М. К. Ахметова Мәтін лингвистикасы


біріншіден, екіншіден, эсіресе, ең әуелі, ең алдымен



Pdf көрінісі
бет45/133
Дата15.11.2023
өлшемі4,98 Mb.
#123413
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   133
біріншіден, екіншіден, эсіресе, ең әуелі, ең алдымен,
оның үстіне, алдымен, сонымен бірге, сонымен қатар, ақырында;
5.
Ойды нақтылау, анықтау, түсіндіру үшін қолданылатын 
шегендеуіштер: 
мысалы, мәселен, мэселенки, ягни, яки, екінші сөзбен
айтцанда, айтпацшы, айтқандай, жалпы, өйткені, сондыцтан,
сол себепті, сол үшін, солай болгандықтан, себебі, неге десең, олай
болса, ендеше;
6. Айтылған ойды жинақтап, корытып айтуды білдіретін 
шегендеуіштер: 
түйіп айтңанда, түптеп келгенде, цорыта
айтцанда, тұтас, жалпы алганда, бір сөзбен айтцанда, цысцасы,
сайып келгенде, тоц етерін айтцанда, сонымен, сөйтіп, үзын сөздіц
цысцасы;
7. Қарсылықты, теріске шығаруды, кұптамауды, келіспеушілікті 
бідціру үшін жұмсалатын шегендеуіштер: 
бірац, әйтпесе, керісінше,
ңайта, әйтсе де, сөйтсе де, зйтсе дагы, өйткенмен, эйткенмен,
цалай дегенмен, алайда, дегенмен, сонда да, немесе, болмаса,
сөйткенмен, ендеше, олай болса, цанша айтқанмен, цалай десең
олай де, не болмаса, ал;
63


8. Айтылған ойға басқаньщ не мэтін түзушінің пікірін, көзқарасьш 
білдіретін шегендеуіштер: 
меніңіие, менің ойымиш, сіздіңше, біздіңше,
бізше, оның айтуынша, аіітуы бойынша, айтуына ңараганда, айта
кететін нэрсе, біреудің сөзіне ңараганда, айта кету керек, эдеттг,
негізінде;
9. Оқырманның назарын хабарға аудару мақсатында 
қолданылатын шегендеуіштер: 
білесіц бе, көрдіңіз бе, қарай гөр, несін
айтасың.
Шегевдеуіштердің мэтінгүзімдік қызметі мен білдіретін мағыналык 
реңктеріне мэтіндерді талдау арқылы көз жеткізейік.
Мысалы: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   133




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет