Ұлттық баяндама

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
122 
3.2.7 сурет. ТжКБ мемлекеттік ұйымдардың жатақханамен қамтамасыз ету 
  
 
 
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері
 
 
 
ТжКБ  қолжетімділігінің  қамтамасыз  ету  мақсатында  ауылдық  жастарға 
қосымша жатақханалардан
 577 
орын дайындады
. 
Қостанай  облысында  екі  333  орындық  жатақхана  берілді
  (
қайта  жөндеу 
жұмыстарының  арқасында  Сарыкөл  колледжіне  берілді 
-   
207  орын  және
                    
№11 
 
колледжі  Рудный
 
қаласындағы
 
–
  126 
орын).  Павлодар  облысында  оқу 
корпусының  қайта  жөндеу  жұмыстарынан  кейін  40  орындық  жатақхана  берілді,
 
Жамбыл облысында 
- 
өңірлік Т.Рысқұлов атындағы ауылшаруашылық колледжінің 
қайта жөндеу жұмыстарынан кейін 204 орын дайындалды.
 
Осылайша, 2012 жылы 577 орын берілді, жалпы жатақханаға мұқтаждардың 
3,07% 
құрады  (18
 
805  адам
). 
Болашақтағы  демографиялық  өсуге  байланысты 
жатақханалар салу жоспарда бар
 (
қосымша, 
3.2.9 
кесте
).  
2012 
жылы республиканың ЖОО
-
нда
 220 109 
басқа қаладан келіп оқушылар 
құраса,оның  көбісі
 
Алматы
 
қаласында  –
  86 
484  адам,  ең  азы
 
–
 
Атырау  (2
 867) 
облыстарында
. 
ҚР  БҒМ  мәліметтері  бойынша  әлі  де  баспанасыз  жүрген 
студенттер саны
 55 871. 
Аймақтық көлемде бұл мәселе толықтай шешілген аймақ 
Солтүстік Қазақстан облысы
.  
Жергілікті 
атқарушы 
органдарымен, 
ЖОО 
кеңестерінің 
серіктес
-
мекемелермен  біріге  отырып,  өзге  қалалардан  келетін  жастарды  жоғарғы  және 
техникалық білім беру жүйесімен қамту мәселесі көтерілді
 (3.2.6 
кесте
).  
498 
321 
35 873 
17 486 
67,2 
484 
317 
34 157 
18 805 
64,5 
ТжКБ мемлекеттік 
оқу орындары, 
барлығы
 
Жатақханалардың 
саны
 
Жатақханада 
тұратындардың 
саны
 
Жатақханаларды 
қажет ететіндер 
саны
 
Қамтамасыз етілуі %
 
2011 
2012 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
 
123 
 
Аймақ
 
Өзге қалалардан 
келушілер саны, 
адам
 
Оның ішінде
 
Жатақхананы 
керек 
етпейтіндер саны
 
Олардың ішінде
 
Жатақханада 
тұрып 
жатқандар
 
Жатақхананы қажет 
ететіндер
 
Ақмола облысы
 
5 739 
4 299 
1 222 
218 
Ақтөбе облысы
 
7 248 
4 453 
1 433 
1 362 
Алматы облысы
 
5 261 
2 027 
1 316 
1 918 
Атырау
 
облысы
 
2 867 
1 197 
1 077 
593 
ШҚО
 
12 767 
5 212 
3 933 
3 622 
Жамбыл
 
облысы
 
4 436 
2 240 
1 090 
1 106 
БҚО
 
8 465 
1 930 
3 435 
3 100 
Қарағанды 
облысы
 
11 321 
2 411 
6 500 
2 410 
Қостанай облысы
 
6 377 
4 375 
1 776 
226 
Қызылорда 
облысы
 
6 624 
4 763 
1 358 
503 
Маңғыстау 
облысы
 
2 517 
444 
1 126 
947 
Павлодар
 
облысы
 
5 241 
2 444 
993 
1 804 
СҚО
 
2 476 
1 720 
756 
0 
ОҚО
 
28 874 
14 266 
7 996 
6 612 
Астана
 
қаласы
 
23 412 
7 318 
10 301 
5 793 
Алматы
 
қаласы
 
86 484 
32 873 
27 954 
25 657 
ҚР
 
220 109 
91 972 
72 266 
55 871 
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері
 
