Кәмелетке толмағандар арасында



бет31/52
Дата15.11.2023
өлшемі0,53 Mb.
#123667
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   52
Қарағанды облысы ІІД Әкімшілік полициясы
Басқармасының ювеналды полиция бӛлімінің оқушылар ҥшін ҧсыныс материалдары

МҦНЫ БІЛГЕНІҢ ЖӚН!


Бұл жадынама сен үшін заңға қайшы келетін әрекеттермен бірге басқа да қоғамға қарсы тәртіпті бұзған жағдайдағы жауапкершілікті білуің үшін дайындалды.
Бәрі де кішкентай нәрседен басталады:

  • сабақтан қалам деп шештің,

  • ересек адамға дӛрекі сӛйледің (оның ішінде мұғалімге),

  • құрбыңды, досыңды балағаттадың не ұрып жібердің,

  • үйден қашып кеттің,

  • рұқсатсыз бӛтен адамның затын алдың (оның ішінде қараусыз жатқан затты), уақытша сұрап алып, қайтармадың,

  • қызыққаннан ішімдік пен темекінің дәмін таттың,

  • жай қалжың үшін мектепке жарылыс заты қойылды деп қоңырау шалдың.

Осы әрекетті жасағаның үшін, Сені полицияға есепке алады, ата-анаңа айыппұл салады. Бұл жазалаудың тек бір ғана түрі.

Айтпақшы, есіңде болсын, полицияға тіркелгенің туралы ақпарат ӛмір бойы сақталады. Осы кезден-ақ жақсы жҧмысқа тҧру, әскери қызметке бару, жоғары оқу орнына тҥсу тәрізді мәселелер туындаған кезде сол жіберген қателеріңіз алдыңыздан шыға бастайды.


Одан басқа, біз саған Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінде қарастырылғанындай қандай қылмыстар үшін және қай жастан бастап жаза қолданылатындығы туралы ақпарат береміз (ҚР ҚК).
Сенде: «Неге кодекс «қылмыстық» деп аталады?» деген сұрақ туындауы мүмкін (мемлекетпен бекітілетін және қорғалатын, тәртіп нормаларының жиынтығы). Жасаған қылмыстары үшін адам ӛз басымен жауап беруге міндетті. Бұрынғы жылдары адамзат бір ғана жаза білетін: ол - ӛлім. Осыдан келіп «қылмыстық құқық» сӛзі пайда болған.
Жалпы, қылмыстық жауапкершілік он алты жастан басталады, дегенмен, кейбір қылмыстарға он тӛрт жасар жасӛпірімдер де тартылады. Егер, кәмелеттік жасқа толмаған бала 14 –ке келсе, егер ол тӛмендегідей қылмыс жасаған болса:

  • ұрлық (біреудің мүлкін көрсетпей ұрлау);

  • тонау (біреудің мүлкін көрсетіп ұрлау);

  • ұрып-соғу (біреудің мүлкін ұрлау мақсатында тонау, оған қоса ұрып-соғу );

  • күштеп алу,бопсалау (біреудің мүлкін зорлық көрсетіп тартып алуды талап еткенде, сонымен қатар адамды не оның жақындарын қорлайтындай мәлімет таратқанда);

  • бұзақылық (азаматтарға күш қолданумен бірге қоғамдық тәртіпті дөрекі түрде бұзғанда немесе біреудің мүлкін бұзғанда);

  • зорлық жасау (жыныстық түрде қауіп төндіріп, не зорлық жасағанда);

  • адам денсаулығына ауыр жарақат салғанда (ҚР ҚК 103-бабы) және орташа жарақатта (ҚР ҚК 103-бабы), яғни, дене жарақатын келтіргенде,


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   52




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет