Проблемалы баланы тәрбиелеудің кез келген сәті бұзушылықтардың алдын алуға және жоюға бағытталуы тиіс. Түзеу бағыттылығы - жалпы білім беретін оқу орнымен (оқу-тәрбие және тәрбие міндеттерін шешетін) салыстырғанда міндеттердің кең ауқымын (оқу, тәрбие және түзету) шешетін арнаулы оқу орнындағы педагогикалық процестің ерекше ерекшелігі. Қазіргі кезеңде интеграциялық процестерге байланысты жалпы білім беретін мектептің немесе балабақшаның қызметінде түзету компоненті болжанады, бірақ іс жүзінде бұл мекемелер осындай қызметке дайын емес. Бұл принцип сондай-ақ дамудың жоқтығы сипатының ерекшелігіне сәйкес сақталған анализаторларды, организм функциялары мен жүйелерін пайдалана отырып, оқу процесін құруды көздейді. Адам ағзасының өтемдік мүмкіндіктері соншалықты үлкен және алуан түрлі, арнайы педагогикада мүмкіндігі шектеулі балаға педагогикалық көмек көрсетуге мүмкіндік беретін өтемдік тәсілдердің қуатты арсеналы бар. Мысалы, соқыр адамдар саусақтарының ұштарымен оқуды үйрене алады, ал саңырау адамдар сөйлеушінің еріндерімен сөйлеген сөзін түсініп, сурдоаударма тілінде толық араласа алады. Бұл қағидатты іске асыру оқыту мен түзетудің арнайы техникалық құралдарының, компьютерлік технологиялардың қазіргі заманғы жүйесімен, сондай-ақ оқу процесін арнайы ұйымдастырумен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Түзеу-өтемдік бағдарлау арнайы білім берудің мазмұнынан, әдістерінен, ұйымдастыру және ұйымдастыру нысандарынан көрініс табады. Бұл сыныптың төмен толығуы, оқу ұзақтығының ұлғаюы, қорғаныштық медициналық-педагогикалық режим және т.б.
Түзету және даму ықпалы жүйесін дұрыс құру мақсатында, онтогенияда белгілі бір функциялардың қалай дамитынын білу қажет. учет закономерностей развития движений в онтогенезе. Түзеу психологиялық және педагогикалық жұмысы «алмастырушы онтогенез» қағидатына негізделген деп айтуға болады. Мысалы, дыбыстық айтылымның қалыптасуы жөніндегі логопедтік жұмыс ерте онтогенез дыбысынан басталады, қозғалыс дағдыларын дамыту жөніндегі жұмыс қатысады
Бір сыныпта немесе топта оқып жүрген балалар сөйлеу дамуының әртүрлі сатысында, сенсорлы-перцептивті және психикалық белсенділікте болады, оларда әртүрлі дәрежедегі шпатио-уақыттық өкілдіктер бар, олар санауға, оқуға, жазуға тең дайын емес, айналасындағы әлем туралы білімнің әр түрлі қоры бар. Әрбір баламен диагностикалық жұмыс процесінде дамудың жеке бейінін, сондай-ақ осы кластағы немесе мектепке дейінгі топтағы балалардағы проблемалардың сипаты мен ауырлығын анықтайтын маңызды көрсеткіштер бойынша даму деңгейін анықтау қажет. Осының негiзiнде түзеу және дамуға оқыту мен бiлiм берудiң жеке және топтық бағдарламаларының мазмұны iрiктеледi. Арнайы бiлiм беру педагогтарының кәсiби құзыретi түзету бiлiмiнiң үлгi, жеке және сараланған бағдарламаларын iске асыруда шығармашылық қабiлетiн болжайды. Осылайша, тағы бір маңызды қағидат іске асырылуда — диагностика мен түзетудің бірлігі қағидаты.