 
Өзіндік  білім  алу  мүмкіндігімен  қамтамасыз  ету,  оқу  залдары  мен 
кітапханамен  қамтамасыз  ету  тек  оқушылардың  ғана  емес,  сонымен  қатар  кез 
келген мамандық иесінің білімін дамыту үшін қажет.
 
Кітапханалық 
қордың 
қарқынды 
даму 
ұстанымына
 
«Назарбаев 
Университетінің»
 
кітапханалық  қоры 
ақпаратты  толықтай  алу  мүмкіндігін  жасады, 
енді  кітапханада  белгілі  бір  журнал,  газетке  жазылу  қажет  емес.
 
Оқырмандарға 
алдын  ала  топтастырылып,  жинақталып  қойған  кітаптармен  қамтамасыз  ету. 
Бүгінгі  таңда,
 
«Назарбаев  Университетінің»
 
кітапханасы
 
бұл  Қазақстандағы 
ғылыми  және  академиялық  ақпараттық  ресурстардың  тек  басылым  беттерінде 
ғана емес, сонымен электрондық түрлерінің болуы, сондай
-
ақ оқулықтардың орыс, 
қазақ, ағылшын тіліндегі мол қазынасы.
  
2012 
жылы  Университет  кітапханасының  қоры 
40  427 
дананы  (кітаптар
 
–
               
39  434 
дана
,  CD-DVD 
басылымдар
 
–
  993 
дана),
  165 
әр  пән  бойынша
 
шетел 
3.2.6 
кесте. Жоғарғы оқу орындарындағы жатақханалар жайлы мәліметтер
  
 
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
124 
ғылыми  кезеңдік  басылымдар
. 
Студенттер  мен  мұғалімдерге  50  ғылыми 
негіздердің  деректеріне,  мыңдаған  журналдар  рейтингтерінің  миллиондаған 
ғылыми  мақалаларына  деген  қолжетімділік  ашылды.
 
Көптеген  мәліметтер  тек 
Қазақстан  елдерінде  ғана  бірінші  рет  қолданылып  отырған  жоқ,  Орта  Азия 
елдеріндегі  тұсау  кесерлері  десек  болады.
 
«Назарбаев  Университеті» 
студенттеріне
  70  000 
академиялық  жинақтау  қорынан  электрондық  кітаптар 
қолжетімді.  Кейбір  ғылыми  негіздердің  мұрағаттық  тереңдіктері 
4 
ден
  300 
жасқа 
дейінгі уақытты құрайды.
 
 
Шетелдің  ақпарат  көздері  республикалық 
ЖОО
-
рына  әлемдік  интерактивті  негіздердің 
мәліметтерінің  қолжетімді  болуына  мүмкіндік 
береді.  ҚР  БҒМ  «Ұлттық  ғылыми
-
техникалық 
ақпараттар 
орталығының»
 
АҚ 
қолдауымен
 
Thomson  Reuters 
ғылыми  бөлімшесімен  Ұлттық 
Лицензияны  алуға  келісім
-
шартқа  қол  қойды.    Ғылыми  лицензия  қазақстандық 
академиялық  ұйымның 
Web  of  Knowledge 
мультипәндік  электронды  ғылыми
-
зерттеу  шатқалының  қолжетімді  болуына  жол  ашты. 
The  Web  of  Knowledge 
–
 
мультипәндік  электрондық  ғылыми
-
зерттеу  платформасы  тұтынушылардың 
қарқынды,  іздеу  жүйесі  арқылы  ақпараттарды,  мақалалар  мен  веб
-
парақшалары 
бойынша  қосымшаларды  алуға  мүмкіндік  береді.  Онан  басқа,  әлемдегі  импакт
-
факторы  жоғары  11  600  ғылыми  қазіргі  және  ретроспективті  пәнаралық
 
журналдарға  деген  тікелей  жол  ашады.    Қазіргі  кезде
  Thomson  Reuters 
реферативті негіздеріне 91 ЖОО, Springer 
 
–
 81, Elsevier 
–
 53 
оқу орны қолы жетіп 
отыр
. 
ЖОО  ПОҚ  мен  ғылыми  жұмыскерлер  импакт
-
факторы  бар  ғылыми 
журналдарда өз еңбектерін дайындауда,
 
соңғы 5 жыл ішінде
 0,5% 
өсті
. 
ҚР  БҒМ  мәлеметтері  бойынша,  7 
6
98  жалпы  орта  білім  беру 
орталықтарында  6
 
655  кітапханалар  тіркелді  (жабдықталған
 
- 
86,5%).  
Республиканың  барлық  мектептер  кітапханасының  қоры  100  195,1  миллион 
дананы  құрады
, 
мектеп  оқулықтары  –
  0,06%  (55 250,3 
мың
 
дана
), 
жаңа  буын 
оқулықтары  –
  0,05%  (48 
774,6  мың  дана
) 
мен  қазақ  тіліндегі  кітаптар
 
–
  0,04%                   
(39 575,9 мың дана).
  
2012  
жылы мектеп кітапханаларына бару 27 
428,8 
мың адамды құрады
. 
Оқу 
залдары  барлар
  58,9%  (3 917)  57 382 
отыратын  орындары  бар  кітапханалар
. 
Жалпы  саны
  7 824 
кітапханашылар  ішінде 
56,9% 
арнайы  кәсіби  мамандығы  бар 
мамандар
 (3.2.8 
сурет
). 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
 
125 
3.2.8.
сурет. Жалппы орта білім беру ұйымдарындағы кітапханалар жайлы мәліметтер 
 
 
 
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері
 
 
Республикалық  мектептерді  кітапханамен  қамтамасыз  ету  көрсеткіштеріне 
жасалған салыстырмалы талдау жұмыстары 2012 жылы республикалық білім беру 
ұйымдарының
  207 137 
дана  кітаптар  қорының  бар  екендігін  көрсетеді.
 
Мұндай 
көрсеткіштерінің  жоғарғы  деңгейі  Қостанай  (97,3%)  мен 
 
Маңғыстау  (94,7%) 
облыстарында байқалады
. 
Сонымен қатар Алматы қаласында
 (76,7%) 
мен
 
Батыс 
Қазақстан  (77,3%)  облыстарында  мектептерді  кітапханалармен  қамтамасыз  ету 
80% (қосымша, 
3.2.10 
кесте, 
3.2.9 
сурет) құрады.
 
 
3.2
.9 сурет. Ұйымдардың жалпы орта біліммен қамтамасыз ету, кітапханалармен
 % 
 
 
*
НЗМ
, 
«Бөбек»
 
мектеп
-
гимназиялары және ЖОО қарауындағы мектептердің есебісіз
 
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері
 
 
ТжКБ
 
жүйесінің  кітапханалық  қорында
  22 686 397 
дана  оқу  және  ғылыми
-
әдістемелік  әдебиеттер  бар.  Жыл  сайынғы  түсетін  жаңа  кітаптар  саны  1миллион 
363 
57 382 
3 917 
4 448 
7 824 
51 618,60 
27 428,80 
3 411,20 
9 407,30 
39 575,90 
48 774,60 
55 250,30 
100 195,10 
6 655 
Кітаптаның көлемі (мың.ш.метр)
 
Оқу залдарының отыратын орны
 
Оқу залдарының саны
 
Кітапханашы
-
мамандар
 
Кітапханашылар (адам)
 
Кітап беру (мың.дана)
 
Кітапханаға келушілер саны (мың.адам)
 
Кітап оқушылардың саны (мың)
 
Фондтың өсуі (мың.дана)
 
Соның ішінде, қазақ тіліндегі кітаптар …
 
Соның ішінде, жаңа буындағы оқулықтар …
 
Соның ішінде, мектеп оқулықтары (мың.дана)
 
Кітапханалық фонд (млн.дана)
 
Мектеп кітапханаларының саны
 
100,0
 
97,3
 
9
4
,7
 
92,9
 
91,2
 
88,3
 
87,2
 
86,9
 
86,8
 
86,6
 
86,4
 
85,4
 
84,3
 
84,0
 
82,4
 
81,4
 
7
7
,3
 
76,7
 
Р
ес
пу
б
л
ик
а
л
ы
қ 
ұй
ы
мд
ар
 
Қ
ос
танай
 
М
аңғ
ыс
та
у
 
Қ
ы
зы
л
ор
д
а
 
А
ты
ра
у
 
А
л
ма
ты
 
О
Қ
О
 
А
қтөб
е
 
А
қмо
л
а
 
ҚР
 
Қ
ар
ағ
анд
ы
 
Ж
ам
б
ы
л
 
ШҚО
 
П
авл
од
ар
 
СҚ
О
 
А
стана қ
.
 
БҚО
 
А
л
ма
ты
 қ
.
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
126 
дананы  құрайды.  Жекешеліктің  формаларына  байланысы  мемлектеттік 
мекемелердегі кітапханалар саны жеке білім беру мекемелерімен салыстырғанда 
басым  болып  келетіндігі  байқалады.  Айырмашылық
  5 970 591 
дананы  құрады
.   
Онымен  қоса  жеке  білім  беру  ұйымдарының  кітапханалық  қорды  жаңарту 
көрсеткіші  мемлекеттік  ұйымдармен  салыстырғанда  әлде  қайда  төмен
                      
(74 
440 кітапқа) (
3.2.7 
кесте
).
 
 
 
Кітапхана қоры
 
Жыл сайынғы толықтыру
 
Олардың ішіндегі
 
22 686 397 
943 484 
Мемлекеттік оқу орындарындағы
 
14 328 494 
508 962 
Жеке оқу орындарындағы
 
8 357 903 
434 522 
Дереккөз
: 
ҚР СА мәліметтері
 
 
ҚР  СА
-
нің  2012  жылғы  мәлімет  бойынша  ЖОО
-
дағы  кітапханалар  саны
                  
144    кітапхананы  құраса
, 
ол  2011  жылмен  салыстырғанда  6  бірлікке  аз  болды. 
Кітапханалар санының азаюы ЖОО
-
ның оңтайландырылу үдерісімен байланысты. 
ЖОО  –
 
дағы  кітапханалар  саны  да  азайды,  Ақтөбе  облысында  1  бірлікке, 
Қарағанды 
- 
3, Оңтүстік Қазақстан 
- 
1 және Алматы қаласында 
- 2.  
2012 
жылдың 
2011 
жылмен 
кітапханалардың 
қорлары 
жайлы 
салыстырмалы талдау барысында көрсеткіштер санының
 1 567 921 
данаға өскенін 
көрсетеді 
(2011- 65 131 969, 2012  - 
66 699 890). Осы көрсеткіштің маңызды түрде 
өсуін  Ақтөбе  (539
 
370)  облысы  мен  Астана  қаласында  (
516 655
)  байқалады. 
Сонымен қатар Оңтүстік Қазақстан облысында 614
 
412 данаға, Алматы қаласында 
399 465, 
Павлодар облысында
 - 6 017 (3.2.8 
кесте
). 
 
3.2.8 
кесте. Кітапханалар, жоғарғы және ЖОО кейінгі мекемелердің кітапханалық қоры
 
Аймақ
 
ЖОО
-
дағы кітапханалар саны
 
Кітапханалар қоры, дана
 
2011 
2012 
2011 
2012 
Ақмола облысы
 
6 
6 
1 693 539 
1 902 439 
Ақтөбе облысы
 
8 
7 
1 727 983 
2 267 353 
Алматы облысы
 
2 
3 
985 825 
1 050 987 
Атырау
 
облысы
 
3 
3 
1 801 445 
1 636 699 
ШҚО
 
11 
11 
4 586 308 
5 330 276 
Жамбыл
 
облысы
 
5 
5 
2 395 195 
2 451 222 
БҚО
 
4 
4 
3 067 558 
3 151 644 
Қарағанды облысы
 
13 
10 
7 365 204 
7 665 148 
Қостанай облысы
 
8 
8 
2 540 320 
2 680 796 
Қызылорда облысы
 
4 
4 
2 587 076 
2 642 339 
Маңғыстау облысы
 
3 
3 
727 051 
744 278 
Павлодар
 
облысы
 
4 
4 
2 223 262 
2 217 245 
СҚО
 
2 
2 
1 156 716 
1 182 199 
ОҚО
 
13 
12 
7 084 435 
6 470 023 
Астана
 
қаласы
 
15 
15 
4 600 921 
5 117 576 
Алматы
 
қаласы
 
49 
47 
20 589 131 
20 189 666 
ҚР
 
150 
144 
65 131 969 
66 699 890 
Дереккөз
: 
ҚР СА мәліметтері
 
3.2.7 
кесте.
 
ТжКБ ұйымдарындағы кітапханалық қор жайындағы мәлімет
  
 
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
 
127 
3.3. 
Кадрлық әлеует
 
 
Педагог дәрежесін көтеру қазақстандағы білім сапасының жоғарғы деңгейде 
болуы  деген  сөз.  ҚР  білім  жүйесінің  дамуы  2020  бағдарламасы  бойынша 
педагогтың  жағымды  келбеті  мен  оның  кәсіби  білім  берудегі  уәжінің  нақтылы 
бағыттары анықталған.
 
Алдыңғы  қатардағы  тәжірибені
 
тарату  мен  ең  жақсы  педагог
-
шешендердің 
жетістіктері  химия  мен  биология  мұғалімдерінің 
I 
съездінің  негізні  тақырыбы, 
Информатика мұғалімдерінің «Алтын диск» атты республикалық жарыстың,
 
химия 
мен  биология  мұғалімдерінің 
I 
съезінің  негізгі  тақырыбы  алдыңғы
 
қатардағы 
тәжірибені тарату мен ең жақсы педагог
-
шешендердің жетістіктерге жетуін жүзеге 
асыру,  VII Республикалық  педагогтар  олимпиадасы  «Дарынды  оқушы  –
 
дарынды 
мұғалім», Білім беру жұмыскерлер кеңесінің тамыздық педагогикалық кеңесі «Білім 
беру  жүйесін  жаңалау 
- 
адам  қазынасының  сапалы  өсуінің  негізгі  векторы  болып 
табылады»
 
деген ойды құптады
.  
2012  жылы  республикалық  жарыс  «Ең  жақсы  педагог»  конкурсы  өтті. 
Жарысқа  қатысушылар  Қазақстан  педагогтар  форумына  қатысты 
- 
ең  керемет 
«Мұғалімдер  балы»  болды,  48  адам
  1  618  0
00  теңгелік  білім  грантына  ие  болды 
(1000  айлық  есептеу  жинақтары
). 
Өткізілетін  мерекелер  мұғалімнің  абыройын 
халық  арасында  көтеруге  мүмкіндік  берді,  ол  дегеніміз  мектепке  шығармашылық 
мұғалімдерді жұмылдыруға көмек көрсету. 
 
Мемлкеттің  бәсекеге  қабілеттілік  факторының  өсуі  Қазақстанның  білім 
жүйесін  жаңартуды,  жаңа  формацияның  педагогтар  кадрын  жаңа  келбеттері 
болып  келеді.  Педагогтың  кәсіби  деңгейі  мен  мүдделерінің  тікелей  және  жанама 
оқушылардың білімдегі жетістіктеріне тәуелді.
 
Қазіргі заманның шындығыныңнегізгі назары білім беру ұйымының кадрлық 
күшіне  білімнің  кез  келген  деңгейінде    аса  мән  береді.  Қоғам  өзінің  қызметінің 
мағынасы  мен  мақсатына  сенімді,  өзі  мен  оқушылардың  өзін  шығармашылыққа 
баулуға шақыратын педагогикаға қоғамның барлық түрлері зәру. 
 
2012  жылы  ҚР  білім  беру  жүйесіндегі  жалпы 
педагогикалық  мамандар 
көрсеткішінің  деңгейі 
426 
428  адамды  құраса,  ол  2011  жылмен  салыстырғанда 
12499  адамға  көп.  Педагогикалық  жұмыскерлердің  құрамының  көбеюі  білім  беру 
ұйымдарының барлық деңгейлердегі өзгерістерінің салдарынан (
3.3.1 
сурет
).  
 
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 
 
128 
3.3.1 сурет. Білім беру жүйесіндегі педагогикалық мамандар
  
 
Дереккөз: ҚР БҒМ мәліметтері
 
 
 
ҚР  білім  жүйесінің  2020  даму  бағдарламасы  бойынша  мектепке  дейінгі 
сапалы білім жүйесімен қамтамасыз ету болып
 
табылады. Мектепке дейінгі тәрбие 
мен  білім  беру  жалпы  ұлттық  деңгейде  мектепке  дейінгі  мекемелердің 
педагогикалық  қызметкерлері  арқасында  жүзеге  асады,  жоғарғы  білімі  бар, 
жоғарғы біліми және кәсіби деңгейі жоғары
.  
Мектепке  дейінгі  республикалық  мекемелердегі  жұмыскерлер  саны 
                 
2012  жылы 
47 456 
құрайды.  Осы  көрсеткіш  2011  салыстырғанда  6  013  адамды 
құрады. Педагогикалық мамандар иесінің көбеюі шағын
-
орталықтардың 422 және 
бала
-
бақшаларың 379 өсуінде.
 
Мектепке  дейінгі  мекемелердегі
 
педагогикалық  жұмыскерлердің  білімі  өсу 
үдерісін  қамтиды.  Мектепке  дейінгі  білім  беру  орталықтарындағы  жоғарғы  білімі 
барлармен салыстырғанда 2012 жылдың 
1,5% 
2011 жылмен салыстырғанда, орта 
білімі  барлар  саны  азайды,  орта 
1,2% 
көрсеткішті  кемітті,  орта  білімі  бар
 
әлеуметтік жұмыскерлер көрсеткіші (2011 жыл –
 21,3%, 2012 
–
 20,1%) (3.3.2 
сурет, 
қосымша, 3.3.1 кесте
). 
 
 
 
 
41 443 
286 370 
45 724 
40 458 
413 995 
47 456 
292 064 
45 655 
41 224 
426 399 
Ме
ктепк
е 
д
ей
інгі
 тәр
б
ие 
ж
әне о
қы
ту
 
Ж
ал
пы
 ор
та 
б
іл
ім 
б
ер
у
 
Т
ж
К
Б
 
Ж
оғ
ар
ғы
 б
іл
ім
 
РҚ
 
2011 г.
 
2012 г.
 

ҰЛТТЫҚ  БАЯНДАМА
 

жүктеу/скачать 11,26 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: