Коммутацияны жетілдіру шаралары қосымша is токты азайтуға бағытталған.
Қосымша полюстер. Байланысқан бөліктерде, пайда болатын өзіндік индукцияның ЭҚК өтеп беру үшін тұрақты ток машинаның геометриялық бейтараптамасында ү с т е м е ( қ о с ы м ш а ) п о - л ю с т е р д і орнатады. Қосымша полюстердің орамасын зәкір ора-
42
масымен (щеткалар арқылы) бөлімдерге қосылады.
Тұрақты ток генератордың негізгі (N және S) және қосымша (n және s) полюстері, сондай-ақ зәкірдің белсенді тараптар бөліктері 1.15-суретте көрсетілген. Зәкір орамасының әр белсенді жағында негізгі полюстермен индукцияланған ЭҚК бағыты белгіленген. Екі коммутацияланған бөліктері геометриялық бейтараптама қасында (П3 және П6 ойықтарында) орналасқан. Осы бөліктердің біреуі 1және 6коллекторлық тілімшелермен, ал екіншісі 3және 4коллектор- лық тілімшелермен қосылады (сонымен қатар маңдайлы қосылы- старды көрсететін 1.8 - суретті қараңыз). Осы бөліктерде негізгі бағыттар бойынша енгізілген электр қозғалтқыш күштерінің бағыт- тары 1.15 – суретте жұқа кресттермен және кішкентай нүктелермен белгіленген, бұл ЭҚК бейтараптама қасында шағын екендігін біл- діреді.
R жүктемесінде бөліктердегі ток бағыттары ЭҚК бағыттарымен сәйкес келеді. Коммутациялық бөліктерде ток азаяды және жоғары- да айтылғанға сәйкес, төмендейтін токты қолдайтын және төменгі
коммутацияның себебі болатын es өзіндік индукцияның ЭҚК пайда болады. Егер генератордың статорында, орамасының бойымен зәкір тогы өтетін қосымша полюстер орнатылса, онда осы полюстер бай-
ланысу бөлігінде қосымша ед ЭҚК туралайтын болады.
Соңғысын өтеу үшін, осы ЭҚК eдөзіндік индукцияның ЭҚК-ін қарсы бағыттау қажет. Генераторда, осы қосымша оңтүстік полюс