Тесіктас 1938 жылы Қиыр Шығыстан Қазақстана көшірілді: 100 мыңнан астам адам. 1938 жылы Қиыр Шығыстан Қазақстанға көшіріліп әкелінді: Корейлер. 1938 жылы Қиыр Шығыстан Қазақстанға қоныс аударушы корейлерден тұратын 57 ұжымшар құрылды: Алматы, Қызылорда облыстарында. 1938 жылы маусым айында Қазақ КСР Жоғары Кеңесіне сайланған депутат-қазақтардың саны: 152 1938 жылы маусым айында Қазақ КСР Жоғары Кеңесінің сайлауы ґтіп сайланған депутат саны: 300 депутат. 1939 жылы қалаларда тұрған қазақтардың саны: 375 мың. 1940 жылы Қазақстан кәсіпшілер одақтары біріктірді: 1 млн –нан астам еңбекшілерді. 1943 жылы Алматыда жарық кґрген «Қазақ КСР тарихы» атты кґлемді еңбектің авторларының бірі: Е.Бекмаханов. 1946 жылы маусымда құрылды: Қазақ КСР Ғылым академиясы 1947 жылы екінші сайланған Қазақ КСР Жоғары Кеңесінің құрамында болды: 300 депутат. 1948 жылы республикада 15 жасқа дейінгі оқуа тартылмай жүрген балалардың саны: 200 мың 1949 жылы КСРО Мемлекеттік сыйлыына ұсынылан «Біржан-Сара» операсының авторы, белгілі сазгер: М.Төлебаев 1949 жылы қоюшылары мен орындаушыларының бір тобы КСРО Мемлекеттік сыйлыына ұсынылан опера: «Біржан-Сара» 1950 жылы республикада коммунистердің саны 58920 адам болса,1960 жылы: 345115-ке жетті . 1950 жылы республикадағы коммунистердің саны: 500 мың адам. 1951-1960 жж дейінгі аралықта республикадағы комсомол мүшелерінің саны: 760 мың. 1954-1956 жылдарда одақтық органдардың қарауынан республиканың қарауына ґткен кәсіпорын: 144 1955 жылы тґртініші сайланған Қазақ КСР Жоғары Кеңесінің құрамында болды: 450 депутат. 1959 жылы шыармасы әдебиет пен өнер саласында Лениндік сыйлыққа ұсынылан қазақ жазушысы: М.Әуезов 1960 жылдардың ортасынан бастап 80 жылдардың ортасына дейінгі мерзімнің шартты атауы: «Тоқырау жылдары» 1960 жылдардың ішінде айналасына алашқыда 800 студентті біріктірген ұйым: «Жас тұлпар» 1960 жылдардың ішінде былары аяқ-киім фабрикасы салынан қала: Жамбыл 1960 жылдардың ішінде төмен вольтты аппараттар зауыты салынан қала: Алматы 1960 жылдардың ІІ жартысында мұнай өндіру мен өңдеу жұмыстарының көлемі арта бастаан түбек: Маңыстау 1960 жылдардың ІІ жартысында салынан зауыт: Ертіс химия-металлургия зауыты 1960 жылдардың ІІ жартысында салынан электр станциясы: Жамбыл 1960 жылдары құрылан «Жас тұлпар» ұйымының ұйымдастырушылары:А.Қадыржанов, Б.Тайжанов 1960 жылдың ІІ жартысында Өзеннен мұнай, газ құбырлары тартылан қала: Ақтау 1960 жылы Қазақстан КП ОК Бірінші хатшысы болып тағайындалды: Д.А Қонаев. 1960 жылы қаңтарда болан пленумда республика партиясының бірінші хатшысы болып сайланан: Д.А.Қонаев 1960 жылы Павлодардаы машина зауытының негізінде құрылан зауыт: Трактор зауыты 1960-1970 жылдары генетика мен микробиология саласында қомақты табыстара жеткен алым: М.Айтхожин 1960-1970 жылдары гидрогеология және гидрофизика ылымдары саласында нәтижелі еңбек еткен алым: У.Ахметсафин 1960-1970 жылдары катализаторларды электрохимиялық әдістермен зерттеу мәселесін дұрыс көтере білген алым: Д.Сокольский 1960-1970 жылдары Қазақстанда пайда болан баспалар: «Қайнар», «Жалын» 1960-1980 жылдары есімі ылыми ортада ана емес, көпшілік қауым арасында да танымал академик-алым: Е.Букетов 1960-1980 жылдары есімі ылыми ортада ана емес, көпшілік қауым арасында да танымал академик-алым: Ә.Марұлан 1960-70 жылдардың ішінде Семейде салынан зауыт:Кабель зауыты 1964-1986 жылдары Қазақстанды басқаран: Д.А.Қонаев 1964-1989 жылдар аралыында 343 жерастылық жарылыс болан полигон: Семей 1965 ж. өзінің алашқы мұнайын берген кен орны:Өзен 1965 жылы республика халық шаруашылыындаы жұмыс істеп жатқан дипломды мамандардың саны: 0,5 млн-нан астам 1965-1966 оқу жылында Қазақстандаы жоары оқу орындарының саны: 39 1967 ж. Л.И.Брежнев КСРО-да төмендегідей қоам орнады деп мәлімдеді: Кемелденген социализм 1967 жылдың аяына қарай жаңаша жұмыс істей бастаан өнеркәсіп орындарының саны: 193 1970 жылдар ішінде жүздеген метептер жабыла бастады: «Болашаы жоқ» елді мекендерде 1970 жылдар ішінде Қазақстанда көмірді арзан баамен, ашық әдіспен өндірген өндіріс орны:Екібастұз 1970 жылдарда «болашаы жоқ» елді мекендердегі жабылан мектептердің бәрі дерлік: Қазақ тілінде оқытатын мектептер 1970 жылдарда «болашаы жоқ» елді мекендердегі жабылан мектептердің көпшілігі: Шаын комплектілі мектептер 1970 жылдардан бастап экологиялық апаттық аймақ: Арал теңізі 1970 жылдардың соңына қарай экономикасында түбегейлі өзгерістер басталан мемлекет:Қытай Халық Республикасы 1970 жылдардың ішінде одақтас республикалар арасында қой санынан алан орны: Екінші 1970 жылдары әлемнің көптеген елдеріне танымал болан, «Жас тұлпардың» ықпалымен құрылан ансамбльдер: «Гүлдер», «Дос-Мұқасан», «Айгүл» 1970 жылдары жоспарлаудың жаңа жүйесі бойынша жұмыс істеуге көшкен кәсіпорындар пайызы: 80% 1970 жылдары Қазақстанда ауыл шаруашылыын басқарудың жаңа үлгісін енгізуге тырысқан: С.