ларыныц каншалыкты беюгенш байкап, кем ю болса,
тольщтырамыз.
П р о п о р ц и я м ы н а д а й :
VIII
IX
X
1
.
Эдеби такырып —
5
4
4
2.
Публицистикалык, —
2
2
2
3.
Творчестволык, —
1
2
2
Барлыры:
8
8
8
Мектепте шырарманыц кеб1 б1ршип типте жазылып
жур. Онын, логикасы жок, емес. ©йткеш ол етшген прог-
раммалык шырарма мен авторларра жакын.
Ендеше эдеби такырыптары шырармалардыц сипат-
тары кайсы? Булар — талдау мен баралаура курылатын
эдеби щыгармалар. Талдау дейтш себеб1М1з: онда шырар
ма кешпкёрлерше
мшездеме жасап, салыстыру, компози
ция мен тш н объект ету, акынныц цорамдык, кезцараста-
ры мен творчествосыныц б1р саласын сез ету бар. Ол —
текепк дэлелдемелерге
курылады.
Баралау
дейтш
себеб1М1з: окушы сол факт
1
лер мен цитаттарды пайдала-
на келш,
оларды калай тусшетшш, ез топшыламаларын
косады немесе салыстырады. Такырыпты ем^рбаянра к у
ру пайдасыз. Сол сиякты оны
ы л р и
шолу такырыбына
куру да нэтиже бермейдь Оныц орнына IX— X класс
окушыларына керкемдж зацдарыныц б1рер объекткш
теориялык туррыдан сез еткен жен. Бул сиякты такы-
рыптардыц эдеби-теориялык мэш бар. Окушы куррак
сезге (шолуга) салынбай, факт1 терш,
ойын жиып айта-
тын болады. Накты такырыбы мен б ш м д ж мэш жок, тек
.белгш жайларды Т1зе беретш шырармалардыц берер1 аз.
Бул типтес шырармалардыц такырыбына V III клас
тарда:
«Махамбет пОэзиясындагы Исатай
образы»,
«Ыбырай шырармаларындары прогреспил идея мен ж ас
тар проблемасы», «Абай лирикасындары сатиралык
образдар»,
«Ескещцр»
поэмасыныц образдары
мен
идеясы», «Абай лирикасындары
замандас бейнелерЬ,
«Ыбырай — балалар эдеби еттщ атасы», «Махамбеттщ
«Баймарамбетке айткан сезЬ, «Абай — сыншыл реа
лист», «Алтынсариннщ педагогикалык кызмет! мен ойла
ры», «Абай
жэне орыс классиктерЬ, «Агартушылык
идеясыныц Абай шырармаларындары керш1стер1», «Абай
112
поэзиясындагы онын ез образы», «Абайдыц акын мен
поэзияра коятын талаптары», «Абай — казак эдебиетшщ
атасы»; IX кластар ушш: «Кдм жазыкты» поэмасы образ-
дарыныц типт1Л1Г1», «К,амар сулу» романындары образ
дар», «Торайрыров лирикасыныц прогресс пен эдьлет иде-
ялары», «С. Денентаев сатирасы», «Казак эдебиетшдеп
арартушылык романдар», «Айкап» журналы демократия-
лык баспасез басы», «XX расыр басындагы эдебиет жэне
Абай дэстурЬ, «Сыншыл
реализм эдебиетшдеп казак
кызы мен окыгандар проблемасы»,
«1916
жылгы халык
поэмасы», «Камар сулу» романынын, композициясы мен
тип»; X кластар ушш: «Сэкен поэзиясындагы жан,а адам
дар образы», «Кекшетау» поэмасынын образдары мен
керкемдш
ерекшелштерЬ,
«Альбатрос»
поэмасынын
идеялык мазмуны мен новаторлыгы», «Шуганьщ белп-
С1»— сыншыл реализм табысы», «Камар сулу» мен «Шу-
ганыц белпсш деп» уксас мотивтер мен кейшкерлер»,
«Сэкен жэне Маяковский дэстурЬ, «Кулагер» поэмасы
нын образдары
мен керкемдш касиеттерЬ, «Раушан —
дэу1рл1К образ», «Казак совет эдебиет! — Октябрьдщ бел
баласы», «Жамбыл — патриотизм мен улттар достыгы-
ныц жыршысы»; «Ботакез» романындары унамды образ
дар», «Абай жолы»— эпопеялык роман», «Кунанбай мен
Абай», «Абай мен шаруалар», «Абай жэне орыс револю-
ционерлершщ тиш», «Аманкелд! образы», «Казак солда-
тындагы патриот жастардыц бейнесЬ, «Аман — ауылды
советтещйру дэу1ршщ жиынтьщ бейнеа», «Горький жэне
казак эдебиет1» деген сиякты такырыптар усынылуы
мумкш. Бакылау
турш деп жазба жумыска
2—3
такырып
катар бершедь
Бул такырыптардын. б!ркатары талдауга, б1разы жи-
нактауга, ал кейб1реу1 теориялык-сындык материалдарга
лайьщталган. Талдау да, теориялык жазба жумыстар да,
белгш б1р угымдардьщ, фактшердщ окушыньщ есшде
калай калганын байкап, олардыц бйпмдерш бекггуге
кызмет етед1.
Эрб1р шыгармага факт1 жинау,
объект белплеу, жос-
парлау ушш дайындык жумысы журпз1лед5. Кейб
Достарыңызбен бөлісу: