М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан
А бүлшық ет-нерв препаратын электр тоғымен тітіркендіру
жүктеу/скачать 0,67 Mb.
|
Адам және жануарлар физиологиясы УМКД
А бүлшық ет-нерв препаратын электр тоғымен тітіркендіру.екінші реттік тетанус. екі препарат дайындап бірінші препараттың нервін екінші препараттағы бүлшық еттің ұзына бойына шыны ілмекпен орналастырады. екінші препараттың нервін электр тоғымен тітіркендірсе бірінші препараттың жиырылуын байқауға болады. . маттеучи төжірибесі. 1 - нерв-ет препараты; 2 - ұстатқыштар; 3 - қоздырушы электродтар жүмыс рефлекторлық доғаны талдаурефлекторлық реакция туғызу барысында импульстардың таралатын жолын рефлекторлық доға деп атайды. доға негізінен бес беліктен түрады. 1. рецептордан; 2, афференттік топтан (афферентті нейрон); 3. орталық топтан (аралық нейрондар); 4. эфференттік топтан (эфферентті нейрон); 5. жүмыс органынан (26-сурет). рефлекс пайда болуы үшін рефлекторлық доғаның біртүтас болуы қажет. доганың кез келген бөлігін бүзса немесе алып тастаса рефлекс жоғалады. соматикалық (сол жақта) жəне вегетативтік (оң жакга) рефлекстер доғасының схемасы. 1 - рецепторлар; 2 - афференттік бөлім; 3 - орталық бөлім; 4 - қозғалткыш бөлім; 5 - эффектор; к - орталық нейрон доғаның жекелеген бөлімдерін істен шығара отырып, өр бөлікке функциональдық талдау жасауға болады. жүмыстың мақсаты: рефлекторлық доғаның жекеленген белімдерін бүза отырып, оның қүрылысын анықтау. жүмысқа қажетгі күрал-жабдықтар: хирургиялық қүрал-жабдықтар жиынтығы, бақаны қыстыратын штатив, сорғыш қағаздар, электр тітіркендіргіш, медициналық үш стақан, су, рингер ерітіндісі, күкірт қышқылының өр түрлі концентрациялы ерітінділері (0,5 % жоне 1%), новокаин, эфир. жүмыс бақамен орындалады. жумыстын барысы: тəжірибе бас миы бүзылып, жүлыны сақталған бақамен жүргізіледі. ол үшін бақаньщ екі көзінің арт жағын ала жоғарғы жақ сүйегін қайшымен кесіп тастайды да, төменгі жақ сүйегі арқылы оны штатив ілгегіне бекітеді. бақаның артқы аяғын 0,5 % күкірт қышқылына батырып немесе қышқылға шыланған қағазды санына жапсыру арқылы оның қорғаныс-қозғалыс рефлексінің түрін жвне оған кететін уақытты анықтап алады. тітіркендіргеннен бастап жауап реакциясына дейінгі аралықты - рефлекс уақыты дейді. жіліншіктің терісін сақина төрізді дөңгелектеп кесіп, оны аяқтан шүлықша сыпырып алып, жалаңашталған аяқты қышқылы бар стақанға батырса - қорғаныс рефлексі байқалмайды. енді екінші аяқтың нервісін ашып, жіппен сəл кетеріңкіреп оның астьша қышқылш шыланған мақта ширатпасын қояды. əрбір минут сайын бақаның аяғын қышқылға батыра отырып, қорғаныс рефлекстің жоғалу уақытын анықтайды. рефлекс толық жоғалғаннан кейін мақтаны алып тастап, нервті рингер ерітіндісімен бірнеше қайтара жуады. 10-15 минут өткеннен кейін рефлекстің бар-жоғын қайтара тексереді. егер рефлекс бастапқы қалпьша қайтып оралса, онда бақаның жүлынын бүзып, төжірибені қайталап, қорғаныс рефлексінің бар немесе жоқ екенін анықтайды. бұдан кейін шонданай нервін тітіркендіріп, аяқтың жауап реакциясын бақылау. жүмысты қорытындылау: 1. жұмыстың мазмұнын кешіріп жазу. 2. моно- жөне полисинаптикалық рефлекторлық доғаның схемасын сызу. 3. рефлекторлық реакцияның толық орындалуы үшін қандай шартты жағдайлар қажет? жүктеу/скачать 0,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|