Лекция Такырыбы: Пәнге кіріспе Жоспары
жүктеу/скачать 1,47 Mb. Pdf көрінісі
|
| 2
меншікті қысымы төмендеп артерия қанынан оттегінің тканьге етуі жылдамдайды және 0 2 -нің жұмыс істеген тканьге тез өтуі, дене температурасына және қанды Н мен С0 2 иондарының концентрациясының көбеюінен. Артерия мен вена қанындағы оттегінің қысым айырымының өсуі, негізінде оттегінің тканьге ету жылдамдығынан. Скелет еттерінің қызметі артса, бұл айырым жоғарылайды. Мысалы: тыныштықта артерия қанында 0 2 венаға қарағанда 6—7% болса, скелет еттері жұмысы артқанда бұл айырмашылық 10—12%-ке жетеді. Организмде оттегі қажеттілігі оның қандағы көлемі мен тканьнің 0 2 пайдалану жылдамдығына байланысты. Егер, өкпе желдеткіші 120 дм 3 /мин төмендесе, бір минуттағы 0 2 пайдалану да азаяды. Өте ұзаққа созылған ауыр дене қызметі организмде 0 2 -нің ете көп жетіспеуіне әкеліп соғады. Мұндай жағдайда тыныс алу функциясының көрсеткіші жоғарылайды. Мысалы, анаэробтық алмасу процесінің шапшаңдауы организмдегі оттегінің жетіспеуіне байланысты. Организм жұмыстан кейін қайта қалпына келу кезеңінде артық пайдаланылған оттегінің организмдегі оттегінің жетіспейтін мөлшерінің көрсеткіші бола алады. Организмде неғұрлым оттегі көп жетіспесе, соғұрлым гликолиз процестері шапшаң жүреді де, тыныс алу коэффициенті жоғарылайды. Сүт қышқылының бикарбонаттармен қосылысуынан, қанда артық көмір қышқылы пайда болады да, су және көмір қышқыл газына ыдырап, соңғысы дем шығарғанда ауаның құрамында сыртқа шығарылады. Жұмыстың энергетикалық құндылығы, барлық оттегінің мөлшеріне байланысты. Ал ол жұмысқа және қайта қалпына келу кезеңдеріне қажетті оттегінің көлеміне байланысты. Жұмыс істегенде қажетті 0 2 көлемі өтелмегендіктен, организм гипоксия жағдайында қызмет жасайды әрі қарай оттегінің жетіспеушілігі өседі. жүктеу/скачать 1,47 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|