Лобзин с. А. Электр машиналар
Дизель-генератор (11.6 сурет)
жүктеу/скачать 8,41 Mb.
|
электр машиналары (1)
Дизель-генератор (11.6 сурет). Бұл генератордың қуаты аз (1...2 МВт-қа дейін), іштен жану қозғалтқышымен біріккен. Біліктің ор- наласуы көлденең. Қоздырғыш (яғни, синхронды генератор қозды- руының орауышын қуат беретін тұрақты ток генераторы) дизель-ге- нераторының фланеціне бекітілуі және ортақ білігі болуы мүмкін. Бұл тұрпатты генераторлар 600–1500 айн/мин айналым жиілігіне есептеледі, осылай, айқын көрініп орындалатын полюстің бестен екі жұбына дейін болады. Аз ғана қуатқа ие бола отырып, дизель-гене- раторында өлшемдері үлкен емес роторларға ие, сондықтан да бо- лар болмас 1500 айн/мин айналым жиілігінде айқын полюсті ротор төзімділіктің талаптарын қанағаттандырады. Дизель-генераторлар
261жылжымалы және кіші стационарлы электростанцияларда қолданы- лады. Кемені электрмен жабдықтауға арналған ДГМ-200/1500 суасты дизель-генераторының қуаты 200 кВт және қима өлшем 1,2 м. те- пловоздарда орнатылатын 1А-9ДГ дизель-генераторының қуаты 2,2 МВт және оның қима өлшемі шамамен 2 м.
Синхронды генератор зәкірінің әсері туралы ұғым. Генератор- ды бос жүргізген кезде, яғни ток зәкірлі орауда болмаған жағдай- да, (статор орауында) статор мен ротор өзектерінде, сонымен қатар әуе саңылауында қоздыру орамасының магнит қозғаушы күшімен Fв пайда болған тек негізгі магнитті ағын Фв ғана болады (магнитті қозғаушы күші туралы ұғым 1.6 бөлімінде айтылады). Генератор жүктемені қуат бергенде, зәкір орауы бойынша ток өтеді, онымен зәкірдің МҚК Fa байланысты. Бұл МҚК фаза бойын- ша МҚК-ға сәйкес келетін зәкірдің магнитті ағынын Фа құрады. Е с к е р т у. Бұрын электр машинасының зәкіріне жа- татын шамалар белгілерінде орыс тілінің «я» индексі пайда- ланылған. МҚК, магнитті ағын және синхронды машинаның зәкір кедергілері белгілерінде дәстүрлі түрде латын индексі «а» (armature— зәкір) қолданылатын болады. Негізгі магнитті ағын Фв зәкір ағынымен бірге Фа қорытқы маг- нитті ағын Ф түзеді. Зәкір МҚК-ың қорытқы магнитті ағынға әсері зәкір әсері деп ата- лады. (тұрақты ток машиналарына қарай зәкір әсері 1.6 бөлімінде талқыланған) тұрақты ток машинасы және синхронды машинада зәкір әсері зәкір тогының мәндеріне, генератор параметрлеріне, статор мен ротор өзектерінің қанығу дәрежесіне тәуелді болады. Айнымалы ток машинасының ерекшелігіне зәкір әсерінің жүктеме сипатына тәуел- ділігі жатады (белсенді, индуктивті, сыйымдылықты немесе аралас). Зәкір әсерін зерттеу кезінде синхронды машинада екі реакция- ның теориясын қолданған ыңғайлы, онда статор (зәкір) орамасымен құрылған ағын бойлық және көлденең ағындардан тұратынын көр- сетеді: бойлық ағын полюстер осі бойымен бағытталған, яғни негіз- гі ағын бағытында немесе осы бағытқа қарсы бағытта, ал көлденең ағын бойлықпен салыстырғанда 90 эл.град-қа бұрылған. жүктеу/скачать 8,41 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|