Терістеу. Адам жағымсыз жағдайлар туындаған кезде онь| мойындамай, бас тартса теріске шығару деп аталатын қорғаныС мехнизмі жүмыс істейді.
Келіспеу - бүл ЭГО-ға үнамсыз жағдайларды шын өмірге тэн деп қабылдамау әрекеті. Бүл жағдайда адам ұнамды көріністері эдейі есінен шығарып, оларды ойдан шығарылғанмен ауыстырады. Рационализация- келісімді ойлар мен эрекеттерге ұнамды себептер мен түсініктер табу. Кешірім сұрайтын бұл ойлар мен эрекеттер этикалық жағынан шын себептерге қарағанда жоғары тұрады.
Реактивті білім- өзінің керегіне қарсы қоятын жүріс-түрыс. Бұл көрінекті не санасыз тілектің инверсиясы. Бүл қорганыс механизмді екі сатыда іске асады:
қажетсіз импульс басылады
санада қарсылық пайда болады.
Проекция- өз сезімдерін, тілектерін сана астында басқа адамға
беру. Бұл өз кемшіліктерін басқаларға ауыстыруға мүмкіндік
береді.
Изоляция - бұл жан қайғысын туғызатын психозақымдану
ситуациясын алыстату. Бэрі басқа адамда болып жатқандай
болып көрінеді. Болған істі өзінікінен бөлу эсіресе балаларда
айқын көрінеді. Мысалы, бала қуыршақты не ойыншық аңды
қолына алып, өзіне ересектер не айтады соны ойыншықтарға
айтады.
Регрессия - үрейді азайту үшін жүріс-түрыс пен ойлаудың
жабайы деңгейге ауысуы. Дені сау адамдарда ездерін үнемі
болатын эмоциялық прессингтен қоргау үшін: шылым шегеді,
арақ ішеді, мұрнын шұқиды, заттарды бүлдіреді, машинаны қалай
болса солай айдайды.
Сублимация - бұл қоғам мен жеке адамға келісімді эртүрлі
эрекет арқылы либидо мен агрессияны трансформациялайтын
қорғау механизмі. Спорт, интеллектуалды еңбек, шығармашылық
сублимация түрлері. Сублимацияланған қуат цивилизацияны
жасақтайды. Сублимация-либидо энергиясын ауыздықтайтын
жалғыз конструктивті стратегия.
Ауыстыру - соқыр сезім импульсін қауіпті объектіден қауіпсіз
объектіге ауыстыру. Мысалы, эуелі агрессия эйеліне жасалады.
Бақылау сұрақтары мен тапсырмалар
Адам неге биологиялық кұбылыс? Сипаттама беріңіз.
Адам неге коғамдык-әлеуметтік кұбылыс? Түсіндіріңіз.
Даралық дегеніміз не? Аныктамасын беріңіз.
Жеке тұлға дегеніміз не? Анықтама беріңіз.
Қабілеттілік дегеніміз не?
Нышандардың анықтамасын беріңіз. Нышандардың қабілеттіліктерді дамытуда релі кандай?
Темперамент негізін салған ғалымды атаңыз?
Темперамент дегеніміз не? Анықтама беріңіз
Темпераменттің түрлерін атаңыз. Әрқайсысына нақты мысалдармен
сипаттама беріңіз. ІО.Жеке тұлғаның психологиялық кұрылымын атаңыз. Жеке тұлғаның
бағыттылыгы дегеніміз не? 11 .Қажеттілік дегеніміз не? Сипаттама беру сұралады. 12.Түрткілер дегеніміз не? Түсіндіріңіз. ІЗ.Қызығу дегеніміз не? Сипаттама беріңіз. 14.Бағыттылыктүрлері: қалау, мүдде, идеал, дүниетану, сенім-наным
дегеніміз не? Түсіндіріңіз. !
15.Мінез дегеніміз адамның қандай дара ерекшелігі? Анықтамасын
беріңіз. Іб.Мінез акцентуациясы дегеніміз не? Аныктама беріңіз. П.Кісі бүзылуының қандай типтері болады, атаныз? 18.Қозу типінін белгілері қандай? Сипаттама беріңіз. 19. Түраксыз типке мінездеме берініз? 20.Истериялык (өзімшіл) типтің ерекшеліктері қандай? 21 .Психастеникалық типке сипаттама беріңіз? 22.Шизоидты типке анықтама беріңіз?
23.1с-эрекет дегеніміз не? Түсіндіріңіз. Нақты мысалдар келтіріңіз. 24.Адамның негізгі іс-эрекеттеріне тоқталып, эрқайсысына сипаттаі
беріңіз. (оқу, ойын, еңбек). 25.1с-эрекеттің қүрылымдық компоненттері: қажеттік, эуежділі
мақсат, эрекет, операциялар дегеніміз не? Әрқайсысына анықтамі
беріңіз. 26.Қажеттіліктер жэне оның түрлері. 27.Маслоудыңуэждемеліктеориясының мағнасы неде? 28.Түлғаның қалыптасуының жасқа байланысты сатыларына анықтам беріңіз.
29.Қалыптасқан түлга критерийлері дегеніміз не? Түсіндіріңіз. ЗО.Түлғаның әлеуметтік үстанымы дегеніміз не? Түсіндіріңіз. 31 .«Мен - концепция», оның құрамдас бөліктері және функцияларына ;
анықтама беріңіз. 32.Қауіпті жэне бейэлеуметтік мінез-қүлық дегеніміз не? Анықтама
беріңіз. ЗЗ.Түлға девиацияларына тоқталып, эрқайсысына анықтама беріңіз. 34.Түлғаның қорғаныс механизмдері дегеніміз не? Анықтама беріңіз. 35.Психоаналитикалық мектеп қашан пайда болды? Оның негізін салған
ғалымды атаңыз. Зб.Түлғаның негізгі корғаныс механизмдері: ығыстыру, терістеу, кескіндеу, серпіліс, қалыптастыру, рационалдандыру және сублимация дегеніміз не?