латын біршама шекті мәннен аспауы тиіс (12.4-бөлімді қараңыз).
Бос жүріс режиміне сүйене отырып қаралып отырған генератор- дың бастапқы қозғалтқышының айналдыру иінкүшін азайтатын не- месе бастапқы қозғалтқышты мүлде сөндіретін болса, желінің үш фазалы кернеуімен қамтамасыз етілетін статордың айналып тұратын магнитті өрісі өзімен бірге роторды тартады. Бұл жағдайда генера- тор энергияны желіден ала отырып, қозғалтқыштың режимінде жұ- мыс істейтін болады (синхронды машинаның қозғалтқыш режимі 13.1-бөлімде қаралады).
Сонымен, бастапқы қозғалтқыштың айналдыру иінкүшін өзгер-те отырып, синхронды машина желіге беретін белсенді қуаттыреттеуге,сондай-ақмашинанықозғалтқышрежимінеауыстыруғаболады.
Тұрақтыайналдыруиінкүшіжәненөлдікбелсендіқуаткезін-де қоздыру тогын өзгерту. Қайтадан бастапқы ретінде синхронды генератордың бос жүріс режимін қарастырамыз. Бастапқы қозғал- тқыштың айналдыру иінкүшін өзгертпей генератордың қоздыру тогын арттыратын болса (яғни генератордың қайта қозу режимінорнататынболса), оның E0 ЭҚК-сы артады (12.2, бсуреті). Генера- тордың контурында әрекет ететін қорытқы ΔЕ ЭҚК модулі — желі генератордың ЭҚК модулі мен желі кернеуінің айырмасы ретінде
анықталады (ΔЕ = Е0 – Uc), бұл Е0 ЭҚК күші Uc кернеуіне қарсы фа- залық, ал генератордың ЭҚК модулі желі кернеуінің модулінен аса- тын жағдайда (12.1) теңдігінде көрсетілген. Бұл ретте қорытқы ΔЕ ЭҚК күші Е0 генераторының ЭҚК күші секілді фазаға ие. Қорытқы ΔЕ ЭҚК күші фаза бойынша осы ЭҚК-дан 90°-қа артта қалатын зәкір тогын туғызады. Осы жағдайда бұл ток генератордың керне-уінен де 90°-ға артта қалады, яғни Iр реактивті ток болып табылады. Генератордың белсенді қуаты P2 = mUгIcosφ = mUгIcos90° = 0, яғни қоздыру тогы өзгермеген жағдайда, қаралып отырған генератор мен желі арасында белсенді қуат бөлу үдерісі жүрмейді.
Артта қалатын Iртогы генератор зәкірінің бойлық магнитсіздендіру реакциясын тудырады (11.3-бөлімді қараңыз). Желініңкернеуінеқаты- сты алғанда бұл ток озық болып табылады; ол барлық қалған генера- торлар үшін зәкірдің бойлық магниттелген реакциясын тудырады.
Бос жүріс режиміне сүйене отырып, генератордың қоздыру тогын азайтатын болса (жете қозбау режимін орнату), E0 генераторының ЭҚК-сы азаяды кемиді (12.2, всуреті). Қорытқы ΔЕЭҚК модулі ΔЕ = Uс– Е0ретінде анықталады, бұл ретте қорытқы ΔЕЭҚК күші Е0ге-