М е к т е п баспасы 1965 I. У ш Х кластарда эдебиет тарихын


Кавказдай кузда туран перзенттенмш



Pdf көрінісі
бет75/116
Дата17.12.2022
өлшемі4,22 Mb.
#57753
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   116
Кавказдай кузда туран перзенттенмш,
Булыттын сутш 1Ш1П ер жеткенмш,—
дегендеп тенеу Терекп (езендО перзентке мегзеу, карды 
сут деу — метафоралык кестелер. Ол жанданран Терек 
образын бередь Оньщ 
идеясы — тау-таспен алыскан 
кушт! кешпкер жасау.
Халык сезд!п мен синтаксистж улплерш колдану —
автордыц стшпн, тшш ерекшелейтш кубылыстьщ б1р1. 
Мысалы, Бешмбет прозасында, елецдершде шаруа т ш - 
нщ улпсш колдану бар. Сэкенде жаца сездер (коман­
дарм, штаб) жэне фигура мен троптьщ жана улгшер! 
бар.
Сатиралык елецдерде ирония, мыскыл кеп. Кейде 
сездер езшщ 
кер1 
марынасында колданылады. Мысалы, 
Торайгыровтьщ «Б
1
р адамра» деген елещн талдап 
кере- 
Л1к. 
Бул сабакты темендепше куруга болады:
1
. «Б
1
р адамра» деген елец туралы тусш1К 
(5
— 6-ми- 
нуттж ). Онда елецнщ кай жылы, кандай окига туралы 
жазылранын, оньщ сатиралык сипатта екендшн айта- 
мыз.
2. блещ и мэнерлеп окып берга, эцпме журггзем^з. 
Оньщ сурактары: ©ленде кандай образдар бар? Муса- 
ньщ мактанышы неде? Оран акын калай карайды? 0лен- 
нщ тшшде кандай ерекшелж бар? Эзш-мыскыл жок па? 
Осыны ез беттерщше окып, композициялык жоспарын 
жасай алар ма едщдер?
3
. Класта елецнщ композициялык жоспарын жасау:
а) Шормандардыц тарихы, мшездемесь
э) Мусаныц сездер1 (диалог).
б) Акын ойлары.
Эцпме эд1С1мен осы пункттердщ ш еп анык,талады.
6 Э. Коцыратбаев.
81


4
. ©лецдеп образдар: М уса, акын, халык. Олардын. 
шендеспршуь Акын халык жарында (мысалы).
5
. ©лецнщ Т1Л1. Ондары мыскыл, кейб
1
р сездердщ 
ирония марынасында колданылуы.
6. ©лецнщ идеясы, сатиральщ рухы, жанры, мэш.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   116




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет