12.2 Жерлендірілмеген немесе резонансты-жерлендірілген бейтараптамалы қондырғылардағы жерлендіргіш құрылғыларды есептеу 1. Есептік тоқты анықтайды I3 және R3 .
2. Табиғи жерлендіргіштер кедергісін анықтайды Re.
Табиғи жерлендіргіштер кедергісін нақты қондырғыны өлшеу жолымен анықтайды. Егер Rе > R3, болса жасанды жерлендіргіштерді жасау керек, олардың кедергісі келесі өрнекке тең болуы керек
.
3. Қалыпты ылғалдылықта топырақтың меншікті кедергісін және топырақтың қатқанын және құрғағанын көрсететін мерзімдік коэффициенті kс ескеріліп топырақтың меншіктік есептік кедергісін анықтайды: , .
4. Алдын-ала жерлендіргіштер құрылымын есептейді. Тік қағылған жерлендіргіштер ара- қашықтығы олардың ұзындығынан кем емес болып қабылданады. Жерлендіргіш құрылғының жоспары бойынша алдын ала көлденең жерлендіргіштер ұзындығы анықталады .
5. Көлденең жерлендіргіштердің кедергісін (контурдың қосылатын жолақтары ) анықтайды, Ом
мұнда l — жолақ ұзындығы, м; b – жолақ ені, м; t- салу тереңдігі м; ρрасч – жердің есептік кедергісі көлденең жерлендіргіштер үшін.
Қолдану коэффициентін ескеріп, жолақ кедергісі келесідей болады
,
мұнда ηг — қолдану коэффициенті.
6. Егер Rг < Rиск, болса тік жерлендіргіштер қажет етілмейді.
Егер Rг > Rиск, болса тік жерлендіргіштер қажет, оның кедергісі келесі өрнекпен анықталады
.
7. Бір тік жерлендіргіштің кедергісін Ом анықтайды
мұнда ρрасч- топырақтың есептік меншікті кедергісі, Ом∙м; l-таяқша ұзындығы, м; d – таяқша диаметрі, м; t – жердің беткі қабатынан жерлендіргіштің ортасына дейінгі арақашықтыққа тең тереңдігі, м.
8. Тік жерлендіргіштердің қолдану коэффициентін ηвескере отырып, тік жерлендіргіштер санын анықтаймыз
.