Мұқанов 1970 жылдары республика одақта жетекші орына шыққан өндіріс: Сары фосфор 1970 жылы дүние жүзі тарихшыларының назарын аударан жаңалық: Есік қоранынан алтын киімді сақ жауынгерінің табылуы 1970 жылы туанына 1100 толан Шыыстың аса ұлы ойшыл-алымы: Әбу Насыр әл-Фараби 1971 жылы мектеп бітірушілерді қой шаруашылыына шақырып, бастама көтерген аудан: Шұбартау 1972 жылы салынан электр станциясы:Қапшаай 1975 ж. Алматыда шыққан «Аз и Я» кітабының авторы: О.Сүлейменов 1979 ж. «Неміс автономиясының» құрамына енгізілмек болан облыстар:Павлодар, Қараанды, Көкшетау, Ақмола 1979 ж. 16 маусымда жастардың Неміс автономиясын құруа наразылық шеруі болан қала: Целиноград 1979 жылы ұлтаралық қатынастарда келеңсіз құбылыстардың орын аландыының бір көрінісі: Неміс автономиялық облысын құру туралы шешімнің қабылдануы. 1979 жылы Целиноград қаласындаы оқианың себебі: Неміс автономиясын құруа қарсылық 1980 жылдардың ортасына қарай Қазақстанда жергілікті халықтың үлесі басым болан облыстар: Қызылорда, Атырау 1980 жылдардың ортасында республикадағы жоғары оқу орындарының саны: 55 1980 жылдардың ортасында республикадағы орта арнаулы оқу орындарының саны: 246 1980 жылдардың соңына қарай Қазақстанның сыртқа шыаран өніміндегі шикізаттар мен жартылай дайын өнімдердің үлесі 97 % 1980 жылдардың соңына қарай экономикалық даму баытын нарықтық қатынастара негіздеп қайта құру үшін Қазақстан үкіметі қабылдаан заң : «Казақ КСР-індегі еркін экономикалық аймақ туралы» 1980 жылдардың соңына қарай экономикалық даму баытын нарықтық қатынастара негіздеп қайта құру үшін Қазақстанда құрылан банк: Сыртқы экономикалық банк 1984 жылы кезекті мектеп реформасы бойынша қарастырылан шара: Алты жастан бастап оқыту 1984 жылы темір кенін өндірудегі жылдық өнімі: 24 млн. тонна 1986 жылы желтоқсанның 16 күні Қазақстан КП Орталық Комитетінің пленумы Республика партия ұйымының басшысы етіп сайлады Г.Колбинді 1988 жылы Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің қаулысымен ақталан көрнекті ақын, философ Ш.Құдайбердиев 1988 жылы Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің қаулысымен ақталан жазушы әрі алым Ж.Аймауытов 1988 жылы Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің қаулысымен ақталан атақты ақын, белгілі саясатшы, педагог М.Жұмабаев 1988 жылы Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің қаулысымен ақталан-тіл, әдебиет, ылым, журналистика салаларында мол мұра қалдыран А.Байтұрсынов 1988 жылы Қазақстана сырттан әкелінген өнімнің баасы 13,8 млрд. сом 1988 жылы республикадан сыртқа шыарылан өнімнің баасы 6,7 млрд.сом 1989 жылдың 28 ақпанында бой көтерген антиядролық, экологиялық қозалыс «Невада-Семей» 1989 жылдың маусымында Қазақстан КП Орталық Комитетінің бірінші хатшысы болып сайланды Н.Назарбаев 1989 жылдың маусымында халық бұқарасының ірі бас көтеруі өткен қала Жаңаөзен 1989 жылдың шілдесінде жұмысшылардың бас көтеруі өткен қала Қараанды 1989 жылдың шілдесінде Қараандыдаы кеншілер ереуілін тыныштандыру үшін шұыл ұшып келген Қазақстанның басшысы Н.Назарбаев 1989 жылы халық санаы бойынша Қазақстанда тұратын республика тұрындарының саны: 16 млн. 199,2 мың адам 1990 жылдары Қазақстан шетелдер капиталын әкелу үшін сырттан тартылан инвесторды пайда салыынан босатты: 5 жыла дейін 1990 жылдары Қазақстан шетелдер капиталын әкелу үшін сырттан тартылан инвесторды 5 жыла дейін босатты: Пайда салыынан 1990 жылдары Қазақстанның сыртқа шыаран өнімінің негізі Шикізат және жартылай дайын өнім 1990 жылдың жазында құрылан азаматтық қозалыс«Азат» 1990 жылдың маусымынан 1991 жылдың маусымыа дейін бір жылдың ішінде ашылан республика бойынша қазақ тілінде тәлім беретін мектептің саны: 155 1990 жылдың маусымынан 1991 жылдың маусымыа дейін бір жылдың ішінде ашылан республика бойынша қазақ тілінде тәлім беретін балбақшаның саны: 482 1990 жылдың соңына қарай КОКП қатарындаы Қазақстандаы коммунистердің саны: 800 мыңдай 1990 жылдың соңына таман Қазақстандаы саясаттанан қоамдық бірлестіктердің саны Жүзден астам 1990 жылы 25 қазанда болан оқиа «Қазақстанның мемлекеттік егемендігі туралы Декларация»қабылданды 1990 жылы 25 қазанда Жоары Кеңес қабылдаан құжат «Қазақстанның мемлекеттік егемендігі туралы Декларациясы» 1990 жылы кеңестік жүйеге ауыр соққы болып тиген оқиа Ресей Федерациясының өз тәуелсіздігін жариялауы 1990 жылы Қазақстан байланыс орнатқан Оңтүстік Корея республикасының корпорациясы «Самсунг» 1990 жылы Қазақстан мен Қытай арасындаы ашылан автобус қатынасы Жаркент-Инин 1990 жылы Қазақстан мен Қытай арасындаы ашылан әуе қатынасы Алматы-Үрімші 1990 жылы қарашада құрылан тұңыш «әл – Барака – Банк Қазақстан» банкін құруа қатысқан ел: Сауд Арабиясы 1990 жылы сәуірде Жоары Кеңестің мәжілісінде Қазақ КСР-інің Президенті болып сайланан: Н.Назарбаев 1991 жыл 13 желтоқсан- Орта Азия республикалары мен Қазақстан басшыларының Ашхабадтаы кездесуі болды 1991 жыл 16 желтоқсан- Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі жарияланды 1991 жыл 21 желтоқсан- Тәуелсіз Мемлекеттер Достастыын құру үрдісі аяқталды 1991 жыл 8 желтоқсан- Минскідегі славян басшыларының кездесуінде Тәуелсіз Мемлекеттер Одаын құру туралы шешім қабылданды 1991 жылдың аяына дейінгі екі аптаның ішінде Қазақстанның тәуелсіздігін таныан мемлекеттер саны 18 1991 жылдың бірінші жартысында Қазақстанда ресми тіркелген, біріккен кәсіпорындар ашқан елдің саны: 24 1991 жылдың бірінші жартысында Қазақстанда ресми тіркелген, шетелдермен біріккен кәсіпорындардың саны:35 1991 жылдың желтоқсанындаы ірі саяси оқиалардың ең бастысы:КСРО-ның ыдырауы 1991 жылдың қарашасында құрылан Қазақстанның Сауд Арабиясымен біріккен банкі«әл-Баракабанк-Қазақстан» 1991 жылы желтоқсандаы Алматы кездесуінде басшылары ядролық қаруа байланысты біріккен шаралар туралы келісімге қол қойан мемлекеттер: Қазақстан, Ресей, Украина, Беларусь 1991 жылы желтоқсандаы Алматы кездесуінде бұрыны Кеңес Одаын ойа түсірмес үшін жаңа шартта «одақ» деген сөз алмастырылды- «Достастық» сөзімен 1991 жылы желтоқсанның 13-күні Орта Азия республикалары мен Қазақстанның басшылары бас қосқан қала Ашхабад 1991 жылы желтоқсанның 8-күні үш славян мемлекеттерінің басшылары бас қосқан қала Минск 1991 жылы желтоқсанның 8-күні үш славян мемлекеттерінің басшылары өзара келісіп, күшін жойанын жариялаан шарт:КСРО-ны құру туралы 1991 жылы Қазақстанда өрекпіген саяси ахуалдың қалыптасуына жел берген дисседент жазушы А.Солженицынның мақаласы: «Біз Ресейді қалай көркейтеміз» 1991 жылы қыркүйектің 7-сінде болан Қазақстан Компартиясының төтенше сьезі қабылдаан шешім: Қазақстан Компартиясын тарату 1992 жыл 2 наурыз- Қазақстан Біріккен Ұлттар Ұйымына мүше болып қабылданды 1992 жылы 30 қыркүйекте дүние жүзі қазақтарының құрылтайының ресми ашылуында Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаевтың жасаан баяндамасы :«Құшаымыз бауырлара ашық» 1992 жылы шетелдерде тұрып жатқан қазақ диаспорасының саны: 3 млн. 200 мың 1993 жылдың 13 желтоқсанында Жоары Кеңестің таратыланын ресми түрде жариялаан С.Әбділдин 1993 жылдың 28 қаңтарында қабылданан Конституция бойынша республикадаы биліктің қайнар көзі: Халық 1993 жылдың 28 қаңтарында қабылданан Конституциядаы қазақ тілінің мәртебесі: Мемлекеттік тіл 1993 жылдың соңына қарай Қазақстанда ресми тіркелген саяси партиялардың саны3 1993 жылдың соңына қарай Қазақстанда ресми тіркелген саяси партия Социалистік партия 1993 жылдың соңына қарай Қазақстанда ресми тіркелген саяси партия Қазақстан Халық Конгресі 1993 жылдың соңына қарай Қазақстанда ресми тіркелген саяси партия Қазақстан республикалық партиясы 1993 жылдың соңына қарай Қазақстандаы қоамдық қозалыстардың ел арасындаы беделді әрі танымалы «Невада-Семей» 1993 жылдың соңына қарай Қазақстандаы қоамдық қозалыстардың ел арасындаы беделді әрі танымалы «Азат» 1993 жылдың соңына қарай Қазақстандаы қоамдық саяси бірлестіктердің саны 300-ден астам 1995 жылдың 26 сәуіріндегі референдума қатысушылара қойылан сұрақ: «Сіз 1991 жылы бірінші желтоқсанда бүкіл халық сайлаан Президент Н.Назарбаевтың өкілеттік мерзімін 2000 жылдың бірінші желтоқсанына дейін ұзартуа келісесіз бе?» 1995 жылы Конституция бойынша Қазақстанның парламентіндегі тұрақты жұмыс істейтін екі палата Сенат пен Мәжіліс 1998 жылдан бастап Ш.Уәлиханов атындаы тарих және этнология институты шыара бастаан жаңа журнал «Отан тарихы» 1998 жылы Парламент шешімімен Конституцияа енгізілген өзгеріс бойынша Президенттің өкілдік мерзімі : 5 жылдан 7 жыла ұзартылды 1998 жылы Халық Қаћарманы атағы берілді: Б.Бейсекбаевқа. 1998-1999 жылдары Берел кезеңінің №11 обасын ашқан археолог/ З.Самашев 1999 жылы жарық көрген Н.Назарбаевтың еңбегі:«Тарих толқынында» 1999 жылы халық санаы бойынша Қазақстанда тұратын республика тұрындарының саны:14 млн. 952,7 мың адам 1999 жылы халық санаы бойынша республика тұрындарының арасындаы қазақ халқының үлесі 53,4 % 1999 жылы ЮНЕСКО-ның шешімімен 100 жылдық мерейтойы тойланан ұлама алым Қ.Сәтбаев 1Х ғасырдың басында қарлұқтар жеңілген ел/ Ұйыр қаанатынан 2001 жылы үкімет құрамы мен басқа да билік құрылымындаы жас олигархтар ұйымдастыран қоамдық қозалыс: «Қазақстанның демократиялық таңдауы» 2001 жылы үкімет құрамы мен басқа да билік құрылымындаы жас олигархтар ұйымдастыран қоамдық қозалыс: «Демократиялық партия» 2004 жылы қыркүйекте Парламент Мәжілісінің кезекті сайлауы алдында саяси партиялар туралы жаңа заң бойынша ресми тіркелген партиялар саны 12 2005 жылы 5 томы жарық көрген Ұлттық энциклопедия: «Қазақстан» 25 жылға бас еркіндігінен айырылып, 1954 жылы ақталып шықты: Е.Бекмаханов. 