Коммуникация
Бірінші үрдіс-ескісөздердіңоралуы
жүктеу/скачать 11,31 Mb. Pdf көрінісі
|
1 тер-минасова
| Бірінші үрдіс-ескісөздердіңоралуы. Құндылықтардытүбірімен
қайта бағалау, бүған дейін жермен-жексен етілгендердің барлығы- на деген қүрмет және бүған дейін құрметке ие болып келгеннің бәрін күл-талқан етудің ақыры - жаппай шынайылыққа, ұғымдар мен ескі сөздерге оралуға алып келді: гимназия, лицей, губерна тор, голова (басшы), глава администрации (әкімшілік басшысы), войсковой атаман (эскери атаман), казачий круг (казактар орта- сы), благотворительные вечера (қайырымдылық кештері) (кон- церттер, шаралар, қоеам), меценат, меценатство, милосердие (қайырымдылық).16 Бул сөздердің көпшілігі кеңес заманындағы сөздіктерде «тарихи» немесе «көнерген» деген белгімен беріліп келген. Бүл үрдіс кеңес дәуіріндегі көптеген ұғымды өзгертуге қайшы келді. Әсіресе өткен ғасырдың жиырмасыншы жылдарында Жаңа өмір мен Жаңа дәуір адамдарының жаңа сөздерсіз ойлауға қабілеті болмағаны анык,. Ол замандаты тенденция бойынша - ескі реалий- ден алшақтау, көне әлеммен байланысты пышақ кескендей үзу, оның елесін (сөзін деп оқыңыз) бізден (біздің тілімізден) аластату қажет болды. Наркомдар (народный комиссар - халық комиссары) жеккөрінішті министрлерді, милиция - полицияны, жолдастар - мырзаларды т.б. алмастырды. Министрлер соғыстан кейін, елуінші жылдардың басында оралды. Полиция - ақырындап тілдік қорымызға еніп келеді - са- лық полициясы салық милициясынан гөрі үрейлі естіледі. Мырза (господа) соңғы он жылда жолдастарды мүлдем қолданыстан ығыстырды. Алайда саяси тұрғыдан да, экономикалык, тұрғыдан да екіге бөлінген қазіргі Ресей цоғамында бұл сөздердің екеуі де кез- деседі. Ресми бұқаралық ақпарат құралдарында (БАҚ) - газеттерде, радио мен телевидениеде-т е к қана бір атау- мырзалар (господа) (әрине, «Советская Россия», «Правда», «Дуэль», «Завтра» секілді оппозициялық басылымдарды есептемегенде, бірақ олардыңтара- лымының аздығына орай салмағы да басым емес). Іскерлік және ресми ортада да солай. Соңғы он жыл көлемінде Ресей тұрғындары жолдас (товарищ) және мырза (ханым) сөздерінің стилистикалык, коннотациясының, қолданылу аясының және қолданылу жиілігінің қаншалықты өз- геріске ұшырағанының куәсі болды. Бұрынғы өмірімізде мырза жүктеу/скачать 11,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|