«Көмірге және оларды қайта өңдеу өнімдеріне қойылатын талаптар» техникалық регламенті 1-тарау. Қолдану саласы Осы «Көмірге және оларды қайта өңдеу өнімдеріне қойылатын талаптар»


-тарау. Терминдер және анықтамалар



бет2/11
Дата16.11.2022
өлшемі140,42 Kb.
#50544
түріРегламент
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
2-тарау. Терминдер және анықтамалар

7. Осы Техникалық регламентте техникалық реттеу, өнеркәсіптік қауіпсіздік, қоршаған ортаны қорғау саласындағы заңнамалық, нормативтік құқықтық және өзге де актілерде белгіленген терминдер және анықтамалар, сондай-ақ мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылады:


1) отын-техникалық мақсаттар үшін пайдалануға болатын энергия шығаруға қабілетті зат;
2) қатты отын – негізгі құрамдас бөлігі көміртегі болып табылатын жанғыш заттар;
3) баламалы қатты отын-энергетикалық тиімділікті және ресурсты үнемдеуді қамтамасыз ету, экологиялық проблемаларды шешу мақсатында әртүрлі сипаттағы қалдықтардан алынған, жағу үшін және тұтынудың басқа да түрлері үшін қосымша отын ретінде пайдаланылатын қатты отын;
4) көмір-негізінен биохимиялық, физикалық-химиялық және физикалық өзгерістер нәтижесінде өлі өсімдіктерден түзілген қатты жанғыш шөгінді жыныс;
5) қатардағы көмір - тау-кен жұмыстарымен өндірілген, електен өткізілмеген, ұсақталмаған немесе байытылмаған көмір;
6) сұрыпталған көмір - белгілі бір ірілік класындағы көмір өнімін алу мақсатында елеу процесінен өткен көмір;
7) байытылмаған көмір-електен өткізуден немесе ұсақтаудан басқа, ешқандай басқа дайындау процестерінен өтпеген көмір;
8) байытылған көмір (концентрат) - көмірді (дымқыл немесе құрғақ) байыту процесінде алынған көмір);
9) өнеркәсіптік өнім-күлділігі бойынша көмір мен жыныс арасындағы аралық болып табылатын Көмірді байыту өнімі;
10) шлам - байыту нәтижесінде көмір байыту фабрикаларының суларында түзілетін ірілігі 1 мм-ден кем ұсақ бөлшектер;
11) буып-түйілген көмір-сатып алушы болмаған кезде буып-түйілетін және мөрленетін орамдардағы көмір, бұл ретте орамның ішіндегісін оны ашпай немесе өзгертпей өзгерту мүмкін емес, ал массасы, ірілік сыныбы және өзге де көрсеткіштері орамада көрсетіледі;
12) көмір жынысы - 20% - дан 50% - ға дейінгі мөлшерде органикалық заты бар (гелификацияланған, фюзилденген, липоидты) көмір кен орнының баланстық қорлары шекарасында көмір және жыныс бумаларынан құралған сұр немесе қара түсті шөгінді тау жынысы %;
13) өскіндері-құрамында жынысқа қарағанда күлділігі неғұрлым төмен, бірақ көмірге және шығарылатын өнімге қарағанда күлділігі неғұрлым жоғары көмір бар, мөлшері 25 мм және одан жоғары күкіртті колчедан және сыйымды жыныстардың кесектері қайта өңдеуге жатуы мүмкін;
14) жыныс-көлемі 25 мм және одан астам, көмірді көрінетін қоспаларсыз, қайта өңдеуге жатпайтын, сыйымды жыныстар мен күкірт колчеданының кесектері. ;
15) агломерацияланған отын (брикеттер, шекемтастар, пеллеттер және агломерацияланған отынның ұқсас түрлері) - жабысуды қамтамасыз ететін байланыстырушы материал қоса отырып немесе онсыз, ұсақ бөлшектерді брикеттеу немесе шегендеу процесінде алынған отын;
16) жанғыш тақтатастар-құрамында мұнайға жақын шайырдың едәуір мөлшерін құрғақ айдау кезінде беретін, жанғыш органикалық (кероген) және минералды бөліктерден тұратын, құрылымы күрделі қатты жанғыш шөгінді жыныс;
17) көмір және жыныс шаңы-көмірді өндіру, қайта өңдеу және тасымалдау процесінде түзілетін, мөлшері 0,5 мм-ден кем қатты заттардың ұсақ бөлшектері;
18) белсендірілген көмір-көмірден шайырлы заттарды шығару арқылы алынған, газ тәрізді немесе сұйық орталармен жанасқанда сорбциялық процестердің жүруі үшін бетінің едәуір ауданын дамытатын кеуекті өнім;
19) Жоғары температуралы кокс - көмірді кокстеу процесінде 850ос жоғары температурада алынатын қатты күйежентектелген көміртекті қалдық;
20) орташа температуралы кокс - көмірді кокстеу процесінде 650ос - тан 850ос-қа дейінгі температурада алынатын қатты күйежентектелген көміртекті қалдық;
21) төмен температуралы кокс (жартылай кокс) - 500 оС-тан 650 оС-қа дейінгі температурада көмірді жартылай кокстеу процесінде алынатын қатты күйежентектелген көміртекті қалдық;
22) штабель-дұрыс қалыпқа (конус, қиылған түрдегі пирамида және басқалар)бүктелген өнім;
23) көмір шайыры-тас және қоңыр көмірді кокстеу немесе жартылай кокстеу процесінде алынған Таскөмірлі, қоңыркөмірлі шайыр;
24) көмір майы-көмірді кокстеу немесе жартылай кокстеу процесінде алынатын көмір шайырын бөлу өнімі;
25) көмір шайырынан жасалған қазандық отын-көмірді кокстеу немесе жартылай кокстеу кезінде алынатын көмір шайырын қайта өңдеу өнімі;
26) пек-көмір шайырын қайта өңдеу кезінде алынған өнім;
27) пек коксы-таскөмір пегін кокстеу кезінде алынатын қатты өнім;
28) өндіріс және тұтыну қалдықтары-кәдеге жаратылуы немесе қайта өңделуі мүмкін өнімді өндіру және (немесе) тұтыну процестерінде түзілетін өнеркәсіптік және тұрмыстық қалдықтар;
29) Қалдықтарды кәдеге жарату – экологиялық талаптар шеңберінде қалдықтарды әртүрлі мұқтаждар үшін пайдалану;
30) қалдықтарды қайта өңдеу-өнеркәсіп салаларында қалдықтарды қайта пайдалануды қамтамасыз ету мақсатында жұмыстар мен процестерге бағытталған қызмет;
31) күл-көмір мен оларды минералды қоспалардан қайта өңдеу өнімдерінің жануы кезінде тұтанатын, жанбайтын қалдық;
32) Ұшпа күл (Ұшпа күл) - энергия қондырғыларының оттықтарында жағу кезінде көмірдің минералды бөлігінен түзілетін және күл ұстайтын құрылғылармен (электр сүзгілермен, циклондармен немесе скрубберлермен) жиналатын жұқа дисперсті материал);
33) шлак-өнеркәсіптің көмір, металлургия, химия салаларының жоғары температурада қыздыруға ұшыраған, соның нәтижесінде олар балқыту немесе жентектеу есебінен едәуір беріктікке ие болған қалдықтары;
34) микросфералар – электр станцияларында көмірді жағу кезінде пайда болатын, диаметрі 10-нан бірнеше жүз микрометрге дейін және қабырғаларының қалыңдығы 2-ден 10 мкм дейін тегіс беті бар сфералық қуыс бөлшектер-түйіршіктер
35) қатты биоотын-тұрмыстық және өнеркәсіптік қалдықтардан (Өсімдіктерден және жануарлардан алынатын биомассадан) тікелей немесе жанама алынған, жағу және басқа да мақсаттар үшін баламалы отын ретінде арналған отын;
36) техникалық көміртек - табиғи және өнеркәсіптік қалдықтардағы құрамында көміртегі бар заттардың термиялық ыдырауы кезінде немесе толық жанбауы кезінде алынатын, жағу және басқа да мақсаттар үшін баламалы отын ретінде арналған жоғары дисперсті өнім;
37) көмірді қайта өңдеу - берілген тұтынушылық қасиеттерді қамтамасыз ету мақсатында өндірілген көмірді өңдеудің технологиялық процесі (аяқталған циклды құрайтын дәйекті технологиялық процестердің жиынтығы);
38) елеу-Сусымалы материалдарды кесектердің ірілігі бойынша бөлу процесі;
39) көмірді сұрыптау-көмірдің тауарлық сыныптарын алу үшін кесектерді мөлшері бойынша бөлу процесі;
40) Көмірді байыту-байытылмаған көмірді оның тығыздығындағы не үстіңгі қасиеттеріндегі айырмашылықтарды пайдалана отырып, жағымсыз компоненттердің санын азайту үшін өңдеу;
41) көмірді флотациялау-флотациялық реагенттермен өңделген бөлшектердің сулану айырмашылығына негізделген Сулы ортадағы ұсақ Көмірді байыту,
42) қойыртпақ бетінде қалқып шығып, олардың жиналуы;
43) агломерациялау-кесекті заттарды ала отырып ұсақ-түйектерді ірілендіру процесі
44) оларды неғұрлым тиімді пайдалану үшін физикалық, химиялық, термиялық немесе аралас әсер ету жолымен әртүрлі пішіндегі және көлемдегі агрегаттарға қолданылмайды;
45) брикеттеу-байланыстырғыш заттарды қосып және қоспай кесектерді (брикеттерді) алу процесі, кейіннен қоспаны қажетті мөлшерде және пішінде брикеттерге престеу;
46) кокстеу (жартылай кокстеу) - көмірді ауаға қол жеткізбей немесе оның қатысуымен қыздыру жолымен термиялық өңдеу процесі;
47) қауіпті жүк-тасымалдау, тиеу-түсіру жұмыстарын жүргізу және сақтау кезінде өзіне тән қасиеттеріне байланысты техникалық құралдардың, ғимараттар мен құрылыстардың жарылысына, өртіне немесе бүлінуіне, сондай-ақ адамдардың, жануарлардың өліміне, жарақаттануына және ауруына себеп болуы, қоршаған табиғи ортаға зиян келтіруі мүмкін кез келген заттар;
48) қоршаған ортаны ластау-зиянды ластаушы заттардың, радиоактивті материалдардың, өндіріс және тұтыну қалдықтарының қоршаған ортаға түсуі, сондай-ақ шудың, тербелістердің, магнит өрістерінің және өзге де зиянды физикалық әсерлердің қоршаған ортаға әсері;
49) қоршаған ортаны қорғау-қоршаған ортаны сақтауға және қалпына келтіруге, шаруашылық және өзге де қызметтің қоршаған ортаға теріс әсерін болғызбауға және оның салдарларын жоюға бағытталған мемлекеттік және қоғамдық шаралар жүйесі;
50) радиациялық қауіп-табиғи радиациялық ая болып саналатын өрістен өзгеше сәулелену өрісі бар кеңістіктің қандай да бір саласында болатын қауіп:
51) Халықтың радиациялық қауіпсіздігі-адамдардың қазіргі және болашақ ұрпақтарының олардың денсаулығына зиянды иондаушы сәулелену әсерінен қорғалуының жай-күйі;
52) өрт қауіптілігі-олардың жанудың туындауына және таралуына қабілетін сипаттайтын заттар қасиеттерінің жиынтығы;
53) жарылыс қаупі - жарылыс болуы мүмкін және ол туындаған жағдайда өрт пен жарылыстың қауіпті және зиянды факторларының адамдарға әсер ету қаупі пайда болатын өндірістік процестің жай-күйі;
54) өздігінен жану-сырттан келетін жылу ағынына қарамастан, ауаның оттегімен үздіксіз дамып келе жатқан тотығу реакцияларының нәтижесінде заттардың тұтануы;
55) өздігінен тұтану-жалынмен жанумен және/немесе жарылыспен қатар жүретін экзотермиялық көлемді реакциялар жылдамдығының күрт артуы;
56) тұтану-тұтану көзінен басталған және оны алып тастағаннан кейін жалғасатын заттың жалынды жануы;
57) көмірдің тотығуы-көмірге оттегінің қосылуы салдарынан қабаттарда жатқан және ауада сақталған кезде табиғи жағдайларда көмірмен жүретін экзотермиялық процесс, соның нәтижесінде көмір сапасының нашарлауы, оның өздігінен жануы және өздігінен тұтануы орын алады;
58) сақтау мерзімі-белгіленген сақтау шарттары сақталған кезде өнім нормативтік құжаттамада көрсетілген сапа көрсеткіштерін сақтайтын уақыт кезеңі;
59) жарамдылық мерзімі-дайындаушы өнімнің сапасын сақтауға және оны мақсаты бойынша пайдалану мүмкіндігіне кепілдік беретін ең ұзақ уақыт кезеңі;
60) қауіпті жүк - өзіне тән қасиеттері мен ерекшеліктеріне байланысты тасымалдау кезінде адамдардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіруі, қоршаған ортаға зиян келтіруі, материалдық құндылықтардың бүлінуіне немесе жойылуына әкеп соғуы мүмкін заттар;
61) дайындаушы - Қазақстан Республикасының немесе Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес жеке кәсіпкер ретінде тіркелген, өз атынан сериялық-шығарылатын өнімді өндіруді немесе өндіруді және өткізуді жүзеге асыратын заңды тұлға немесе жеке тұлға;
62) өнім беруші-өнімді, көрсетілетін қызметті ұсынатын жеке немесе заңды тұлға;
63) сатушы-Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тіркелген заңды тұлға немесе жеке тұлға
сатып алу-сату шарты бойынша тұтынушыға партиялармен шығарылатын өнімді сататын дара кәсіпкер ретінде;
64) тұтынушы-өнімді тек қана өз мұқтажы үшін сатып алатын немесе пайдаланатын заңды немесе жеке тұлға;
65) импорттаушы – Қазақстан Республикасының немесе Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес тіркелген, шетелдік дайындаушымен (сатушымен) партиялар шығаратын өнімді беруге сыртқы сауда шартын (келісімшартын) жасасқан, осы өнімді Қазақстан Республикасының аумағында айналымға шығаруды және (немесе) оны өткізуді жүзеге асыратын заңды тұлға немесе жеке тұлға дара кәсіпкер ретінде;
