№5-6/2022 Қазақ тілі және әдебиеті. Русский язык и литература
18
екенін бүгінде әлем аренасына шығып тағы бір мәрте паш
еттік. Бұл біз үшін зор қуаныш. Ал, осы өрлеу, өркендеу жыл-
дары халқымыз, біз, өз еншімізге ғана бұйырған баға жет-
пес ешбір елдің тіл байлығы тең түспес сөз байлығымызды,
саф алтын – сөз өнерімізді, шешендік өнерімізді дамытуға
қаншалықты ат салысып, үлес қосу парызымыз деп ойлай-
мын.
Әдебиет 1. «ЕГЕМЕН ҚАЗАҚСТАН» газетінің сайты.
2. Теплов Б.М. Психология
3. Сыздықова Р. Сөздер сөйлейді. – Алматы, 1994 ж.
4. Керімханұлы Б. Тіл деген не?
ҚАЗАҚ ТІЛІ ПӘНІН ВЕБ
ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ
ҚОЛДАНУ АРҚЫЛЫ ОҚЫТУ
Камшат Оңласынқызы ОҢЛАСЫН Юрий Гагарин атындағы мектеп-лицейдің
қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі,
Аса ауылы, Жамбыл ауданы, Жамбыл облысы
Қазақстан Республикасының «Білім беру тура-
лы» Заңында еліміздің білім беру жүйесінің басты
міндеттері атап көрсетілген. Сол міндеттердің бірінде
былай делінген: «Білім беру жүйесін ақпараттандыру,
оқытудың жаңа технологиясын енгізу, халықаралық
коммуникациялық желілерге шығу» делінген. Бұл
міндеттерді шешу үшін нәтижеге бағытталған білім
берудің жаңа жүйесіне көшуіміз керек екендігі ай-
дан анық. Бұл үшін әр мұғалім, жеке тұлға күнделікті
ізденіс арқылы барлық жаңалықтар мен өзгерістерге
батыл жол ашарлық жаңа тәжірибеге, жаңа ақпараттық
технологияларға, әлеуметтік, тұлғалық және жеке
құзыреттіктерге ие болуы тиіс. Бұл талаптар күнделікті
әдістемелік жұмыстың жүйелі түрде ұйымдастырылуы
негізінде жүзеге асырылады. Олай болса, бүгінгі күннің
басты талабы – жаңа ақпараттық технологияларды
пайдалану арқылы дамыта оқыту, қашықтан оқыту,
дара тұлғаға бағыттап, оқыту мақсаттарын жүзеге асы-
ра отырып, оқу-тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің
тиімділігі мен сапасын жоғарылату. Интерактивті
тақталар компьютерлік мәдениетке енгізілген мате-
риалды ұсынудың таза презентациялық формасынан
аулақ болуға мүмкіндік береді, конспекциядан бас тарту
арқылы сабақ уақытын үнемдейді. Интерактивті тақталар
оқу үшін бөлінген уақытты тиімді пайдалануға және жал-
пы білім беру тиімділігін арттыруға көмектеседі.
Білім беру процесіне ақпараттық-коммуникациялық
технологиялар енгізетін өзгерістер, Ақпараттық-
коммуникациялық
технологияларды
қолданудың
оқушыға әсері – осы технологиялар бойынша жұмыс
жалпы білім беру циклінің құрылымын сақтап қана
қоймай, білім беру мазмұнының міндетті минимумының
талаптарына толық сәйкес келеді, сонымен қатар:
- пәнге деген танымдық қызығушылықты арттыруға
ықпал етеді;
- оқушылардың пән бойынша үлгерімінің өсуіне
ықпал етеді;
- оқушыларға өздерін жаңа рөлде көрсетуге мүмкіндік
береді;
- өзіндік өнімді қызмет дағдыларын қалыптастырады;
- әр оқушы үшін сәттілік жағдайын жасауға ықпал
етеді.
АКТ нақты балаға жұмыс істейді. Оқушы қанша
үйренсе, сонша алады, қарқынмен және ол үшін
оңтайлы жүктемелермен жұмыс істейді. Әрине, АКТ да-
мушы технологияларға жатады және оқыту процесіне
кеңінен енгізілуі керек.
АКТ артықшылығы:
- сабақта уақытты үнемдеу;
- материалға батыру тереңдігі;
- оқытудың жоғары уәждемесі;
- оқытудағы интегративті тәсіл;
- аудио -, бейне -, мультимедиа-материалдарды бір
мезгілде пайдалану мүмкіндігі;
- оқушылардың коммуникативті құзыреттілігін қалып-
тастыру мүмкіндігі, өйткені оқушылар сабақтың белсенді
қатысушылары болады, оны өткізу кезеңінде ғана емес,
сонымен қатар дайындық кезінде, сабақтың құрылымын
қалыптастыру кезеңінде;
- өз бетінше ойлау, дауласу, пайымдау, оқуды
үйрену, қажетті ақпаратты өз бетінше алу үшін пән
бойынша жеткілікті білім алған оқушылардың белсенді
ұстанымына арналған түрлі іс-шараларды тарту.
Іс жүзінде білім беру процесінде ақпараттық-
коммуникациялық технологияларды қолданудың тиім-
ділігі келесі көрсеткіштермен дәлелденеді:
- пән бойынша білім беру сапасын арттыру;
- пәнге деген танымдық қызығушылықты арттыру;
- ақпараттық мәдениет деңгейін арттыру;
- сабақта өзіндік өнімді іс-әрекеттің үлесін арттыру.
Мен қазақ тілі сабақтарындағы АКТ кез келген
басқа сабақтардағыдай қажет екеніне сенімдімін.
Біз ақпараттық қоғамда өмір сүріп жатырмыз, онда
ақпаратқа ие адам әлемді иеленеді. АКТ қолдану зама-
науи сабақтың мүмкіндіктерін едәуір кеңейтеді.
Қазіргі әлемде бізді адам жаңа ақпараттық
технологиялардың көмегінсіз қайта өңдей алмайтын
және қолдана алмайтын көптеген ақпарат қоршайды.
Уақыт жаңа шекараларды талап етеді, біздің өміріміз
компьютерді және онымен бірге ақпараттық технология-
ларды үнемі толтырады.
«Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар
– бұл қоғам ақпаратты жинау, сақтау, өңдеу және тара-
ту үшін пайдаланатын әдістердің, құрылғылардың және
өндірістік процестердің жиынтығы» екендігіне сүйене
отырып, оқытушының практикалық іс-әрекетіндегі ба-
сты нәрсе – бұл оқу іс-әрекетіндегі АКТ рөлін түсінуге
қаншалықты жақын. Ақпараттық технологиялар тек
білім алушыға ғана емес, мұғалімге де дамуға ерекше
мүмкіндік береді. Уақыт өз шарттарын белгілейді. Бұл
бізге техникалық процестің жаңа нұсқаларын ұсынады.
Кеше мүмкін емес, тіпті фантастикалық болып көрінген
нәрсені дәл қазір жүзеге асыруымыз керек.
Білім беруді ақпараттандырудың дидактикалық
принциптерін түсіну, мультимедиялық сабақтарды
өткізудің нақты технологиялары мен педагогикалық
әдістерін дамыту қажет екені анық. Компьютер
қаншалықты керемет болса да, тірі мұғалімді алмасты-
ра алмайды. Бірақ бұл оның жұмысын жеңілдетуге, ба-
лаларды қызықтыруға, материалды көрнекі, жаңа сапа-
лы деңгейде қабылдауға көмектеседі.