Клиникалық ереже бойынша ойларды төрт үлкен топқа бөлугеболады: Қудалау сандырағы
Ұлылықсандырағы
Озін-өзі кемсіту сандырағы
Аралас сандырақ
Қудалау сандырағы - аурудың соңынан біреудің аңдып жүргенімен сипатталатын сандырақ түрі. Қудалау сандырағы байқалған ауру адам басқаларды көзін қысып, күліп өзіне шақырады. Мұндай науқастар қоғамдық ортада жүрмейді. Оларәрқашан өзінен - өзі күліп қарайды. Немесе түсініксіз сөздерайтып күле береді.
Ұлылық сандырағы- өзін-өзі жоғары бағалаумен сипатталатын сандырақ. Мысалы: жаңалық ашу, ұлылық байлық,махаббат сандырағы.
Махаббат сандырақ. Өзіне өзгенің қатты ғашық болғанын сену. Мәселен, мұндай адамдар ғашығымен кездесуге асығы тұрады. Оның мінезін, ойын, қандай екенін үнемі бақылай жүреді. Ендігі бір ұлылық сандырағының түрінде адам әліболмаған құбылысты салтанатты түрде болды, өтті деп есептейді.
Өзін-өзі кемсіту сандырағы.(Депрессивті сандырақ) өзін-өзі кемсіту, өзін кінәлау, өзін-өзі күнәhар ету формасында болады. Кінәлі болмаса да өзін айыптайтын ауруы бар адамдар өзінің істегенімен, тек өзінің ғана емес өзгенің де өмірін күл талқан еттім деп ойлайды. Ол үшін олар қандай болсын жазаға дайынмын дейді. Әдетте бұл сандырақ психоз ауруына жақын.
Ипохондрикалық сандырақ- СПИД, сифилис, рак ауруларына байланысты адамның ішкі жан дүниесінің күйзелуі.
Бір адамда бір немесе кейде бірнеше сандырақтар кездесе береді. Мысалы, бір мезетте ұлылық пен қудалау сандырағының болуы. Сондай-ақ, бір сандырақтан екінші сандыраққа ауысу процесі болады. Ол сандырақ транформациясы деп аталады.
Конформды сандырақ- ұқсас сандырақтардың екі жақын ауру адамдарда кездесуі. (Мысалы анасы мен қызы).
Интеллекттің бұзылуы Олигофренияда интеллект пен ойлау қабілеттілігінің бұзылубайқалады. Олигофрения деп жүктілік кезінде, туа біткен немесеерте балалық шақтағы әртүрлі жұқпалы аурулардың жарақаттардың, интоксикацияның әсерінен пайда болатын естің азаюын айтады. Олиго - аз, френиус - ақыл- ой деген мағынаны білдіреді.
Көбінесе олигофренияның пайда болуына ата-ананың есірткігеалкогольді ішімдіктерге құмарлығы себеп болып жатады.
