Компьютердің ішкі құрылымы мен қосымша құрылғылары Компьютердiн iшкi қурылымы: Дербес компьютер



бет2/2
Дата08.10.2022
өлшемі18,13 Kb.
#41941
1   2
Қоректендіру блогы- кернеуi, жиiлiгi, куп ты белгiлi электр энергиясымен компьютердi жа сактайтын курылгы. Әдетте компьютерлер 5 немесе 12 Вольттык томенгі кернеудi пайдаланады. Қорек тендіру блогтарынын айырмашылыктары олардын куаттылыгында жане кернеудi турактандыруында. Түрлі түсті сымдар (өткiзгiштер) кернеу мөлшерлерiн айкындайды: сарыга + 12в, қызылга + 5в, кара туске оВ кернеу берiледi. Куаты 150 Ваттан 320 Ватка дейiн болады. Қоректендiру блогында жел деткіш бар. Ол қоректендіру блогын гана емес, жүйелік блокта орна ласкан курылгыларды да салкындатады. Процессорды салкындатып туратын арнайы желдеткiш (кулер) бар.

Шина- компьютер курылгылары арасындагы электрлік сигналдарды басқаратын әрi олар аркылы деректер тасымалдаузеге асыратын жалгасты ру арналары. Шинанын негізгі үш түрі бар. Олар: деректер шинасы, адрестік шина және командалык шина. Деректер шинасы - деректердiн екiлiк разрядтарын компью тер курылгыларынын арасында параллель жеткiзуге арналган жалпы шинанын белiгi. Жад адресiн жеткiзуге арналган жалпы шина нын бөлiгiн немесе енгiзу-шыгару портын адрестік шина деп атайды. Шинаның түрлерi: ISA, MCA, FISA, SCSI, VLB, PCI, AGP, USB т.б.

Чипсет-(ағыл. chipset микросхема жиынты гы) - уксас міндет аткаратын микросхемалар жиын тыгы. Орталык процессордын шалгай курылгылар мен деректер алмастыру жумысын жасактайтын, авалык тақшада орналаскан микросхемалар жиын тыгы чипсет деп аталады.

BIOS микросхемасы- аналык такшада орналас кан компьютердiн негiзгi курылгыларының бiрi. BIOS микросхемасы жүйе параметрлерiн орнатуға арналган. Енгізу-шыгарудың базалык жуйесi BIOS мынадай кызметтер аткарады:

  • компьютердi iске косканда автоматты тестілеуді (POST) орындайды;

  • аппараттык куралдардын параметрлерiн баптайды;

  • операциялык жүйенi дискіден орнатады;

  • жуйелік, аппараттык узілулердiн кызметiн камтамасыз етеді.

Казiргi кезде BIOS-тын көптеген түрі кездеседi. Бiрак олардын арасында дербес компьютерге арналган және көп тараған түрлері: AwardBIOS, AMIBIOS, PhoenixBIOS және UEFI.
2000 жылға дейiн AwardBIOS улкен сұранысқа ие болды. Бул Pentium II, Pentium III процессорлары бар компьютерлерде колда нылган ескі BIOS TYрi. Егер ол iстемей калган жагдайда, компью тердi қайта қосу мүмкін болмаган. Қазіргі кезде AwardBIOS негізі нен ескi компьютерлерде кездеседi. Бұл ВТОS-тын орнын казiргi кездеPhoenixBIOS иеленді.
AMIBIOS өте кен таралган BIOS. BIOS-тын бул турiне компью тер құрылғысынын жумысына кажеттi өзгерiстер енгiзу үшін көпте ген ондеулер жасалды.
UEFI (Unified Extensible Firmware Interface - кеңейтілген дене кер интерфейс) - BIOS-тын ен сонгы нускасы. Ол компью тердiн енгiзу мен шыгару жүйесiндей емес, операциялык жуйеге ук сатып жасалган. UEFI-мен жумыс iстеудiн негiзгi артықшылыктары ретінде қолайлы интерфейсін, тінтуірмен басқаруды, галамтор кеме гiмен жаңалау мүмкіндігін, жылдам косылуын атап етуге болады.
Сопроцессор - негiзгi процессордын кызметтiк мумкiндiгiн толыктыратын мамандандырылган арнайы процессор. Сопроцессордын оз программа сы болмайды, ол негiзгi процессордын командалар жүйесi мен регистрлерiн кенейтіп, сонымен бiрiгiп жумыс атқарады. Ол жүйені басқармайды, тек ор талык процессордан команда күтеді. Арифметикалык операциялар дын орындалу уақытын 80% немесе одан да кыскартуға мүмкiндiк береді. Бейнесхемалык кескiндердi ендеу де жылдамдайды.
Слот кеңейтiлiмi - компьютердiн аналык так шасындагы кеңейтiлiмнiн алып-косу ойыны. Слот графикалык адаптердi, тiзбек пен параллель интер фейстерді, дыбыс карталарын шинамен байланыстырады.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет