Тіл - әлем мен мәдениетті бейнелеуші әрі сол тілде сөйлеу- шілерді қалыптастырушы. Осы тұста Андрей Макиннің «Француз мұрасы» романынан тағы
бір үзінді келтіргіміз келіп отыр. Француз тілін өзінің екінші ана тілі
(орыс тілімен цатар) ретінде таныған автобиографиялык, (өмірбаян-
дық) романның кейіпкері тіл өз еліңнің есігін ашатын кілт іспеттес
екен деп тіл жайында танымын кеңейткенін жеткізеді. Кейіпкер қа-
рындасы екеуі Францияны Атлантида деп атайды:
«Notre langue»! Par-dessus les pages que
lisait notre grand-mere, nous nous regardames,
ma soeur et moi, frappes d'une meme illu
mination: «...qui n'est pas pour vous une langue
etrangere». C'etait done cela, la clef de notre
Atlantide! La langue, cette mysterieuse matiere,
invisible et omnipresente, qui atteignait par son
essence sonore chaque recoin de I'univers que
nous etions en train d'explorer. Cette langue qui
modelait
les hommes, sculptait les objets, ruisselait
en vers, regissait dans les rues envahies par les
foules, faisait sourire une jeune tsarine venue
du bout du monde... Mais surtout, elle palpitait
en nous, telle une greffe fabuleuse dans nos
coeurs, couverte deja de feuilles et de fleurs,
portant en elle le fruit de toute une civilisation.
Oui, cette greffe, le fran^ais2.
1
Е.М. Верещагин, В.Г. Костомаров. Язы к и
культура. М., 1990, 25 б.
«Біздің тіл! - Оқып отырған әжемізден көзімізді ала бере, қа- рындасым екеуміз жаңалық ашқандай бір-бірімізге таңдана қарадық, - сендер үшін жат тіл емес». Атлантидамыздың есігін ашар кілт қайда жатыр десек! - Тіл - тылсым дүние, көзге көрінбейді, алайда кезбейтін жері жоқ, - дегенде, оның жағымды үні біздің санамызға жетсем, танысам деген әлемнің кез келген бурышын дөп басып тауып,
