ТҰРАҚТЫ ТОК ҚОЗДЫРҒЫШТАРЫНЫҢ ТЕЖЕУІ
|
Тежеудің үш электр әдістері қарастырылады: динамикалық, кері қосу және рекуперациялық. Барлық әдістерді бір ерекшелік бірік- тіреді: қозғалтқыш тежеу кезінде генератор режиміне өтеді. Бұл жағдайда электрмагниттік күштер зәкір орамасының өткізгіштер қозғалысына қарсы бағытталған (1.1-суретті қараңыз), сондықтан электрмагниттік иінкүш зәкір айналуына қарсы бағытталған болады. Динамикалық тежеу. Тәуелсіз немесе параллель қоздыру ай- налмалы қозғалтқыштың динамикалық тежеу жағдайын жасау үшін,
келесі қажет:
қозғалтқыштың зәкірін қуат көзінен ажыратылуы керек
және R кедергісімен кедергіге тұйықтау керек;
қоздыру орамасын полярлықты өзгертпестен қуат көзіне қосып қалдыру.
Қозғалыс режимінде зәкір тогының бағыты қуат көзінің поляр- лығы бойынша анықталады, ал оның айналу кезінде зәкірге индук- цияланған ЭҚК токқа қарсы бағытталады (қарсы ЭҚК (3.1 бөлімін қараңыз)). Зәкірді кедергіге ауыстырғаннан кейін, зәкір тогының бағыты ЭҚК бағытымен анықталады, ал ток өткізгіштің әр белсенді өткізгішіне әрекет ететін электрмагниттік күш сол қолдың ережесіне сәйкес бағытты өзгертеді. Сондықтан, айналмалы иінкүштен теже- гіш иінкүшіне электрмагнитті иінкүштің де бағыты өзгереді. Тежеу үрдісінде электрмагниттік иінкүш ((3.10) теңдеуін қараңыз) азаяды.
107
Іс жүзінде, генераторлық режимде Iя зәкір тогы индукцияланған ЭҚК анықталады. Тежеу кезінде ЭҚК азайғандықтан ((2.7) теңдеу- ді қараңыз), зәкір тогы және электрмагниттік иінкүш азаяды. Тежеу үдерісінде пайда болатын электр энергиясы R кедергіде жылуға ай- налады.
Динамикалық тежеу режиміне ауысу үшін, жүйелі қоздыру қозғалтқышында:
қуат көздеріне қосылатын сымдардың ұштарын, көздерінен ажыратып, R кернеуімен кедергіге қосу керек;
жүйелі қоздыру орамасына қосылған сымдардың ұштарын орындарымен ауыстыру қажет. Соңғысы зәкір тогының бағытын өз- герту кезінде, қоздыру орамасының магнит ағынының бағыты өзгер- генде қажет.
Ауыстырудың екеуі де бір пакетті ауыстыру арқылы жүзеге асы- рылады.
Қозғалтқыштың динамикалық тежеу сәтінде, қоздыру орамасы параллель және тәуелсіз қоздыру кезінде сыртқы көзден қуат ала- ды. Жүйелі қоздыру орамасында ток индукцияланған ЭҚК әсерінен ағып кетеді және қоздыру ағымы ЭҚК төмендеуімен азаяды.
Достарыңызбен бөлісу: |