66) өтініш беруші – сәйкестікті растау үшін және (немесе) сынақтар жүргізуге өнімді, процестер мен көрсетілетін қызметті ұсынған, Қазақстан Республикасының немесе Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттің заңнамасына сәйкес дара кәсіпкер ретінде тіркелген заңды тұлға немесе жеке тұлға (дайындаушы, импорттаушы, дайындаушы уәкілеттік берген тұлға, сатушы) ;
67) дайындаушы уәкілеттік берген тұлға-Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес немесе Еуразиялық экономикалық одаққа қатысушы өзге де мемлекет жеке кәсіпкер ретінде тіркелген, дайындаушымен, оның ішінде шетелдік дайындаушымен шарт негізінде Қазақстан Республикасының аумағында сериялық-шығарылатын өнімнің сәйкестігін бағалау және айналымға шығару кезінде осы дайындаушының атынан іс-қимылды жүзеге асыратын заңды тұлға немесе жеке тұлға;
68) сәйкестікті растау-нәтижесі техникалық реттеу объектісінің техникалық регламенттерде және (немесе) стандарттау жөніндегі құжаттарда белгіленген талаптарға сәйкестігін құжаттамалық куәландыру болып табылатын рәсім;
69) сәйкестікті міндетті растау-өнімнің техникалық регламенттерде және нақты стандарттарда белгіленген талаптарға сәйкестігін растау жүзеге асырылатын рәсім;
70) сәйкестікті ерікті растау-дайындаушының (Орындаушының) немесе сатушының бастамасы бойынша стандартқа, өзге де құжатқа немесе өтініш берушінің арнайы талаптарына сәйкестігіне жүргізілетін өнімнің сәйкестігін растау жүзеге асырылатын рәсім;
71) сәйкестікті бағалау-Техникалық реттеу объектісіне қойылатын талаптардың сақталуын тікелей немесе жанама айқындау;
72) сәйкестікті растау жөніндегі құжаттар-Техникалық регламентте және стандарттарда белгіленген сәйкестік сертификаттары, сертификаттық сынақтар хаттамасы немесе сәйкестік туралы декларация;
73) сертификаттау-сәйкестікті растау жөніндегі орган өнімнің, көрсетілетін қызметтің белгіленген талаптарға сәйкестігін куәландыратын рәсім;
74) сәйкестік сертификаты-өнімнің, процестер мен көрсетілетін қызметтердің техникалық регламенттерде және стандарттау жөніндегі құжаттарда белгіленген талаптарға сәйкестігін куәландыратын құжат;
75) сапа сертификаты-стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптарына өнімнің сапасын куәландыратын құжат;
76) сәйкестік белгісі-сатып алушыларды өнімнің және көрсетілетін қызметтің рәсімнен өткені туралы хабардар ету үшін қызмет ететін белгі
техникалық регламенттерде және (немесе) ұлттық стандарттарда белгіленген талаптарға сәйкестікті растау;
77) өнімге арналған стандарттау жөніндегі нормативтік құжат-Уәкілетті ұйым бекіткен және өнімге арналған техникалық шарттарды, талаптар мен нормаларды белгілейтін ұлттық немесе мемлекетаралық стандарт;
78) ұйым стандарты-ұйым өз мақсаттарын іске асыру үшін дербес қабылдаған стандарттау жөніндегі құжат;
79) технологиялық регламент-оңтайлы технологиялық режимді, технологиялық процесс операцияларын жүргізу тәртібін айқындайтын, талап етілетін сапалы өнім шығаруды, пайдаланудың қауіпсіз жағдайларын, қоршаған ортаны қорғау жөніндегі талаптардың орындалуын қамтамасыз ететін құжат;
80) өнім қауіпсіздігінің паспорты-өнімнің сипаттамалары және өндіру, пайдалану, сақтау және тасымалдау кезінде онымен қауіпсіз жұмыс істеуді қамтамасыз ету жөніндегі шаралар туралы мәліметтерді қамтитын құжат;
81) өнім сапасын куәландыру - дайындаушы, өнім беруші (сатушы) тұтынушыға тиеп-жөнелтілген өнім партиясының сапасы мен санын куәландыратын құжат;
82) өнімді (тауарды) таңбалау – дайындаушы тұтынушыға арнап жасайтын және құжаттарға, этикеткаларға, орамға (ыдысқа) салатын ақпарат.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет