Есімшенің есімдерге жақындығы мен өзгешеліктері:
а) Есімше формалары сын есім сияқты заттың белгісін анғартып, сөйлемде қандай? деген сұраққа жауап береді, анықтауыш қызметін атқарады. Бұл жағынан есімшенің сын есімнен айырмашылығы байқалмайды. Бірақ сын есім мен есімшенің заттың белгісін білдіруі анықтап аңғарған кісіге бірдей емес.
ә) Есімшелер сын есім сияқты көптеліп, тәуелденіп, септеліп заттанады. Сөйлемде бастауыш пен толықтауыш қызметін атқарады. Жіктеліп баяндауы қызметін атқарады. Мысалы, Көрмес - түйені де кермес дегенде бірінші көрмес атау септігінде тұрып бастауыш, екінші көрмес сөзі жіктеліп, 3-жақ нөлдік формада қолданылып баяндауыш қызметін атқарып тұр. Айтарыңды айтып қал, Енді айналып келгенше дегенде айтар есімшесі әрі тәуелденіп, әрі септеліп толықтауыш болып тұр.
болып тұр.
б) Етістіктің болымсыз формасына есімше жұрнағы жалғанғанда да есімшенің болымсыз мағынасы аңғарылады. Бірақ есім сөздер сияқты есімшелер де жоқ, емес создері арқылы болымсыз форма жасайды. Мысалы, бармаған – барған жоқ, барған емес. Демек, есімшелер болымсыздық форманы етістіктерше синтетикалық жолмен де, есімдерше аналитикалық формамен де жасайды екен.
Достарыңызбен бөлісу: |
