Лекциялар жинағы кредит саны 3 Шымкент-2021 мазмұНЫ
Класстар қатынасын анықтау
жүктеу/скачать 1,55 Mb.
|
Лекциялар жинағы 2020-2021
| 1.3. Класстар қатынасын анықтау
Класстарды жобалау процесін олардың арасындағы қатынасты анықтаудан басталады. Жобалау кезеңінде қауымдастық пен жалпылаудан басқа, класстар арасында қатынастың екі түрі бар: агрегация және композиция. Агрегация деп оның бүтіндей және бөлігі немесе бөліктері арасындағы ассоцияцияны айтады. Агрегацияна ассоциация орнына көрсетеді, егер қатынасы «бүтін-бөлік» болса бұл нақты жағдайда нақты орын алады. Мысалы: доңғалақ бізді автомобильдің бір бөлігі ретінде қызықтырса, онда сәйкес класстар арсында агрегация қатынасын көрсету мақсатқа лайық болып табылады, ал егер доңғалақ-тауар болса, автомобиль сияқты болады, ал «бүтін-бөлшек» маңызды байланыс емес. Композиция – объекті-бөлшек тек жалғыз бүтінге жататындығын болжайтын агрегацияның ең күшті түрлерінің бірі. Бұл жағдайда объекті-бөлік өзінің бүтінімен құрылады және жойылады. Класстар арасындағы анықталған қатынастар класстар диаграммасында бекітіледі. Ол үшін арнайы шартты белгілерді қолданады. (7.11 сурет). а б а - композиция; б – агрегация 7.11 сурет. Ассоциацияның арнайы түрлерінің шартты белгілері: Ассоцияциялар арасындағы қатынастар мен оның түрлер (агрегация мен композиция) класс объектілері арасындағы хабарламаларының алмасуы бар-жоғын білдіретіндіктен хабарламаны жіберу бағытын анықтау мақсатқа лайық болып табылады. Навигацияны (ассоциация бағыты) ассоциация сызығының соңында нұсқау тілі арқылы көрсетеді. Егер нұсқау тілі екі жағынан белгілеген болса, онда ол екі бағытты ассоцацияны білдіреді. UML- параметрленген класстар немесе үлгілерді белгілеу үшін арнайы өсиет. (7.12, а сурет). Осындай класстардан алынған нақты типтерді байластыру деп атайды. Байластыруды параметр түрін анық көрсетіп (7.12, б сурет) және анықтау шартты белгісін (7.12, в сурет).пайдалана отырып екі тәсілмен белгілеуге болады. б в а – параметрленген класс; б- байластыру кезінде параметр түрін анық көрсету; в – анықтауды қолдану 7.12 сурет. Параметрленген класстың шартты белгілері: Класстар диаграммасы тек қана жоғарыда қарастырылған түсініктерді (қауымдастықтар, жалпылау, атрибуттар, операциялар) қолданып, көрсетуге мүмкін болмайтын шектеулерді ұсына алады. Мысалы, студенттің орт балы сәйкес формула бойынша анықталатынын көрсету керек. Мұндай ақпараттарды класстар диаграммаларында табиғи тілде жазба түрінде немесе фигуралық жақшаларға орналастырып математикалық формула түрінде ұсынуға болады. жүктеу/скачать 1,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|