25 жылға бас еркіндігінен айырылып,ірі ғалымдардың араласуымен Е.Бекмаханов ақталды: 1954ж. 25 қазан- Республика күні 714 жылы Шашты басып алан араб қолбасшысы:/ Күтейба ибн Муслим 756жылы Түркеш қаандыын құлатып,билікті өз қолына алан тайпа/ Қарлұқ 92 ру-тайпадан құралған ханды/Әбілқайыр 965ж. оыздар хазарлара қарсы әскери одақ құрды/ Киев Русімен IX-X ғасырлар аралығында алғаш рет айтылған қазақ халқының ұраны: Алаш IХ-Х . өмір сүрген данышпан, Шыыстың атақты алымы:/ Әл-Фараби VII ғасырлардың басында Қимақтар мекендеген аймақ / Монолияның солтүстік батысы VIII-IX ғасырда түрік жазуының өмірде қолданылу аясының тарылу себебі: Ислам дінінің таралуына байланысты араб жазуының түрік билеушілері арасында тез қабылдануы VI-IX ғасырларда түріктердің қалалық мәдениеті дамыан аймақ/ Оңтүстік Қазақстан X..Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың қалаларында мешіттердің көптеп салына бастаанын жазан ұлама/Әл-Макдиси X.ғасыра жататын шыны ыдыстар табылан қала/ Иасы XI ғасырларда сәулет өнерінде – терракота:/ Күйдірілген балшық XIII ғасырдың басында жасалған мәмлүктік Египет мемлекетінің «араб-қыпшақ» сөздігінде «қазақ» сөзіне берілген түсіндірме:/ Еркін, кезбе XIII ғасырдың басында жасалған мәмлүктік Египет мемлекетінің «араб-қыпшақ» сөздігінде «қазақ» сөзіне берілген түсіндірме: Еркін, кезбе XIII ғасырдың басында жасалған мәмлүктік Египет мемлекетінің сөздігінің атауы: / Араб-қыпшақ XIII-XV ғасырлардан аттары бізге аңыз болып жеткен ауызша поэзия өкілдердің бірі: Асан қайғы XIII-XV ғасырлардан аттары бізге аңыз болып жеткен ауызша поэзия өкілдердің бірі:Кетбұға XIV ғ. аяғы мен XV ғ. I-ші жартысында қазақ деген этносаяси қауымдастықтың болғанын кім жазған:/ Рузбихан XIV ғасырда исламның таралуына қатты көңіл бөлген хандар: Өзбек хан, Тоғылық-Темір XIV ғасырда мұсылман дініне кіріп, басына шалма тақпағандарға қатаң жаза қолданған хан: Тоғылық-Темір XIV-XV ғ. жататын эпостық жыр«Қобыланды батыр» XIV-XV ғасырлар аралығында Алшахан кесенесі салынған өзенҚаракеңгір XIV-XV ғасырларда далалық сәулет өнерінің үлгісінде жасалған ескерткіш: Алаша хан кесенесі XIV-XV ғасырларда жаздыгүні бастарына ыстық өткізбейтін ақ киізден жасалған: Айыр қалпақтар киген XIV-XV ғасырларда Қазақстанда мекендеген ру-тайпалардың ауызша таралған әдебиет туындыларының ғылыми атауы: / Фольклор XIV-XV ғасырларда Қазақстандағы хандықтар шаруашылығының басым түрі: Мал шаруашылығы XIV-XV ғасырларда қыпшақ тілінде жазылған туынды:«Оғызнама» XIV-XV ғасырларда қыпшақтар арасынан шыққан Кутбтың әдеби шығармасы: «Хұсрау мен Шырын» XIV-XV ғасырларда қыпшақтар мен қияттардың қызылбастар мен қалмақтарға қарсы соғысын суреттейтін жыр: Қобыланды батыр XIV-XV ғасырларда материалдық игіліктер негізделген шикізат көзі: Мал басынан алынды XIV-XV ғасырларда сәулет өнерінде қалыптасқан жаңа үлгілер: Ғимаратты күмбез шатырмен жабу XIV-XV ғасырларда халықаралық қарым-қатынастарда сөздік ретінде пайдаланған еңбектің аты: «Кодекс куманикус» XIV-XV ғасырлардағы сәулет өнерінің тамаша үлгісін көрсеткен кесене: Дәуітбек кесенесі XIV-XV ғасырлардан әлі күнге дейін тәрбиелік мәні зор батырлық, өнегелік мазмұндағы ертегілердің бірі: Жоямерген XIV-XV ғасырлардан әлі күнге дейін тәрбиелік мәні зор батырлық, өнегелік мазмұндағы ертегілердің бірі: «Жерден шыққан Желім батыр» XIV-XV ғасырлардан бізге жеткен аспаптық музыка туындыларының бірі: Шора батыр XIV-XV ғасырлардан бізге жеткен аспаптық музыка туындыларының бірі: «Ескендір» XIV-XV ғасырлардың аралығында белгілі болған өзбек ақыны Хорезмидің әдеби шығармасының аты:«Мухаббатнама» XIX ғ. сяғында саяси жер аударылғандардың шоғырланған өңірі Шығыс, Орталық Қазақстан XIX ғасырдың 50 жылдарында Арал теңізінің солтүстік жағалауында көтерілісті бастаған Есет батыр XIX ғасырдың 60 жылдары И.Бутков құрған комиссия қазақ жерін қалай бөлуді ұсынды? 2 облысқа XIX ғасырдың 60 жылдары қазақ өлкесін реформалауға байланысты Ш.Уалиханов айтқан пікір Халықтың өзін-өзі басқару негізінде қайта құруды талап етті XIX ғасырдың 60 жылдарында «Уақытша Ереже» бойынша шаңырақ салығының мөлшері көбейді: 1 сомнан 3 сомға дейін XIX ғасырдың 60 жылдарында И.И.Бутков ұсынған жоба бойынша қазақ өлкесі мынадай облыстарға бөлінуі тиіс болатын Батыс, Шығыс XIX ғасырдың 60 жылдарында Қазақ жерін басқару жүйесін өзгерту үшін құрылған «Дала комиссиясын» басқарған Ф.Гирс XIX ғасырдың ортасында Есет батыр бастаған көтеріліс нәтижесі Есет Орынборда патша билігін мойындады XIX ғасырдың І жартысында Қазақстан экономикасындағы ірі өзгеріс Жергілікті өнеркәсіп пен кәсіпшіліктің пайда болуы XIX ғасырдың ІІ жартысында «Уақытша ережеге» сәйкес енгізілген міндетті салық Шаңырақ салығы XI-XII.. жататын “қоржын үй”табылан қала/Құйрықтөбе XI-XIIғасырлара жататын Шыыс моншасы табылан қала/ Отырар XIXғ. 20-30 жылдарында Сыр өзені бойында бекініс тұрғызған мемлекет:Қоқан хандығы XV ғ. 50-70 жж. Керей мен Жәнібек хандарға қосылған адам саны 250 мың XV ғасырда Әбілқайыр хандығы орналасқан аймақ/ Шығыс Дешті Қыпшақ XV ғасырда қалыптасқан саяси-тарихи жағдайлар қазақ халқының ... әсер етті. Ұлттық мемлкет болып құрылуына XV ғасырда қыпшақ, қаңлы, арғын, қоңырат, дулат т.б. қазақ рулары мен тайпаларының өкілдері өмір сүрген жер:/ Түркістан аймағы XV ғасырдың 70 жылдарында қазақ хандарының басып алған жерлері Сырдария мен Қаратау өңірі XV ғасырдың аяғындағы Қазақ хандығының негізгі қарсыласы: Шайбани хан XV ғасырдың ІІ жартысында салынып жартылай сақталған ескерткіш:Рабиға Сұлтан Бегім кесенесі XV ғ-ң соңына қарай Қазақ хандығына енген қалалар Созақ, Сығанақ XVI ғасырдың I жартысындағы Қазақ хандығы тәуелсіз, дербес мемлекет есебінде белгілі болды: Орта Азия мен Шығыс Еуропаға XVI ғасырдың II жартысында Жетісу қазақтарының жағдайын ауырлатқан оқиға: Ойраттардың тонаушылық жорықтары XVI ғасырдың II жартысында Қазақ хандығының күш-қуатын беделін арттырған, жерін кеңейтуге себеп болған тарихи оқиға: Мәскеуге қосылуды жақтаған Ноғай ұлыстарын талқандап, өзіне қосып алуы XVI ғасырдың бас кезінде Қазақ хандығын билеген Жәнібек ханның ұлы: Қасым хан XVI ғасырдың бас кезінде Қазақ хандығының Сыр бойына билік жүргізуіне бөгет жасаған хан: Мұхаммед Шайбани XVII ғасырда қазақ хандығының ішкі-сыртқы саясаттағы беделінің әлсіреуіне себеп болған: Кіші хандардың дара билікке ұмтылуы XVII ғасырдың II жартысындағы қазақ хандығының астанасы: Түркістан XVII ғасырдың ортасында жоңғар мемлекетінің күш-қуатын біршама арттырған қонтайшы: Батыр XVIII . Басында Жібек жолындаы сауданың бәсеңдеп, қалалардың әлеуметтік экономикалық жаынан күйреуіне алып келген оқиа:/Монол шапқыншылыы XVIII ғ. 50 ж. Солтүстік – Шығыс Қазақстандағы ұзындығы 723 верст болатын шепКолыван шебі XVIII ғ. II ж. қазақ – орыс саудасының белгілі орталықтары Семей, Өскемен, Бұқтырма XVIIIғ.70 жылдары Абылай бірқатар соғыстарда соққы беріп , салық төлеуге мәжбүр еткен қала Ташкент XVIIIғ.қазақ жерлерін қалпына келтіріп,билік жүргізген хан Абылай XVIIғ. 1 жартысында қазақтардың Ресейге қосылуын ұйымдастырушы: Әбілқайыр хан XVIIғасырдың 40 жылдарынан бастап, Қазақ хандығына қауіп төндірген мемлекет:Жоңғария XVIIІ ғасырда шығармаларын аңызға айналған сардарлар Қабанбай мен Бөгенбай батырларға арналған халық ауыз әдебиеті көрнекті өкілдерінің бірі Ақтамберді XVIIІ ғасырдағы қазақ әдебиетінің өкілі, ұлы тұлғалардың бірі, Абылайдың кеңесшісі болған жырау Бұқар XVI-XVII ғғ. Қазақ хандығында ата- аймақты басқарды: Ақсақал XVI-XVII ғғ. түйе мен қой-ешкілер үшін қыстық жайылымға таңдалған жер: Қызылқұм шөлі XVIІ ғасырдың басында Қазақ хандығында бір мезгілде билік құрған екі хан: Есім, Тұрсын XX ғасырдың 60-80 жылдары халықаралық сайыстарда лауреат атаына ие болып, көптеген шетелдерге танылан ансамбль: «Дос-Мұқасан» XX ғасырдың 60-80 жылдары халықаралық сайыстарда лауреат атаына ие болып, көптеген шетелдерге танылан әнші: Р.Рымбаева XX ғасырдың 60-80 жылдары ылыми еңбектерді баалау оның авторларына ылыми дәреже беру шешілді: Мәскеуде XX ғасырдың 70-80 жылдары есімі әлемге әйгілі болан әнші: Ә.Дінішев XX ғасырдың басындаы Республикадаы мектептердің саны 8 мыңнан астам XX ғасырдың соңында ЮНЕСКО-ның шешімімен 150 жылдық мерейтойы тойланан қазақтың ұлы ақыны А.Құнанбаев X-XII ғасырларда ірі және кіші қалалардың Сырдария, Шу, Талас өзендерін жаалай орналасуы қай саланың дамыанын көрсетті/егіншіліктің X-XII ғасырларда Тараз қаласының маңындағы сәулет өнерінің тамаша туындысы: Бабаджа-қатын кесенесі X-XII. Бабаджа-қатын және Айша бибі кесенелері / Отырарда А.Байтұрсынов Орынборда тұрған жылдар 1910-1917 жылдар А.Байтұрсынұлының 1909 жылы қамалғанға дейінгі атқарған қызметіҚарқаралыда мұғалім А.В Затаевичке Қазақстанның халық әртісі атағы берілді: 1932ж. А.Жұбанов Құрманғазы атындағы Қазақ мемлекттік оркестрін құрды: 1934ж. А.Құнанбаев тоғыз жыл басқарған болыс Шыңғыс болысы А.Македонскийдің Сырдариядан өтіп сақтара қалай шабуыл жасааны туралы жазан / Арриан А.С.Пушкин Оралда қағазға түсірген поэма «Қозы Көрпеш – Баян Сұлу» А.Яссауидің “Диуан-и хикмет” жинаы/адалдыққа, имандылыққа, даналыққа шақырады Абай Құнанбаев өмір сүрген жылдар 1845-1904 жж. Абайдың 1900 жылы жарық көрген «Орта жүз қазақ ордасының руларының шығу тарихы туралы жазбалар» деген еңбегінің мазмұны Семей облысы қазақтарының рулық құрамы туралы Абайдың аса дарынды шәкірті: Ш.Құдайбердіұлы Абайдың нақыл сөздері берілген шығармасы «Ғақлиялар» Абайдың оқуын аяқтатпай еліне әкесі Құнанбайдың алып кету себебі Ел билеу ісіне тарту үшін. Абайдың ұлы Әбдірахман бітірген оқу орны Артиллерия училищесі Абылай тұсында хан билігіне енгізілген өзгеріс Хан билігі шексіз болды Абылай хан дамытуды қолдаған шаруашылық саласы: Егіншілік Абылай хан жер өңдеу шаруашылығын дамытқан өңір: Ертіс бойы Абылай хан жерленген қала: Түркістанда Абылай ханның бала кезіндегі лақап аты«Сабалақ» Абылай ханның өмір сүрген жылдары 1711-1781ж.ж Абылай ханның ішкі және сыртқы саясатына әсер еткен дарынды адамБұқар жырау Абылайдың атасы «Қанішер» Абылай билік құрған қала Түркістан Абылайдың бас мирасқоры Уәли Абылайдың керемет қасиеттерін жырлап, Орта Жүздегі оқиғаларға белсене қатысқан, шығармаларына батырлар ерлігін арқау еткен XVIIІ ғасырдың IІ жартысындағы танымал ақынТәтіқара Абылайдың Қытай билігін мойындаған жылы1757ж Адам бойындаы ізгі қасиеттердің көмескіленуі мәселесін көтерген М.Шахановтың кітабы:«Өркениеттің адасуы» Адамдардың дән үккішті ойлап тапқан кезеңі/ Неолитте Адамдардың шыу тегін белгілі бір аңмен байланыстыратын наным-сенім:/ тотемизм Адамдардың шыу тегін жануарлармен байланыстырудың ылыми атауы./ Тотемизм Адамзат баласының металдан жасалан құралдарды игере бастауы басталан дәуір/ Энеолит Адамзат тарихы дамуының ең алғашқы кезеңі/ Тас дәуірі Адамның сыртқы сыртқы биологиялық қасиеттерін зерттейтін ылым/ Антропология Ақ Орда билеушісі болған Барақтың мақсаты:/Сырдария бойындағы қалаларды қайтару Ақ Орда мемлекетінің өмір сүруін тоқтатты:/ XV ғ. басы Ақ Орда ыдырап, орнына Әбілхайыр хандығы құрылды: XV ғ. басы Ақ Орданың Алтын Ордадан біржола бөліне бастаған уақыты:/ XIV ғ– ң II ширегі Ақ Орданың астанасы/ Сығанақ Ақ Орданың аумағы Жошының осы балаларының иелігін қамтыды:/ Орда Ежен мен Шайбани ханның Ақ Орданың күш-қуатын нығайтқан хан/Ұрыс хан Ақ Орданың орнына келген мемлекет:/ Әбілқайыр хандығы. Ақ Орданың орталығы Сығанақ қаласының маңында орналасқан кесене: Көккесене Ақмоладағы Отанына опасыздық жасағандар әйелдеріне арналған лагерде (АЛЖИР) тґмендегі қай мемлекет қайраткерінің әйелі мен қызы азап шекті: Т.Рысқұловтың. Алаашқы адамдардың тобырдан кейінгі топтасу жүйесі/ Рулық Алаш рет балама кандидаттардың дауысқа түсу құбылысы көрініс берген, Қазақстанның Жоары және жергілікті кеңестеріне сайлау өтті 1989 жылдың күзінде Алашқы адамдардың аулаан аңдары/ Мамонт мен бизон Алашқы адамдардың бастапқы кезеңдегі топтасу жүйесі/ Тобыр Алашқы адамдардың рулық қауымнан кейінгі қалыптасу жүйесі/ тайпа Алашқы адамдардың табиатқа тәуелділігінен туан/ Құдайа сыйыну Алашқы егіншілердің егін оратын қарапайым құрал атауы./ Тас орақ Алашқы егіншілік қалыптаса бастаан дәуір/ Мезолит Алашқы кезде сауда жолында елшіліктер арасында ақша, құнды сыйлық орнына жүрген аса баалы тауар:/ жібек Алашқы қауымдық егіншілікке алып келген жадай/ Терімшіліктің дамуы Алашында «Шанхай бестігі» (кейіннен Шанхай ынтымақтастық ұйымы аталды) басшыларының алашқы кездесуі өтті 1996 жылы 26 сәуірде Алғашқы кезде «қазақ» атауының орнына қолданылған сөз:Алаш Алматы облысында ұйымдастырылған ұйғыр болысының саны 6 Алматыда ұйғыр музыкалық-драма театры ашылды: 1933ж. Алматыдаы Желтоқсан оқиасы кезінде дені студент және жұмысшы жастар жиналан алаңның қазіргі атауы Республика алаңы Алматының шыысындаы белгілі сақ обасы/ Есік обасы Алтын Орда дәуірінен бері келе жатқан күй-аңыз: «Сағыныш» Алтын Орда дәуірінен бері келе жатқан күй-аңыздың аты: «Жошы ханның жортуы» Алтын Орда тағында билігін нығайту үшін Тоқтамыстың Мәскеуді өртеген жылы/ 1382 ж. Алтын Орда ыдыраған кезде пайда болған тарихи батырлық жыр: «Ер Тарғын» Алтын Орда ыдыраған кезде пайда болған тарихи батырлық жыр: Орақ - Мамай Алтын Ордада әскери билік кімнің қолында болған:/ беклербектің Алтын Ордада исламды мемлекеттік дін – деп жариялаған хан/Өзбек Алтын Ордада уәзірлер билік жүргізген сала:/ азаматтық іс Алтын Орданың негізін қалаған хан/ Батый Алтын Орданыњ астанасы:/ Сарай-Бату. Алтын Орданыњ негізін қалаушы:/ Батый. Андрондықтардың бет бейнесін сипаттаан алым./ Алексеев Андроновтықтардың мойына таққан тұмаршалары/ Жыртқыш аңдардың азу тісі Андроновтықтардың сүт өнімдері мен етті сақтау тәсілі/ Жер еден астындаы шұңқырда Андроновтықтардың тасқа салынан суреттері табылан жерлер/ Таңбалы, Жасыбай, Хантау Антиядролық, экологиялық қозалыс «Невада-Семей» Антропологтардың анықтауынша Есік обасындаы жерленген адамның жас шамасы/ 17-18 Аңдық стиль пайда болан ғасыр / б.з.б. УІІ . Аңырақай түбінде барлық жасақтарға қолбасшылық жасаған: Әбілқайыр Аңырақай шайқасы болды: 1729-1730 жылдары. Арабтар “Сүзеген” деп атаан қаан/ Сұлу Арабтардың «дін үшін соыс» деген ұранмен көрші елдерді жаулап ала бастаан уақыты:/633 ж. Арал-Каспий аралыы, одан оңтүстікке қарай өмір сүрген сармат тайпасы/ Дах Аргиппейлердің шыысқа қарай орналасқан көршілері/ Исседондар Археологтардың тапқан сүйек пен мүйізден жасалан мүсіндерінде ең көп кездесетін бейнелер/ әйелдер бейнесі Аршакиддер әулеті билігінің негізін салан сармат тайпасы/ Дайлар Арыстан баб кесенесі: 2 бөлмелі Арыстың сол жаалауындаы қаңлы қаласының орны/ Көк -Мардан Астана Ақмолаа көшірілді:1997 жылы Астана қаласының 1998 жыла дейінгі атауы Ақмола Астананың салтанатты жадайда тұсаукесері өтті:1998 жылы маусымда Атақты қобызшы Қорқыт ата күмбезі орналасқан аймақ/ Қызылорда Атлах шайқасынан кейін/ Қытайлар Жетісудан біржолата кетті Аттар өз иесін жорыққа апара жатқандай, әскери дайындықпен көмілген қоран/ Үлкен Берел Аттиланың (Еділ) шамамен өмір сүрген жылдары/ 400-453. Атырау жеріндегі сарматтардың Аралтөбе ескерткіші табылан аудан/ Жылыой Ауылшаруашылығын ұжымдастыру бағыты жарияланды: 1927ж ХЇ съезде. Ахмет Игунекидің кітабы/: Ақиқат сыйы” Ахмет Яссауи кесенесі кімнің бұйрыымен салынды?/ Әмір Темірдің Ахмет Яссауидің шәкірті /С.Бақырани Аягөз маңындағы қазақ жасақтарының жоңғарлардан жеңіліске ұшыраған жыл 1718 Аякөз өзені жағалауында қазақтардың жоңғарлармен соғысы:1718жылы Әбу Насыр әл Фараби туралы жазылан «Ұстаздың қайтып оралуы» романының авторы Әнуар Әлімжанов Әбу Насыр Әл-Фараби Отырар қаласында қай тілде білім алан/ қыпшақ Әбілқайыр билік құрған уақыт:/ 1428-1468 жж Әбілқайыр қайтыс болған жер:/ Алматы маңындағы Аққыстауда Әбілқайыр хан болып сайланды:/ 1428 ж. Әбілқайыр хандығы негізгі үш халықта тұғандығын және олардың ішіндегі ең көбі және ержүректері қазақтар болғанын айтқан тарихшы:/ Рузбихан Әбілқайыр хандығын әлсіреткен Сығанақ түбіндегі ойраттармен болған соғыс уақыты:/1456-1457 жж Әбілқайырды 1748 жылы өлтірген: Барақ сұлтан Әбілқайырдың Ресей құрамына кірудегі ең басты мақсаты:Ресеймен сенімді байланыс орнатып,бар күшті қалмақтарға жұмылдыру Әйгілі «Қозы Көрпеш – Баян Сұлу» жырының ең көркем нұсқасын таратқан эпик ақын Шөже ақын Әкімшілік басқару жүйесіне өз пікірлерін ұсынған қазақтың ағартушы-ғалымы: Ш.Уалиханов Әл-Идриси “ондаы шеберлер темірден ажайып әдемі бұйымдар жасайды”-деп қай тайпалар туралы жазан/ Оыздар мен Қимақтар Әл-Фараби дүниеге келген қала/ Отырар Әл-Фараби шыармаларын қай тілде жазан/ Араб Әмір Темір 1371-1372 ж. әскерін аттандырды:/ Моғолстанға Әмір Темір жорықтарының Қазақ жеріне тигізген әсері:/Экономикасының, мәдениетінің дамуына адам айтқысыз зардабын тигізді Әмір Темір мен Тоқтамыс арасындағы Құндызша деген жерде болған шайқас уақыты:/ 1391 ж Әмір Темір мен Тоқтамыс арасындағы Терек өзенінің жағасындағы шешуші шайқас уақыты:/ 1395 ж Әмір Темір мен Ілияс-қожа арасындағы “Батпақ шайқасы” болған жыл:/1365 ж. жаз Әмір Темірдің Алтын Орданы басып алмас бұрын Ақ Орданы әлсіретуді көздеген мақсатына табылған себеп:/ Түй – Қожаның ұлы Тоқтамыстың Темірге қашып баруы Әмір Темірдің бұйрығымен салынған сәулет өнерінің ғажайып туындысы: Қожа Ахмет Иассауи кесенесі Әмір Темірдің Тоқтамысты пайдаланудағы түпкі мақсаты:/Ақ Орданы да, Алтын Орданы да басып алу Әскери-демократияның пайда бола бастаан кезі/ Темір дәуірі Б.з.б. УІІ ғасырдан бастап далалы аймақтарда пайда болан бейнелеу/ Аңдық стиль б.з.б. УІІ-УІ ғасырда шыққан өнер/ Аң стилі Б.з.б. ІУ ғасырда сақ жеріне қауіп төндірген/ Александр Македонский Б.з.б. ІІ-І ғасырларда Қытай елімен сауда байланысын жасаан:/Үйсін мемлекеті Б.з.б.248-247 жылдары Парфияны басып алан сармат тайпасы/ Дай Б.з.б.46-36 жылдары қаңлылардың Қытайа қарсы көмек көрсеткен елі/ Ғұндар Баба сұлтанға қарсы жорықта Шығай хан қайтыс болған жыл: 1582 Баба сұтанның астыртын жіберген адамдарды Хақназар ханды, оның туыстарын өлтірген жыл: 1580 Бабаджа қатын кесенесінің салынан мерзімі/ Х-Х1 . Бабаджа-қатын мен Айша-бибі кесенелері жақын орналасқан қала/ Тараз Байтұрсыновтың 1911 жылы Орынборда жарық көрген жинағы «Маса» Балқаш көлінің маңында Аңырақай жерінде жоңғарларға күйрете соққы берген жыл: 1729 Балтық бойындаы ұлттық-демократиялық қозалыстар тарапынан жаңа одақтық шарт жасау туралы мәселе қойыла бастады 1988 жылдан бастап Балтық бойындаы ұлттық-демократиялық қозалыстар тарапынан жаңа одақтық шарт жасау туралы мәселе қойыла бастады 1988 жылдан бастап Батыс Қазақстан аймаында кездесетін ескерткіштер/ Сарматтардікі Батыс Қазақстандаы атом полигоны :Капустин Яр Батыс Сібір хандығының астанасы:/Қызыл-Тура Батыс Түрік қаанатында “Қара бұдындар”деп кімдерді атаан/ Қарапайым халықты Батыс Түрік қаанатында сот істерін атқарушылар/ Бұйрықтар мен тархандар Батыс Түрік қаанатында ябу,шад,елтебер атаы кімдерге берілген/ Қаан руынан шыққандара Батыс Түрік қаанатының жазы ордасы. Мыңбұлақ Башқұрттардың көтерілісін басуға патша үкіметі Кіші жүз жасақтарын: 1735-1737 жылдары Беазы-Дәндібай мәдениетінің хронологиялық ауқымы/ б.з.б. 12-8 ғасырлар Бейбітшілік жағдайда ханның рұқсатынсыз жол берілмейді: Көшіп-қонуға Белгілі алым, “Әлемнің екінші ұстазы” Әл Фараби өмір сүрді:/ 870-950 жылдары Белгілі орта ғасырлық ақын және исламды таратушы Яссауидың ұстазы/ Арыстан баб Берел қорымдарының орналасқан жері/ Катонқараай ауданы Берел қорымынан табылан обалар саны/ 40-тан астам Берлин операциясының басталған уақыты: 1945 жыл 16 сәуір. Бесшатыр қорымындаы обалар жиынтыы/ 31 оба Бесшатыр обасының мерзімі/ б.з.б.5-4 Болат хан өлгеннен кейін, аға хандыққа таласқан қазақ хандары: Сәмеке мен Әбілқайыр Боран мұнарасы қай ғасыра жатады/ X-XI. Бородино селосында неміс бґлімінің штабына басып кіріп, 5 неміс офицерінің кґзін жойған: Т.Тоқтаров. Бородино шайқасындағы ерлігі үшін күміс медалмен марапатталған жауынгер Майлыбайұлы Бөкей Ордасы құрылды 1801 жылы Бөкей Ордасында болған көтерілістің мақсаты айқын көрінеді: Махамбеттің өлеңдерінде Бөкей Ордасында хандық билік сақталды: 1845 жылға дейін Бөкей Ордасындағы 1842 жылғы көтерілістің басшылары А.Қошайұлы мен Л.Мантайұлы Бөкей Ордасының территориясы Еділ мен Жайықтың аралығы Будда имараттарының орны табылан жер/ Ақбешім,Суяб Бумын елді қай кезеңде басқарды./ Түрік Бұзылмай сақталан 13 жирен ат табылан темір дәуірінің қораны/ Берел Бұрындық хан билеген жылдар: 1480-1511 жж. Бізге жазба деректерден белгілі сақ патшасы/ Томирис Біздің жерімізде ерте орта ғасырларда ірге тіккен алашқы феодалдық мемлекеттердің бірі/ Қарлұқ қаанаты Біздің заманымыза жеткен ежелгі мерекенің бірі/ Наурыз мейрамы Бір қабат өңделген тас құралдың жүзін ұсақ кертік ойықтар жасау арқылы өткірлеу әдісі/ Ретушь әдісі Бірде-бір адам аяғы баспаған «Үлкен Тибетке» жеткен грузин көпесі С.Мадатов В. Степанов бастаған орыс елшілерінің Қазақ хандығына келген жыл: 1595 Веймар, Ганау және Майнадағы Франкфурт қалалары түбінде ерлікпен шайқасты: Жанжігітұлы, Байбатырұлы Верный бекінісінің негізін қалаған отрядты басқарған М.Перемышельский Византия шеберлерінің жасаан күміс құмыралар табылан қала:/ Тараз Вязьма түбегіндегі ұрыста ерлік көрсеткен 3 дәрежелі «Қасиетті Анна» орденіне ие болған С.Хамитұлы Г.А.Колпаковскийдің ұсынысымен «Жетісуда шаруаларды қоныстандыру туралы» Ереже қабылданған жыл: 1868 жылы Генерал-майор И.В Панфилов басқарған 316 атқыштар дивизиясы ерлікпен шайқасты: Мәскеу үшін шайқаста. Герадот жазбаларындаы сақтардың қыс кезіндегі мекені/ Ааш үйлер Германияның қауырт соғыс жоспары аталды: Барбаросса. Геродот жазбасындаы савроматтардың "биік таулардың бауырында" тұран көршілері/ Аргиппейлер Грек деректеріндегі көшпелілердің таы да бір атауы/ Дайлар Грек-Македон басқыншыларына қарсы күресті басқаран сақ жауынгері/ Спитамен Ғ.Мүсірепов, М.Ғатауллин, М.Дәулетқалиев, Е.Алтынбеков, Қ.Қуанышев (Бесеудің хаты): ашық хатты жазды: Ф.Голощекинге. Ғажайып ерліктері үшін Жәңгір ханға халықтың берген атауы: Салқам Жәңгір Ғалымдардың ең ежелгі адамды атауы:/ епті адам. Ғалымдырдың есептеуінше мұздықтың ери бастаан уақыты/ 13 мың жыл бұрын Ғарыш пен жердің, күн мен айдың, жұлдыздардың қайдан шыққандығы туралы жазылған аңыз: «Күннің баяны» Ғарыш пен жердің, күн мен айдың, жұлдыздардың қайдан шыққандығы туралы жазылған аңыз: «Темірқазық пен Жетіқарақшы» Ғұлама Әл Фараби туан қала:/ Отырар Ғұн әміршісінің сарайы туралы сипаттап жазан/ Прииск Ғұн әскерлерінің негізгі құрамы/ Атты әскерлер Ғұн билеушісі Еділдің қайтыс болан уақыты/ 453 жыл Ғұн державасының негізін қалаан/ Мөде Ғұн мемлекетінде ақсақалдар кеңесі жылына/ 3 рет шақырылды Ғұн мемлекетіндегі ру саны/ 24 Ғұн мемлекетіндегі Түменбасы әскерінің құрамы/10 мың атты әскер Ғұн мемлекетінің саяси күшейген кезі/ б.з.б. ІІ .-б.з.б. І . аралыы Ғұн мемлкетінің оңтүстік және солтүстік болып бөлінген мерзімі/ б.з.б. 55 жыл Ғұн шаньюйінің жақын туыстары иеленген лауазым/ "Түменбасы" Ғұндар бұйымының бетіне түрлі-түсті заттарды жапсыру стилі/ "Полихромдық стиль" Ғұндар жөнінде маңызды дерек қалдыран / Марцеллин Ғұндар кезеңін қамтитын аралық/ б.з.б. ІУ .-б.з. ІІІ . Ғұндар мемлекеті әскери жүйе бойынша/ 3 қанатқа бөлінген Ғұндар мен Қытай елі арасындаы соыс қимылдары созылан уақыт/ 300 жылдан астам Ғұндар өсірген үй малдары/ Малдың барлық түрін Ғұндар туралы дерек беретін/ қытай деректері Ғұндарда бұйым бетіне алтын түйіршіктерді дәнекерлеу әдісі / Зерлеу Ғұндарда бұйымдарды безендіру үшін қолданылан негізгі бейне/ Жабайы аңдар Ғұндарда опасыздық жасаандара берілген жаза түрі/ өлім жазасы Ғұндардаы биліктің берілу жүйесі/ Мұрагерлікпен берілді Ғұндардың астық сақтайтын ұралары табылан жерлер,/ үй-жайлардың іші Ғұндардың жүннен киім тоқып кигендігін көрсететін негізгі дәлел/ Ұршық бастары Ғұндардың негізгі баспанасы/ киіз үйлер Ғұндардың негізгі өмір салты/ көшпелі өмір Ғұндардың ру көсемдері/ Ақсақалдар Ғұндардың шыыстан батысқа қарай жылжуы басталан мерзім/ б.з.б. ІІ . Ғылыми зерттеулерге қараанда, Қазақстанда, ертедегі діни наным дәстүрлері кең тараан аймақ:/ Жетісу Дарий бастаан парсы әскерлері жорыының мерзімі/ б.з.б.519 жүктеу/скачать 106,95 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|