1-есеп. ABCD параллелограмының диагоналдары О нүктесінде қиылысады. Параллелограмның периметрі 12, ал ВОС және СОD үшбұрыштарының периметрлерінің айырмасы 2. Параллелограмның қабырғаларын тап.
B C Берілгені: АВСD – паралелограмм
PABCD = 12, PBOC - PCOD =2.
O Табу керек:
АВ, ВС, СD, AD.
А D
6.10- сурет
Шешуі. 1. РABCD =AB+BC+CD+AD = |параллелограмның қарама-қарсы қабырғалары тең | = 2(BC+CD) =12 BC+CD =6.
2. PBOC - PCOD = (BC+BO+OC) – (CD+CO+OD) =|параллелограмның диагоналдары қиылысу нүктесінде қақ бөлінетін болғандықтан BO=OD| = BC – CD =2 BC =CD+2.
3. BC+CD =6 CD+2+ CD= 6 CD = 2.
4. BC+ 2 =6 BC= 4.
Жауабы: 2; 4; 2; 4.
2-есеп. Екі бұрышының айырмасы 700 болатын параллелограмның бұрыштарын табыңыз .
Берілгені. АВСД-параллелограмм,
.
Табу керек:
Шешуі. Есептің шарты және
параллелограмның
б
6.11-сурет
ұрыштарының қасиеті бойынша:
Жауабы. 550 және 1250.
3-есеп. Параллелограммның сүйір бұрышы 300-қа тең. Бір төбесінен екі қабырғасына түсірілген биіктердің қосындысы 15 см. Параллелограммның периметрін табыңыз.
Берілгені: АВСД-параллелограмм,
.
Табу керек:
Шешуі. -нан: ;
-нан ;
Сонда
Жауабы. 60 см
4-есеп. Параллелограмның бір бұрышы 40 оған тең емес бұрышын табыңыз.
Берілгені: ABCD- параллелограмм, A=40 Табу керек: B= D-?
Шешуі. Айталық, B= D=x болсын. Сонда
A= C=40 , параллеограмның
бір қабырғасына іргелес екі бұрышының
қосындысы 1800 болатындықтан,
x+400 = 1800. бұдан B = D=140 Жауабы. 140
5-есеп. Параллелограмм биссектрисасы қарсы жатқан қабырғасын 4 см және 5 см кесінділерге бөледі. Параллелограмм перимерін табыңыз.
Берілгені: ABCD- параллелограмм, AK- биссектриса,
C
5
4
K
B
BAK= KAD, BK=4см,
KC=5см.
Табу керек: Р= 2(a+b)-?
Шешуі. BC=a=BK+KC=4+5=9 см,
D
A
AB=BK=4см,
ө
6.14-сурет
йткені, BAK= AKB
Демек, Р= 2(a+b)=2(9+4)=26 см
Жауабы. 26 см
6-есеп. ABCD параллелограмының периметрі 10 см. Егер ABD үшбұрышының периметрі 8 см болса, ВD диагоналінің ұзындығын табыңыз.
Берілгені: ABCD- параллелограмм, РАВСD=10см,
Р∆ABD=8 см.
Табу керек: BD-?
Шешуі: Есептің шарты бойынша:
2(a+b)=10, a+b =5,
P∆ABD =a+b+x=8, бұдан, x=8-(a+b)=8-5=3 см.
Жауабы. 3 см
Осы сияқты, қарама-қарсы қабырғалары мен бұрыштарының теңдігі, диагонаалдарының қиылысу нүктесінде қақ бөлінетіні, бір қабырғасына іргелес бұрыштарының қосындысы туралы паралелограмның қасиеттері қолданылатын есептер үй тапсырмасына және өз бетінше орындайтын жұмстарға да беріледі.