Біршама аяқталған ойды білдіретін жай немесе құрмалас сөйлемдерден кейін олардың мағыналарына, айтылу саздарына қарай нүкте, сұрау, леп белгілерінің бірі қойылады. Сондықтан тыныс белгілерінің бұл үш түрі сөйлем соңында келетін тыныс белгілер деп аталады.
Сөйлем соңында келетін белгілердің әрқайсысы, негізгі екі түрлі мағынада, екі түрлі қызметте қолданылады: біріншісі – сөйлемнің аяқталғандығын білдіріп, оны басқа сөйлемдерден бөліп көрсету, екіншісі – сөйлемнің қандай мақсатта, қандай мағынада айтылғандығын байқату. Бұл екеуі – сөйлем соңында қолданылатын тыныс белгілерінің қай-қайсыларының да ең негізгі мағыналара мен қызметтері. Сонымен бірге, олардың әрқайсысының кейде сөйлем ішінде тұрып та атқаратын қосымша қызметтері мен қосымша мағыналары болады.
Ұсынылған әдебиеттер тізімі
Негізгі әдебиеттер: Әміров Р., Әмірова Ж. Жай сөйлем синтаксисі. - А., 1998.
Балақаев М., Сайрамбаев Т. Қазіргі қазақ тілі. –А., 2003.
Серғалиев М. Синтаксистік синонимдер. –А., 1981.
Сайрамбаев Т. Қазіргі қазақ тіліндегі күрделі сөз тіркестері. 1983.
Сайрамбев Т. Сөз тіркесі мен жай сөйлемдер синтаксисі. –А., 1991.
Сайрамбаев Т. Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері. –А., 1991.
Қазақ грамматикасы. А., 2002.
Қазіргі қазақ тілі. ІІ бөлім. Синтаксис. –А., 1967.
Оразбаева Ф.Ш. және т.б. Қазіргі қазақ тілі. –Ф., 2005.
Аманжолов С.А., Әбілқаев А.,Ұйықбаев Н. Қазақ тілі грамматикасы. 2- бөлім Синтаксис. А.,1957.
Аблақов Ә., Исаев С, Ағманов Е. Қазақ тіліндегі сөз тіркестерінің дамуы мен лексикалану процесі. Алматы, 1997.
Әблақов А. Меңгеріле байланысқан етістікті сөз тіркесі. Алматы,1986.
Балақаев М.Б. Основные типы словосочетаний в казахском языке.Алматы, 1957.
Балақаев М. Қазіргі қазақ тілі. Сөз тіркесі мен жай сөйлем синтаксисі. Алматы, 1992.
15. Хасанов С, Әбдігалиева Т., Қасабекова Қ., Шалабаев Б. Кестелі грамматика. Алматы, 1996.
16. Аманжолов С. Қазақ әдеби тілі синтаксисініц қысқаша курсы. Алматы, 1994.