sin a |
0
|
|
|
|
1
|
0
|
-1
|
0
|
cos a
|
1
|
|
|
|
0
|
-1
|
0
|
1
|
tg a
|
0
|
|
1
|
|
|
0
|
+
|
0
|
Ctga
|
|
|
1
|
|
0
|
-
|
0
|
-
|
Б
ұл аталған 8 бұрышты төмендегi 4,5-суреттерден айқын көруге болады.
4-сурет
Келтiру формулалары. Кейде берiлген тригонометриялық өрнектердi ықшамдағанда немесе мәнiн есептегенде, тригонометриялық теңбе-теңдiктiң дұрыстығын дәлелдегенде, тригонометриялық теңсiздiктер мен теңдеулердi шешкенде келтiру формулаларын жиi қолдануға тура келедi.
Бұл тақырыпты оқушылар саналы түрде меңгеру үшiн тригонометриялық функциялардың анықтамалары мен таңба тұрақтылық интервалдары, жұп-тақтылығы, кейбiр бұрыштардың тригонометриялық функцияларының мәндерi және қосу теоремаларын қайталап пысықталады.
Аргументтерi: болып келген тригонометриялық функцияларды аргументi функциялар арқылы өрнектейтiн формулаларды келтiру формулалары деп атайды, мұндағы -аргументтiң кез келген мүмкiн мәнi.
1. Келтiру формулаларының бiрiншi тобы ол тригонометриялық функциялардың жұп және тақ болуына байланысты, яғни косинус жұп функция; ал синус, тангенс және котангенстер тақ функциялар болады:
cos(-)=cos; sin(-)=-sin; tg(-)=-tg; ctg(-)=-ctg (1)
Бұл формуладан мынандай ереже шығады: коинустың аргументiндегi минус таңбасын қалдырып кетуге, ал синус, тангенс, котангенстердiң аргументiндегi минус таңбасы функция таңбасының алдына шығаруға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
