Егер де осы бұзылыстар репарацияланбаса (жөнделмесе) 70 жыл ішінде ағза жасушаларындағы ДНҚ
молекуласы өздерінің 25% азоттық негіздерінен айырылған болар еді, бұл жасушаның өлуіне алып келеді.
б) Негіздердің гидролитикалық аминсізденуі – бұл кезде негіздер түгелдей жойылмай, тек амин тобы
жойылады, яғни нуклеотидтер аминсізденеді. Осының нәтижесінде:
- цитозин (Ц), ДНҚ молекуласын тән емес, урацилге (У) айналады;
- 5 – метил цитозин (5МЦ) тиминге (Т) айналады;
- аденин (А) ДНҚ, РНҚ – молекулаларында кездеспейтін гипоксантинге айналады.
Мұндай өзгерістер генетикалық кодтың мағынасын бұзады.
в) Тиминдік димерлердің пайда болуы. Бұл құбылыс ультракүлгін сәулелері
әсерлерінің нәтижесінде
пайда болады.
ДНҚ тізбектерінің бұзылыстары
а)
Жекелеген тізбектердің үзілістері: көршілес нуклеотидтер арасындағы фосфодиэфирлік
байланыстың үзілуі салдарынан болады. Бұл әсіресе рентген және радиоактив сәулелерінің әсерлерінен жиі
болады.
б)
Көлденең тігілулер – бұл нуклеин қышқылы мен ақуыз молекуласы
арасындағы коваленттік
байланыстар, олардың 2 түрі белгілі:
- ДНҚ – ДНҚ, яғни 2 ДНҚ молекулаларының тізбектері арасындағы коваленттік байланыс;
- ДНҚ – ақуыз, яғни ДНҚ молекуласының бір тізбегіндегі негіздердің хромосоманың бір ақуызымен
байланысуы. Бұл бұзылыстар осы локуста ДНҚ не
РНҚ синтезін болдырмайды, себебі олар ДНҚ
тізбектерінің бір – бірінен ажырасуын болдырмайды не қиындатады.
Достарыңызбен бөлісу: