Лекциялар жинағы Физика 1 бөлімі бойынша 050704 мамандығының қазақ бөлімінде сырттай оқитын студенттерге арналған Өскемен 2009

0. 
   
   Күш моменті. Қатты дененің айналмалы қозғалыс динамикасының негізгі теңдеуі.
   

Қозғалмайтын О нүктесіне қатысты F күшінің моменті деп – О нүктесінен күш түсірілген А нүктесіне жүргізілген r радиус вектордың F

күшіне векторлық көбейтіндісімен анықталатын физикалық шаманы айтамыз

M  r^, F 

Күш моментінің модулі M=Frsinα=Fl
Мұндағы α бұрышы r мен F арасындағы бұрыш. Күш иіні l =rsinα – күштің әсер ету сызығы мен О нүктесі арасындағы ең қысқа қашықтық..
СИ жүйесіндегі өлшем бірлігі Н∙ м



Қозғалмайтын z өсіне қатысты F күшінің моменті деп - берілген z өсінің қандайда бір О нүктесіне қатысты анықталған М күш моменті векторының осы өстегі проекциясына тең М_z скаляр шаманы айтамыз. М_z моментінің мәні О
нүктесінің z өсіндегі орнына тәуелді емес. Егер z өсі М векторының бағытымен

бағыттас болса, онда күш моменті

М _z  r^, F _z

Айналмалы қозғалыс кезіндегі жұмыстың өрнегін анықтайық. z өсінен r қашықтықта орналасқан В нүктесіне F күші түсірілсін. α бұрышы –күштің бағыты мен r радиус вектор арасындағы бұрыш. Дене абсолют қатты дене болғандықтан күштің жұмысы бүкіл денені бұруға жұмсалған жұмысқа тең. Дененің шексіз аз dφ бұрышқа бұрылуы кезінде күш түсірілген В нүктесі ds= rdφ жол жүреді де жұмыс ығысу бағытындағы күш проекциясын ығысу шамасына көбейткенге тең.

dA = Fsinα rdφ dA = M_zdφ , толық жұмыс Мұнда Frsinα=Fl= M_z- z өсіне қатысты күш моменті.


А  _ М _z d

0

Айналмалы қозғалыс кезіндегі жұмыс оның кинетикалық энергиясының өсуіне
жұмсалады. dA=dE_к

J ²
dE = d( ^z )=J ωdω, M dφ= J ωdω немесе M



^d = J ω ^d

к ₂ z z z

d
z _dt z _dt

M_z= J_{z dt}
= J_zε

Бұл өрнек қатты дененің қозғалмайтын өске қатысты айналмалы қозғалыс динамикасының негізгі теңдеуі
Егер z өсі массалар центрі арқылы өтетін инерция өсімен сәйкес келсе онда

M  J^

0. 
   
   
   
   жүктеу/скачать 460,62 Kb.
   
   Достарыңызбен бөлісу: