М е к т е п баспасы 1965 I. У ш Х кластарда эдебиет тарихын



Pdf көрінісі
бет105/116
Дата17.12.2022
өлшемі4,22 Mb.
#57753
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   116
5
/
3
, IX класта 
4
/
4
, X класта 
6/2 шырарма жазылса, муныц к еп ш ш п класта жазылура 
тшс. V III класта кластык ж азу кебше уйретуге курылады 
да, IX класта ол — окушылардыц уйде жазатын шыгар- 
маларымен тец туседь Мунда уйрету мен дардыландыру, 
бакылау тецбе-тец. Ал X класта жазу жумысы кебейе 
туседк Оныц мэн1с1с Бул кластары жазу жумысы кебше 
бакылау формасында болады. ©йткеш олар шыгарма ж а­
зу жумысымен уш жылдай дардыланган. Ендг сол дагды-


ларыныц каншалыкты беюгенш байкап, кем ю болса, 
тольщтырамыз.
П р о п о р ц и я м ы н а д а й :
VIII
IX
X
1
.
Эдеби такырып —
5
4
4
2.
Публицистикалык, —
2
2
2
3.
Творчестволык, —
1
2
2
Барлыры:
8
8
8
Мектепте шырарманыц кеб1 б1ршип типте жазылып 
жур. Онын, логикасы жок, емес. ©йткеш ол етшген прог- 
раммалык шырарма мен авторларра жакын.
Ендеше эдеби такырыптары шырармалардыц сипат- 
тары кайсы? Булар — талдау мен баралаура курылатын 
эдеби щыгармалар. Талдау дейтш себеб1М1з: онда шырар­
ма кешпкёрлерше мшездеме жасап, салыстыру, компози­
ция мен тш н объект ету, акынныц цорамдык, кезцараста- 
ры мен творчествосыныц б1р саласын сез ету бар. Ол —
текепк дэлелдемелерге 
курылады. 
Баралау 
дейтш 
себеб1М1з: окушы сол факт
1
лер мен цитаттарды пайдала- 
на келш, оларды калай тусшетшш, ез топшыламаларын 
косады немесе салыстырады. Такырыпты ем^рбаянра к у­
ру пайдасыз. Сол сиякты оны 
ы л р и
шолу такырыбына 
куру да нэтиже бермейдь Оныц орнына IX— X класс 
окушыларына керкемдж зацдарыныц б1рер объекткш
теориялык туррыдан сез еткен жен. Бул сиякты такы- 
рыптардыц эдеби-теориялык мэш бар. Окушы куррак 
сезге (шолуга) салынбай, факт1 терш, ойын жиып айта- 
тын болады. Накты такырыбы мен б ш м д ж мэш жок, тек 
.белгш жайларды Т1зе беретш шырармалардыц берер1 аз.
Бул типтес шырармалардыц такырыбына V III клас­
тарда: 
«Махамбет пОэзиясындагы Исатай 
образы», 
«Ыбырай шырармаларындары прогреспил идея мен ж ас­
тар проблемасы», «Абай лирикасындары сатиралык 
образдар», 
«Ескещцр» 
поэмасыныц образдары 
мен 
идеясы», «Абай лирикасындары 
замандас бейнелерЬ, 
«Ыбырай — балалар эдеби еттщ атасы», «Махамбеттщ 
«Баймарамбетке айткан сезЬ, «Абай — сыншыл реа­
лист», «Алтынсариннщ педагогикалык кызмет! мен ойла­
ры», «Абай жэне орыс классиктерЬ, «Агартушылык 
идеясыныц Абай шырармаларындары керш1стер1», «Абай
112


поэзиясындагы онын ез образы», «Абайдыц акын мен 
поэзияра коятын талаптары», «Абай — казак эдебиетшщ 
атасы»; IX кластар ушш: «Кдм жазыкты» поэмасы образ- 
дарыныц типт1Л1Г1», «К,амар сулу» романындары образ­
дар», «Торайрыров лирикасыныц прогресс пен эдьлет иде- 
ялары», «С. Денентаев сатирасы», «Казак эдебиетшдеп 
арартушылык романдар», «Айкап» журналы демократия- 
лык баспасез басы», «XX расыр басындагы эдебиет жэне 
Абай дэстурЬ, «Сыншыл реализм эдебиетшдеп казак 
кызы мен окыгандар проблемасы», 
«1916
жылгы халык 
поэмасы», «Камар сулу» романынын, композициясы мен 
тип»; X кластар ушш: «Сэкен поэзиясындагы жан,а адам­
дар образы», «Кекшетау» поэмасынын образдары мен 
керкемдш 
ерекшелштерЬ, 
«Альбатрос» 
поэмасынын 
идеялык мазмуны мен новаторлыгы», «Шуганьщ белп- 
С1»— сыншыл реализм табысы», «Камар сулу» мен «Шу- 
ганыц белпсш деп» уксас мотивтер мен кейшкерлер», 
«Сэкен жэне Маяковский дэстурЬ, «Кулагер» поэмасы­
нын образдары мен керкемдш касиеттерЬ, «Раушан —
дэу1рл1К образ», «Казак совет эдебиет! — Октябрьдщ бел 
баласы», «Жамбыл — патриотизм мен улттар достыгы- 
ныц жыршысы»; «Ботакез» романындары унамды образ­
дар», «Абай жолы»— эпопеялык роман», «Кунанбай мен 
Абай», «Абай мен шаруалар», «Абай жэне орыс револю- 
ционерлершщ тиш», «Аманкелд! образы», «Казак солда- 
тындагы патриот жастардыц бейнесЬ, «Аман — ауылды 
советтещйру дэу1ршщ жиынтьщ бейнеа», «Горький жэне 
казак эдебиет1» деген сиякты такырыптар усынылуы 
мумкш. Бакылау турш деп жазба жумыска 
2—3
такырып 
катар бершедь
Бул такырыптардын. б!ркатары талдауга, б1разы жи- 
нактауга, ал кейб1реу1 теориялык-сындык материалдарга 
лайьщталган. Талдау да, теориялык жазба жумыстар да, 
белгш б1р угымдардьщ, фактшердщ окушыньщ есшде 
калай калганын байкап, олардыц бйпмдерш бекггуге 
кызмет етед1.
Эрб1р шыгармага факт1 жинау, объект белплеу, жос- 
парлау ушш дайындык жумысы журпз1лед5. Кейб


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   101   102   103   104   105   106   107   108   ...   116




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет