Ұлттық баяндама
жүктеу/скачать 11,26 Mb. Pdf көрінісі
|
53 Қазақстан – 4 (+2), Павлодар – 7 (+5), Ақтөбе– 4 (+2), Қарағанды – 6 (+4), Жамбыл– 4 (+2), Оңтүстік Қазақстан – 4 (+2), Қызылорда – 2 (+1), Атырау– 2 (+1), Маңғыстау облыстарында – 2 (+1). Мектеп сапасының қолжетімділігінің заңдылықтары мен үрдістері гимназиялар мен лицейлердің дамуына септігін тигізеді. 2012 жылы белгілі бір пәндерді тереңдетіп оқытатын мектептер саны 26,22%, гимназия – 1,84%, лицейлер – 1,12% құрайды . Пәндерді тереңдету мектептер Астана қаласында (88,57%) және Атырау облысында (83,84%) кездеседі , ал ең азы Алматы облысында орналасқан (10,66%) (2.1.6 кесте ). 2.1.6 кесте. Пәндерді тереңдетіп оқытатын орта білім беретін мекемелер түрі мен типтері, % Өңір Пәндерді тереңдетіп оқытатын мектептер Гимназиялар Лицейлер Ақмола облысы 13,47 1,27 0,63 Ақтөбе облысы 32,81 1,12 0,22 Алматы облысы 10,66 0,81 0,67 Атырау облысы 83,84 5,05 1,52 Шығыс Қазақстан облысы 12,75 1,72 1,43 Жамбыл облысы 17,98 1,97 0,44 Батыс Қазақстан облысы 26,46 2,18 1,46 Қарағанды облысы 50,54 2,88 1,08 Қостанай облысы 11,27 1,23 0,35 Қызылорда облысы 41,03 2,76 5,52 Маңғыстау облысы 68,29 4,07 7,32 Павлодар облысы 48,42 0,24 0,49 Солтүстік Қазақстан облысы 10,60 0,68 0,68 Оңтүстік Қазақстан облысы 19,33 0,79 0,10 Алматы қаласы 61,88 13,81 5,52 Астана қаласы 88,57 4,29 2,86 ҚР 26,22 1,84 1,12 Дереккөз : «Қазақстан Республикасының Ұлттық Білім Статистикасы және бағалау орталығы» Ұлттық Баяндама » ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 54 Жастардың бәсекеге қабілетті болып өсуіне Назарбаев Зияткерлік мектептер жүйесі де өз үлесін қосты. 2012 жылы Назарбаев Зияткерлік мектебінің саны 7 болған (2011 жыл – 6 бірлік ). Батыс Қазақстан облысында Назарбаев Зияткерлік мектебінің физика - математтикалық бағыттағы бір мектебі ашылды ( Орал қаласы ). Оқыту 7 - шы сыныптан 11 сыныпқа дейін қазақ, орыс және ағылшын тілінде жүргізіледі. Дарынды балаларға арналған ұйымдар қамтамасыз етеді. 2012 жылы олардың саны 115 болса, оның 54 бірлігі – математика, 10 – жалпы - гуманитарлық, 34 - көпсалалы, 10 - музыкалық, 7 - әскери - спорттық бағытта. 2012 жылы мүмкіндігі шектеулі балалар мен дамулары тежелген балаларға арналған 388 жалпы білім беретін мектептерде арнайы сыныптар тіркелді. 2011 жылмен салыстырғанда мұндай мектептер саны 15 бірлікке көбейгенін көрсетеді ( 2.1.9 сурет, қосымша, 2.1.8 кесте ). 2.1.9 сурет. Арнайы сыныптары бар жалпы білім беретін мектептер, бірлік Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері Арнайы ұйымдасқан білім ордалары әртүрлі. Олар әлсіз еститіндерге, естімейтіндерге, көздері көрмейтіндерге, нашар көретіндерге, қозғалғыш мүшелерінде ақау барларға, сөйлеу, ойлау қызметтері тежелген және психикалық дамуы тежелгендерге арналады. Арнайы жалпы білім беретін мектептер саны 106 бірлікті құрады. Ол 2011 жылмен салыстырғанда 4 бірлікке артық (2.1.10 сурет ). 20 18 29 43 28 18 27 23 54 3 16 26 2 32 18 31 68 15 56 100 79 59 60 96 224 11 24 101 5 51 107 163 арнайы сыныптары бар мектептер арнайы сыныптар саны ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 55 2.1.10 сурет. Даму мүмкіндіктері шектеулі балаларға арналған арнайы жалпы білім беру орталықтары, бірлік Дереккөз : ҚР БҒМ мәліметтері Ескерту: Солтүстік Қазақстан облысында арнаулы білім беретін ұйымдарда оқу арнаулы екі оқу бағдарламасы бойынша жүргізіледі: нашар еститіндерге және ПАҚ балалар Мүмкіндіктері шектеулі балаларға арналған мекемелер саны Қостанай, Шығыс Қазақстан, Алматы, Солтүстік Қазақстан, Оңтүстік Қазақстан облыстарында байқалады ( 2.1.7 кесте ). 2.1.7 кесте Мүмкіндіктері шектеулі балаларға арналған арнайы білім беру орталықтарының өзгеріс динамикасы, бірлік Өңір 2011 2012 Динамика Ақмола облысы 5 5 Ақтөбе облысы 5 5 Алматы облысы 6 7 +1 Атырау облысы 3 3 Шығыс Қазақстан облысы 14 16 +2 Жамбыл облысы 4 4 Батыс Қазақстан облысы 3 3 Қарағанды облысы 12 10 -2 Қостанай облысы 2 7 +5 Қызылорда облысы 7 3 -4 Мағыстау облысы 5 5 Павлодар облысы 8 8 Солтүстік Қазақстан облысы 7 8 +1 Оңтүстік Қазақстан облысы 11 12 +1 Алматы қаласы 9 9 Астана қаласы 1 1 ҚР 102 106 +4 Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері 1 7 8 12 6 3 56 9 2 8 8 12 9 3 55 10 2011 жыл 2012 жыл ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 56 Сонымен қатар республикада 57 психологиялық - медициналық - педагогикалық кеңестер, 20 оңалту орталықтары , 63 инклюзивті және түзету кабинеттері , 129 психолого - педагогикалық түзету кабинеттері, 558 логопедтік орталықтар бар ( 2.1.11 сурет ). 2.1.11 сурет. Педагогикалық - түзету қолдау көрсететін арнайы мекемелер, бірлік Дереккөз : Ұлттық ғылыми - тәжірибелік түзету педагогика орталығы Мүмкіншіліктері шектеулі балаларға педагогикалық - түзету көмектерін көрсететін мекеменің басым бөлігі Қостанай облысында орын алады (116 бірлік ), азы – Маңғыстау облысында (5 бірлік) ( 2.1.12 сурет ). 2.1.12 сурет. Дамуында мүмкіндіктері шектеулі балаларға арналған педагогикалық - түзету көмектерін көрсететін арнайы ұйымдар, өңір Дереккөз : Ұлттық ғылыми - тәжірибелік түзету педагогика орталығы 57 20 129 479 56 20 129 558 ПМПК Оңалту орталықтары КППК Логопедиялық орталықтар 2011 жыл 2012 жыл 4 2 7 2 6 5 3 2 5 4 2 4 3 2 3 2 0 1 2 1 0 0 3 1 3 0 1 1 0 1 2 1 7 6 15 7 11 7 11 3 6 11 2 11 11 16 2 3 41 39 0 1 18 5 50 82 13 101 0 90 49 0 6 63 ПМПК Оңалту орталықтары КППК Логопедиялық орталықтар ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 57 Осылайша, жалпы білім беретін мекемелер балалардың әр түрлі категорияларын біліммен қамтамасыз етеді. Мемлекеттің білім ауқымы халықтың сұранысына сай «100 мектеп, 100 аурухана» бағдарламасы сәтті мәресіне жетті. 2012 жылы он екі жылдыққа өтумен байланысты жаңа мектептер салу жөнінде жаңа бағдарлама іске қосылды. Сонда да оқу мекемелерінің аздығы мәселесі әлі де бар. Себебі, Шығыс Қазақстан (65), Қызылорда (34), Жамбыл (33) облыстарындағы мектептер тозығы жеткен. Оңтүстік Қазақстан (249), Алматы (206), Жамбыл (177 бірлік) облыстарындағы мемлекеттер күрделі жөндеу жұмыстарын қажет етуде. Жаңа оқу орындарын салу қажеттілігі Алматы мен Астана қалаларында байқалады. Егер мектептердің қажеттілігі жоғарғы аталған өңірлерде мекеменің тозығының салдарынан туындаса, Астана мен Алматы қалаларында жаңа мектептер қажеттілігі халық санының көп болуы, қала экономикасының қарқынды дамып, қалаға көшіп келіп жатқандар санының артуымен байланыстырылады. Техникалық және кәсіби білім Техникалық және кәсіби білім берудің құрылымдық, қызметтік, мазмұндық өзгеруі мемлекетте осы білімнің деңгейін іске қосу қажеттілігін анықтады. 2012 жылы техникалық және кәсіби білім беру ұйымдар жүйесінің 888 бірлік құрағанын айтты ( 2011 – 896 бірлік .). Оның ішінде 499 бірлік мемлекеттік білім беру ұйымдары, 389 – мемлекеттік емес (2011 жылы - 385). Техникалық және кәсіби білім беру орталықтарының басым бөлігі Оңтүстік Қазақстан (99 бірлік ), Шығыс Қазақстан (97 бірлік) облыстарында және Алматы қаласы бойынша (87 бірлік ) (2.1.8 кесте, қосымша, 2.1.9 кесте ). ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 58 2.1.8 кесте. Техникалық және кәсіби білім беру ұйымдарының жүйесі / жекешелендіру формасы, бірлік № Өңір ТжКБ Мемлекеттік Мемлекеттік емес 2011 2012 2011 2012 1 Ақмола облысы 45 30 30 14 15 2 Ақтөбе облысы 42 25 25 17 17 3 Алматы облысы 72 41 41 32 31 4 Атырау облысы 24 18 18 7 6 5 Шығыс Қазақстан облысы 97 54 51 46 46 6 Жамбыл облысы 54 30 30 26 24 7 Батыс Қазақстан облысы 39 28 28 11 11 8 Қарағанды облысы 84 54 50 34 34 9 Қостанай облысы 48 36 36 12 12 10 Қызылорда облысы 37 17 17 19 20 11 Маңғыстау облысы 25 15 15 11 10 12 Павлодар облысы 53 39 37 16 16 13 Солтүстік Қазақстан облысы 32 25 26 7 6 14 Оңтүстік Қазақстан облысы 99 44 44 50 55 15 Алматы қаласы 35 12 12 60 63 16 Астана қаласы 87 27 24 23 23 17 Республикалық колледждер 13 16 13 0 - 18 Республикалық орталықтар 2 2 ҚР 888 511 499 385 389 Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері Жүйенің қызметіне жасалған талдау ТжКБ мемлкеттік ұйымның 12 бірлікке азаюы, мемлекеттік емес ұйымның 4 бірлікке өсуіне әкеп соқты. 2012 жылы ТжКБ ұйымның көп болуы Шығыс Қазақстан облысында (51 бірлік ), азы Алматы қаласында - (12 бірлік ). ТжКБ мемлекеттік емес түрі Оңтүстік Қазақстанда (+5 бірлік), Қызылордада (+1 бірлік ) және Алматы қаласында (+3 бірлік ). 2012 жылы ауылдық жерлердегі колледждер саны олардың жалпы санының 20 % құрайды. Ауылдық жердегі техникалық және кәсіби білім беру ұйымдарының өсуі Солтүстік Қазақстан облысында 3 бірлікке, Маңғыстау - 2, Ақмола - 1, Шығыс ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 59 Қазақстан - 1 және Оңтүстік Қазақстан облыстарында – 1 бірлікке өсті (2.1.13 сурет ). 2.1.13 сурет. Техникалық және кәсіби білім беру ұйымдарының ауылдық жердегі жүйесі, бірлік Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері Ауылдық жерлердегі колледждерді дамыту агроөндірістік кешендерге ауыл шаруашылығының өндіріс саласының мамандарымен қамтамасыз етулеріне жол ашады. Техникалық және кәсіби білім беру орталықтарындағы тілдік саясат ҚР «Білім туралы» Заңындағы «ҚР тілдері жайлы» және «Білім туралы» тарауына сәйкес жүргізіледі. 2012 жылы 130 ТжКБ ұйымдары қазақ тілінде, 176 - орыс тілінде, 582 – қазақ және орыс тілдерінде оқу үдерістерін жүргізген (2.1.9 кесте ). 10 6 29 5 17 18 15 11 11 9 4 10 13 18 11 6 26 5 18 17 13 11 11 9 6 10 16 19 2011 2012 ҰЛТТЫҚ БАЯНДАМА 60 2.1.9 кесте. Техникалық және кәсіби білім беру ұйымдарының жүйесі, бірлік Өңір ТжКБ ұйымдарының барлығы Олардың ішінде Қазақ тілінде оқу Орыс тілінде оқу Аралас тіліндегі оқу Ақмола облысы 45 2 14 29 Ақтөбе облысы 42 8 0 34 Алматы облысы 72 5 2 65 Атырау облысы 24 4 0 20 Шығыс Қазақстан облысы 97 6 38 53 Жамбыл облысы 54 15 1 38 Батыс Қазақстан облысы 39 0 2 37 Қарағанды облысы 84 5 61 18 Қостанай облысы 48 0 23 25 Қызылорда облысы 37 28 0 9 Маңғыстау облысы 25 9 0 16 Павлодар облысы 53 1 10 42 Солтүстік Қазақстан облысы 32 0 21 11 Оңтүстік Қазақстан облысы жүктеу/скачать 11,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|