ҚҰлажанов қ. С., Таусарова б. Р
Еркіндік дәрежесінің (с) саны
жүктеу/скачать 0,92 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- § 4.2 Гиббс фазалар ережесі. Клаузиус-Клапейрон теңдеуі.
- Клаузиус-Клапейрон теңдеуі
| Еркіндік дәрежесінің (с) саны – жүйедегі фаза санын өзгертпей (бірі басқасынан тәуелсіз) ауыстыруға болатын жүйе жағыдайын анықтайтын термодинамикалық параметрлардің саны. Еркіндік дәрежесі (с) санына байланысты жүйені инвариантты (с=0), моновариантты (c=1), бивариантты (c=2) деп бөледі.
§ 4.2 Гиббс фазалар ережесі. Клаузиус-Клапейрон теңдеуі. Жүйенің фазалық жағыдайы фаза санымен (ф), тәуелсіз компонент- тердің санымен (k), еркіндік дәрежесі санымен (с) және жүйе жағыдайына әсер ететін сыртқы факторлар санымен (n) сипатталады. Тепе-теңдік жүйенің бұл сипаттамаларының өзара байланысын Гиббстің фазалар ережесімен бейнелейді: С = К– Ф + n (4.1) Сыртқы факторлардан температура мен қысым әсер ететін тепе-теңдік жүйеде еркіндік дәрежесінің саны компоненттер санынан екіні қосқандағы фазалар санын алып тастағанға тең: С = К – Ф + 2 (4.2) Жүйеге сыртқы факторлардан тек температура әсер ететін болса, ал қысым тұрақты болғанда (немесе керісінше), фазалар ережесі мына түрде болады: С = К – Ф + 1 (4.3) Клаузиус-Клапейрон теңдеуі біркомпонентті жүйедегі фазалық жағыдайға температура мен қысымның әсерін көрсетеді: dP dT H ТV (4.4) мұнда H – фазалық ауысу жылуы; Т – фазалық ауысу температурасы; ∆V – фазалық ауысу кезіндегі жүйенің молярлық көлемінің өзгеруі. dP туындысы булану және айдау процесстері үшінтемпература өзгергенде dT қаныққан бу қысымының өзгеруін көрсетеді Егер ∆ V = V2 – V1 , V2>>V1 V RT P , онда теңдеу келесідей болады: dP HР dT RT 2 (4.5) мұнда Н – буланудың молярлық жылуы. Сұйықтық үстіндегі қаныққан бу қысымы температурасы өсуімен әрқашан көбейеді. Балқу процесі үшін теңдеу мына түрде болады: dT TV dP Нбалку немесе dT dP RT 2 (4.6) Нбалку Клаузиус-Клапейрон теңдеуінің дифференциалдық формасы келесі түрде бейнеленуі мүмкін: lg P2 P1 H1 (T2 T1 ) 2,3RT1 T2 (4.7)
жүктеу/скачать 0,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|